Polskie Radio
Section05
Dorota Truszczak

Spory o Polskę w czasach Sejmu Czteroletniego

Polska, Rzeczpospolita, ojczyzna, patriotyzm, naród - o znaczenie tych słów spierali się uczestnicy życia kulturowo-politycznego I Rzeczpospolitej także w ostatnich dekadach jej istnienia, między pierwszym (1772 rok) a kolejnymi rozbiorami (1793 i 1795) dokonanymi przez Rosję, Austrię i Prusy. Czym był dla nich Sejm Czteroletni, zwany Wielkim (1788-1792), i uchwalona przez niego Konstytucja 3 maja (1791)? 
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak konstytucja 3 maja historia Polski Hugo Kołłątaj Stanisław Staszic Stanisław August Poniatowski

"Dziedzictwo i pamięć". Nowa audycja w radiowej Jedynce

Nazywana jest Armią Dmowskiego, Paderewskiego i Hallera. Kiedy przybyła do Polski, była witana okrzykami i łzami. Odegrała znaczącą rolę w odrodzeniu Rzeczypospolitej Polskiej po 1918 roku i przeszła do legendy. W pierwszej odsłonie audycji "Dziedzictwo i pamięć" opowiadaliśmy o Błękitnej Armii. 
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Józef Haller Armia Polska we Francji historia Polski puck Ignacy Jan Paderewski Roman Dmowski Józef Piłsudski

Słowem i czynem: w odpowiedzi na szok I rozbioru Rzeczpospolitej

W 1768 roku za broń chwycili polityczni przeciwnicy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Wezwali do powszechnego powstania szlachty w obronie wiary katolickiej, swobód republikańskich i niepodległości Rzeczpospolitej. Blisko stutysięczny zryw trwał cztery lata i zakończył się klęską konfederatów oraz I rozbiorem Polski, którego dokonały: Rosja, Austria i Prusy w 1772 roku. 
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak HISTORIA

Polska XIX wieku. W nowej Europie Wschodniej: wyzwania geopolityki i oświecenia

Wielki wiek, najdłuższe stulecie, wiek pary i elektryczności, najcudowniejszy wiek - na te miana zasłużyło sobie XIX stulecie. W historii powszechnej przyjmuje się, że rozpoczęło się ono wraz z wybuchem rewolucji francuskiej w 1789 roku, a zakończyło w 1914 roku rozpoczęciem I wojny światowej. W dziejach Polski wyznaczają go jednak: rok 1795 - ostatni rozbiór Rzeczpospolitej - i 1918 - odzyskanie przez Polskę niepodległości. 
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak

II wojna światowa - konsekwencje niemieckiej i sowieckiej agresji

Najstraszniejsza i najbardziej okrutna ze wszystkich wojen - te słowa towarzyszą nam nie tylko przy kolejnych rocznicach wybuchu II wojny światowej. Walki rozpoczęły się 1 września 1939 roku i trwały 6 lat. Agresja Niemiec i kilkanaście dni późniejsza napaść ZSRS przyniosły Polsce i Polakom ogromne straty ludnościowe, gospodarcze i społeczne. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski II wojna światowa Dorota Truszczak IPN Żydzi

Piórem o Niepodległą - Stefan Żeromski i Stanisław Wyspiański

Stefan Żeromski, rocznik 1864, "dobosz utrudzonego szeregu walczących o Niepodległą" - jak pisał o nim prof. Ryszard Handke - wybitny pisarz, publicysta, autor "Przedwiośnia" i "Siłaczki", czterokrotnie nominowany do literackiej nagrody Nobla, oraz Stanisław Wyspiański, urodzony w 1869 roku, dramaturg, poeta, malarz, uczeń Jana Matejki, nazwany czwartym wieszczem narodowym po premierze "Wesela" w 1901 roku - to bohaterowie audycji "Historia żywa".
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak Stefan Żeromski Stanisław Wyspiański

"Czwarty rozbiór Polski". Prof. Rafał Habielski: agresji Niemiec na Polskę nie można było uniknąć

Dnia 23 sierpnia 1939 roku w Moskwie został podpisany niemiecko-sowiecki pakt o nieagresji. Nazwany od nazwisk ministrów spraw zagranicznych obu państw paktem Ribbentrop-Mołotow, zawierał także tajny protokół, którego konsekwencje określa się jako czwarty rozbiór Polski.
Zobacz więcej na temat:  pakt Ribbentrop-Mołotow III Rzesza II Rzeczpospolita ZSRR Rafał Habielski Dorota Truszczak HISTORIA

HTR - czy mamy do czynienia z energią przyszłości?

Pierwszy reaktor energetyczny, dający energię z atomu, powstał w 1956 roku w Wielkiej Brytanii. W ciągu 65 lat zbudowano kilka typów reaktorów i wciąż poszukuje się nowych. Zdaniem niektórych ekspertów technologią przyszłości jest HTR. - Są zoptymalizowane do tego, aby wytwarzać tzw. ciepło energetyczne - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jacek Jagielski z Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak energia elektryczna energia atomowa

Ważna rola księży w Bitwie Warszawskiej. "Zależało od nich morale wojska"

"Tylko najemnik, a nie pasterz, opuszcza owce w chwili niebezpieczeństwa" - przypomniał ks. kardynał Aleksander Kakowski 10 sierpnia 1920 roku w piśmie do duchowieństwa Archidiecezji Warszawskiej. Przed Polakami było decydujące starcie w wojnie polsko-bolszewickiej. Jaką rolę na polach bitewnych pełnili duchowni?
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Robert Gawkowski bitwa warszawska Aleksander Kakowski