Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

powstanie listopadowe

Noc listopadowa - zryw, który wpisał się w polską kulturę

W nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku w Warszawie wybuchło - skierowane przeciwko rosyjskiemu zaborcy - powstanie listopadowe. Jak obraz Nocy Listopadowej utrwalany został w naszej kulturze przez literatów, ludzi teatru i muzyków? Jakie znaczenie w historii miał ten zryw i całe powstanie? O tym rozmawialiśmy w audycji "Dwójka na miejscu". Zobacz więcej na temat: Monika Zając Katarzyna Hagmajer-Kwiatek historia Polski Dwójka Iwona Rusek Andrzej Chwalba Juliusz Słowacki Adam Mickiewicz Stanisław Wyspiański Fryderyk Chopin Zobacz także

Jak powstanie listopadowe uratowało niepodległość Belgii

Sukces rewolucji lipcowej we Francji i rewolucji belgijskiej ośmieliły konspiratorów w Królestwie Polskim. Jednym z impulsów dla wybuchu zrywu nad Wisłą były plany wysłania wojsk polskich na zachód w celu tłumienia powstania Belgów. Wojna polsko-rosyjska pokrzyżowała te plany. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Belgia

Noc listopadowa. Romantyczna gorączka pchnęła konspiratorów do walki

– Powstanie wybuchło w duchowej atmosferze przygotowanej przez Mickiewicza. Spiskowanie weszło Polakom w krew, mówiły o tym romantyczne wiersze o beznadziejnej sytuacji pod niewolą zaborców – mówił prof. Andrzej Fabianowski w audycji Polskiego Radia z 2010 roku. – Powstanie wzniecono, żeby móc się bić w otwartym polu. Konspirator stał się powstańcem, przestał się ukrywać i mógł być po prostu sobą. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Piotr Wysocki Warszawa

Powstanie listopadowe. Klęska na własne życzenie

Rządy cara Mikołaja I, łamanie przez niego konstytucji z 1815 roku, wprowadzenie cenzury, prześladowania organizacji patriotycznych – to główne przyczyny wybuchu powstania listopadowego. Do ujścia nastrojów rewolucyjnych doszło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku. Zobacz więcej na temat: Adam Mickiewicz Dziady HISTORIA Józef Chłopicki Mikołaj Romanow Piotr Wysocki Rosja

Królestwo Kongresowe. Pół-Polska pod carskim berłem

27 listopada 1815 roku car Aleksander I nadał konstytucję Królestwu Polskiemu, nazywanemu też Królestwem Kongresowym lub Kongresówką. Kilka miesięcy wcześniej, 20 czerwca 1815 roku w Warszawie ogłoszono powstanie Królestwa Polskiego. Zobacz więcej na temat: Adam Jerzy Czartoryski Aleksander Romanow HISTORIA Księstwo Warszawskie Powstanie Styczniowe

Generał Józef Dwernicki. Bohater spod Stoczka

Był utalentowanym wojskowym, który po raz pierwszy wsławił się męstwem podczas wojen napoleońskich. Do jego największych osiągnięć należy jednak zwycięskie starcie podczas powstania listopadowego. Wygrana ta miała wielkie znaczenie symboliczne - nie tylko podniosła Polaków na duchów, lecz także pokazała Rosjanom, że nie należy lekceważyć przeciwnika. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Napoleon_Bonaparte

Spektakl pełen wzlotów i upadków. Historia Teatru Wielkiego w Warszawie

19 listopada to ważna data w dziejach polskiego teatru. Tego dnia w 1765 roku rozpoczął działalność Teatr Narodowy, dokładnie dwieście lat później na deski odbudowanego po wojnie Teatru Wielkiego weszli pierwsi aktorzy, a w 1996 roku zainaugurowano pierwszy od lat sezon na odrestaurowanej po pożarze scenie teatralnej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Teatr Wielki - Opera Narodowa Warszawa Stanisław Moniuszko Kazimierz Dejmek

