Polskie Radio
Section05

Powstanie Warszawskie

"Mama urodziła mnie po raz drugi". Jerzy Ficowski o wojennym cudzie

– Mama postanowiła mnie ratować. Ale jak dotarła do tego Niemca? Nie wiadomo. Gdzie były straże? Gdzie były rolki drutu kolczastego przed wejściem? – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Jerzy Ficowski, przywołując dramatyczny epizod z czasów II wojny. We wspomnieniach tego poety zachowały się historie o niezwykłym ocaleniu, ale i o tych, których zgładzono, a którym nie można było pomóc.   
Zobacz więcej na temat:  Jerzy Ficowski literatura II wojna światowa Żydzi poezja wspomnienie

Mieczysław Fogg. 35. rocznica śmierci niezapomnianego artysty

Bard powstańczej Warszawy. Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W serwisie Polskiego Radia przygotowanym dla uczczenia Mieczysława Fogga odnajdziemy zarówno artystę znanego wszystkim, jak i tego, o którym możemy wiedzieć trochę mniej. A to wszystko przy dźwiękach jego niezapomnianych piosenek, których można słuchać na okrągło!
Zobacz więcej na temat:  Mieczysław Fogg II wojna światowa sprawiedliwi wśród narodów świata

Jan Ekier. "Spłacić dług Narodu wobec Fryderyka Chopina"

– Oddzielenie tego, co było obcym nalotem, a co intencją Chopina, stanowiło niezwykle trudne zadanie. Ale była to fantastyczna przygoda – mówił w archiwalnych radiowych nagraniach Jan Ekier. 29 sierpnia wspominamy 112. rocznicę urodzin tego wielkiego znawcy kompozytora z Żelazowej Woli, a także cenionego pianisty i pedagoga.
Zobacz więcej na temat:  Jan Ekier Fryderyk Chopin muzyka klasyczna Kraków II wojna światowa koncert konkurs chopinowski wspomnienie

Przewidział swoją śmierć. Tadeusz Gajcy, powstaniec, który zostawił nam przesłanie

Miał zaledwie 22 lata, kiedy – 81 lat temu, 16 sierpnia 1944 roku – zginął w Powstaniu Warszawskim. Na kilka miesięcy przed śmiercią napisał niezwykły wiersz, w którym zwracał się do "do potomnego". – Wiedział, że jego życie jest skończone – mówił w Polskim Radiu literaturoznawca Bronisław Maj o tym nieco zapominanym wielkim poecie.
Zobacz więcej na temat:  Tadeusz Gajcy II wojna światowa literatura poezja Warszawa wspomnienie

Maria Wittek. Pierwsza w historii polska kobieta-generał

- Dla nas generał Wittek była tym samym, czym dla Legionów był Marszałek Piłsudski – mówiła na antenie Polskiego Radia podopieczna Marii Wittekówny z Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Służyła w wojnie polsko-bolszewickiej, biorąc udział m.in. w obronie Lwowa w 1920 roku w szeregach Ochotniczej Legii Kobiet.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa okupacja niemiecka kobieta Elżbieta Zawacka wojna polsko-bolszewicka Maria Wittek Wojsko Polskie

Powstanie Warszawskie. "Jak opadł kurz, zobaczyłem jatkę z ludzkich ciał"

13 sierpnia 1944 roku wycofujący się Niemcy pozostawili w okolicach pl. Zamkowego opancerzony pojazd transportowy wypełniony ładunkami wybuchowymi. Kiedy żołnierze Batalionu "Gustaw" zdobytym pojazdem wjechali w ul. Kilińskiego przy Podwalu, nastąpiła ogromna eksplozja. Śmierć poniosło co najmniej 300 osób, wśród nich 67 żołnierzy Batalionu "Gustaw".
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Armia Krajowa Tadeusz Bór-Komorowski Niemcy III Rzesza nazizm zbrodnie wojenne

"Tylko proszę nie płakać". Wspomnienia matki o skatowanym Janku Bytnarze

– Podszedł do mnie Tadeusz Zawadzki i mówi: "jest Jasiek. Tylko proszę nie płakać. Proszę być naprawdę dzielną" – opowiadała Zdzisława Bytnar, powstanka warszawska, matka Janka "Rudego", o swoim spotkaniu ze śmiertelnie skatowanym przez Niemców synem. W rocznicę śmierci Zdzisławy Bytnar przypominamy historię jej życia i przejmujący wywiad, który zachował się w radiowym archiwum.
Zobacz więcej na temat:  Jan Bytnar II wojna światowa Warszawa pedagog Legiony Polskie

Powstanie Warszawskie. Churchill pisze do Stalina. "Zapoznałem się z rozpaczliwym telegramem Polaków z Warszawy"

Brytyjski premier Winston Churchill 12 sierpnia 1944 roku depeszuje bezskutecznie do Stalina: "Zapoznałem się z rozpaczliwym telegramem Polaków z Warszawy, po dziesięciu dniach wciąż jeszcze walczących. Błagają o karabiny maszynowe i amunicję. Czy nie może pan udzielić im dalszej pomocy, odległość bowiem z Włoch jest bardzo duża?"
Zobacz więcej na temat:  Warszawa II wojna światowa Niemcy III Rzesza Winston Churchill Józef Stalin nazizm zbrodnie wojenne