Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

NAUKA

NAUKA Smog sprzyja cukrzycy. Naukowcy odkryli nowy mechanizm

Zanieczyszczenie powietrza drobnym pyłem PM2,5 może sprzyjać rozwojowi otyłości i cukrzycy typu 2 - wynika z badań opublikowanych w "Journal of Clinical Investigation". Naukowcy z Zurychu i Cleveland wykazali, że długotrwała ekspozycja na te zanieczyszczenia zaburza funkcjonowanie brunatnej tkanki tłuszczowej, odpowiedzialnej za utrzymanie prawidłowego metabolizmu i kontrolę poziomu cukru we krwi. Zobacz więcej na temat: zdrowie cukrzyca ŚWIAT

Nagroda Nobla z ekonomii 2025. Joel Mokyr, Philippe Aghion i Peter Howitt laureatami

Joel Mokyr, Philippe Aghion i Peter Howitt zostali laureatami tegorocznej Nagrody Nobla z ekonomii - ogłosił w poniedziałek komitet noblowski Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Uhonorowano ich za badania nad zrównoważonym wzrostem. Wyróżnienie zostało przyznane po raz 57., dotychczas otrzymało je 96 osób. Zobacz więcej na temat: ekonomia nagroda Nobla

Henryk Wisner. "W pracy badacza najważniejsze są pasje"

Henryk Wisner był jednym z najwybitniejszych polskich historyków, zajmujących się dziejami Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz autorem kilkudziesięciu książek i artykułów naukowych. Swoją ogromną wiedzą wielokrotnie dzielił się również ze słuchaczami Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Rzeczpospolita Litwa

NAUKA Naukowcy zbadali burze słoneczne. Wewnątrz powstają tornada?

Najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Michigan ujawniają, że wewnątrz burz słonecznych kryją się magnetyczne tornada. To wirujące struktury mogące wstrząsnąć polem magnetycznym Ziemi. Dzięki nowym symulacjom i planowanej misji SWIFT naukowcy chcą przewidywać skutki kosmicznych burz z większą dokładnością i ostrzegać przed nimi z wyprzedzeniem. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT kosmos Ziemia

Zagadkowe kręgi w kosmosie. Są większe niż Droga Mleczna

Astronomowie odkryli trzy kolejne gigantyczne "dziwne okręgi radiowe". Chodzi o zjawiska poznane stosunkowo niedawno - ledwie sześć lat temu - za to niezwykle zastanawiające i imponująco wielkie, o rozmiarach znacznie przewyższających Drogę Mleczną. Naukowcy uważają, że może to rzucić nowe światło na wiedzę o początkach galaktyk i gwiazd. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT kosmos Wszechświat infografika

Uznański-Wiśniewski: Polska określi swój udział w europejskich programach kosmicznych

W listopadzie zdecydują się losy polskiego przemysłu kosmicznego w najbliższej przyszłości - powiedział polski astronauta i ambasador Pawilonu Polski na Expo 2025 Sławosz Uznański-Wiśniewski. Wówczas na spotkaniu w Bremie państwa należące do ESA zadeklarują swój udział w projektach kosmicznych. Zobacz więcej na temat: Sławosz Uznański POLSA esa polska agencja kosmiczna

NAUKA Krater, który zmienia historię Księżyca. Co odkryli naukowcy?

Basen Biegun Południowy-Aitken, największy krater uderzeniowy na Księżycu, najpewniej powstał inaczej niż dotąd myślano. Jego pojawienie się ma wpływ na to, czemu widoczna i niewidoczna część ziemskiego satelity tak się różni. I podpowiada, gdzie najlepiej szukać próbek dla misji Artemis. Zobacz więcej na temat: księżyc kosmos Wszechświat ŚWIAT

ZDROWIE Wystarczy 250 ml dziennie. Złe wieści dla fanów tych napojów

Nawet niewielkie ilości napojów gazowanych - zarówno słodzonych, jak i ich "dietetycznych" odpowiedników - mają destrukcyjny wpływ na wątrobę. Regularne ich spożywanie wiąże się ze znacznym wzrostem ryzyka wystąpienia stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD). Zobacz więcej na temat: ŚWIAT żywność zdrowie napoje

Naukowcy złowili rekina giganta. "Potrzebujemy większej łodzi"

Naukowcy złowili u wybrzeży Kanady ogromnego żarłacza białego. To największy rekin tego gatunku złowiony na Atlantyku. Namierzono go dzięki nadajnikowi. Contender, bo tak nazwano żarłacza, mierzy 4,2 m długości i waży 740 kg; ma 30 lat. Badacze obserwują go od stycznia. - Potrzebujemy większej łodzi - mówili na nagraniu. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT rekiny Atlantyk

NAUKA Wyjątkowe komety na niebie. Kiedy obserwować?

W październiku będzie można zobaczyć dwie nowo odkryte komety, C/2025 A6 Lemmon i C/2025 R2 SWAN. Będzie można je obserwować przez lornetkę, teleskop, a przy odrobinie szczęścia nawet gołym okiem. Astronomowie podkreślają, że taka szansa może się nie powtórzyć przez setki lat. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT Komety kosmos

NAUKA Naukowcy odkryli samotną planetę. Ma niezwykłe cechy

Naukowcy zaobserwowali bardzo młodą w skali kosmicznej planetę - Cha 1107-7626. Jest ona niezwykła z kilku powodów, a głównym jest to, że nie krąży wokół żadnej gwiazdy. Sama ma jednak pewne cechy gwiazd, a ostatnio zaczęła bardzo gwałtownie zwiększać swoją masę. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT kosmos planety

NAUKA Badania nad długowiecznością. Jak spowolnić starzenie?

Naukowcy odkryli, że tajemnica długowieczności może tkwić w sposobie, w jaki geny są regulowane przez środowisko i styl życia. Badania nad najstarszą osobą świata pokazały, że komórki wykazywały cechy charakterystyczne dla znacznie młodszych ludzi. Profesor Tomasz Wojdacz wskazał, że to epigenetyka wydaje się być kluczem do zdrowego starzenia. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT medycyna badania naukowcy długowieczność

Naukowcy odkryli, że popularny słodzik może pomóc w walce z łysieniem

Słodzik ze stewii może poprawić wyniki leczenia przy wypadaniu włosów - sugerują badania opisane na łamach pisma "Advanced Healthcare Materials". Zobacz więcej na temat: zdrowie

NAUKA Niezwykłe zdjęcia prosto z Marsa. To trzeci taki obiekt

Europejskie orbitery Marsa - ExoMars i Mars Express - zarejestrowały przelot międzygwiezdnej komety 3I/ATLAS. To jedna z trzech znanych ludzkości komet międzygwiezdnych, która prawdopodobnie jest o miliardy lat starsza niż Układ Słoneczny. 3 października przeszła w odległości około 30 milionów km od Marsa. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT kosmos Mars

NAUKA Przełom w terapii wypadania włosów. Pomóc może... słodzik

Nowe badania naukowców z Uniwersytetu w Sydney wskazują, że stewiozyd - związek pochodzący ze stewii - może wzmocnić działanie popularnego leku na wypadanie włosów. Substancja poprawia wchłanianie minoksydylu przez skórę, co może zwiększać skuteczność terapii u osób z łysieniem androgenowym. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT badania

Polska nauka ma problemy. "Brak dodatkowego wsparcia"

Polska nauka przechodzi kryzys, a niestabilne finansowanie toruńskiego radioteleskopu nie jest jedynym tego przykładem. - Ten radioteleskop trafił w zeszłym roku na okładkę prestiżowego czasopisma "Nature Astronomy". Edytor uznał, że wyniki naukowe są na tyle ważne, że należy (...) go uwiecznić na okładce jednego z wydań tego czasopisma - powiedział w "Pulsie Trójki" prof. Krzysztof Katarzyński. Gościnią radiowej Trójki była również prof. Agata Starosta. Zobacz więcej na temat: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Donald Tusk Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu badania polskich naukowców

NAUKA Odtworzyli "mrówkowy" jogurt. Fermentował w mrowisku

Naukowcy z Danii odtworzyli przepis na jogurt, w którym fermentację wspomagają mrówki. Przepis był niegdyś popularny w Turcji i na Bałkanach. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT jogurt żywność

Nagroda Nobla z chemii przyznana. Oto nazwiska wyróżnionych

Susumu Kitagawa, Richard Robson oraz Omar M. Yaghi zostali tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla z chemii. Królewska Szwedzka Akademia Nauk nagrodziła ich za rozwój nowego typu architektury molekularnej, tj. szkieletow metaloorganicznych. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT Dania nagroda Nobla chemia