Emilia Plater chciała być drugą Joanną d'Arc

Należała do patriotycznej legendy całego XIX wieku. Stała się bohaterką nie tylko dzięki polskiej literaturze i poezji, wiersze poświęcali jej Francuzi, Niemcy, Włosi, Anglicy i Węgrzy. Zobacz więcej na temat: Adam Mickiewicz HISTORIA Joanna d'Arc

Wacław Rzewuski. Romantyk, podróżnik, arabski emir

Brytyjczycy mają swojego Lawrence’a, Polacy – Rzewuskiego. Los nomada, przemierzającego na ukochanych koniach rozległe przestrzenie był dla niego ideałem. Już za życia stał się dla Arabów legendą. Zobacz więcej na temat: islam

Polska na wygnaniu. Wielka Emigracja pozwoliła nam przetrwać

Choć pojedyncze punkty oporu broniły się do końca października, to przekroczenie granicy Prus przez główny korpus wojsk powstańczych 5 października 1831 roku oznaczało upadek powstania. Podobnie jak żołnierze, granice Kongresówki opuściły tysiące ludzi, dając początek fenomenowi polskiego życia kulturalno-politycznego poza ojczystą ziemią. Zobacz więcej na temat: emigracja romantyzm Adam Jerzy Czartoryski Fryderyk Chopin Adam Mickiewicz Cyprian Kamil Norwid Zygmunt Krasiński Juliusz Słowacki Joachim Lelewel

Józef Chłopicki i kompleks klęski Napoleona

Był jednym z najbardziej doświadczonych polskich dowódców epoki zrywu listopadowego. Z armią napoleońską zwojował całą Europę – od Półwyspu Iberyjskiego po Moskwę. Dlaczego zatem nie sprawdził się jako dyktator powstania? 30 września 1854 roku w Krakowie zmarł Józef Chłopicki. Zobacz więcej na temat: Józef Chłopicki Napoleon_Bonaparte Francja Rosja

Maurycy Mochnacki. Trybun powstania listopadowego

Był od początku jednym z kół zamachowych rewolucji 1830 roku – jak insurekcję nazywali jej uczestnicy. Dla wielu zbyt radykalny, szybko zaczął być postrzegany przez nich owszem jako koło, ale raczej piąte u wozu. Nie dostrzegano bowiem, że celną myślą wyprzedzał innych o kilka kroków. Dziś mija 221. rocznica jego urodzin. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Maurycy Mochnacki romantyzm

Piotr Wysocki. Inicjator powstania listopadowego

- Fenomen Piotra Wysockiego był możliwy na tle chyba endemicznie występującego w Polsce problemu: kto ma rządzić krajem? – mówił na antenie Polskiego Radia dr Krzysztof Bauer. Paradoks zrywu podchorążych polegał na tym, że oni sami nie wierzyli, że mogą poprowadzić bunt. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Piotr Wysocki

Reduta Ordona, Sowiński i... zarzuty o zdradę. Obrona Warszawy 1831

Obrona stolicy przed carskim wojskiem miała dwa oblicza. Jedno zapisało się w heroicznej legendzie eksplodujących szańców i bohaterskich śmierci uwieńczonych w poezji wieszczów. Drugie to obraz braku wiary w zwycięstwo, politycznych przepychanek i – bezpodstawnych lub zasadnych – oskarżeń o zdradę. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Warszawa

Powstanie listopadowe. Śmierć gen. Józefa Sowińskiego

6 września 1831 roku wojska rosyjskie rozpoczęły szturm na Warszawę. Tego dnia na szańcach Woli zginął generał Józef Sowiński, wychowanek Szkoły Rycerskiej, uczestnik powstania kościuszkowskiego i kampanii 1812 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Juliusz Słowacki rozbiory Polski

Potomkowie Polaków w tureckim Adampolu dbają o polskie tradycje

W dzisiejszym Polonezköy – czyli Adampolu, miejscowości w Turcji powstałej w XIX wieku – do dziś mieszkają potomkowie powstańców listopadowych i styczniowych, utrzymuje się język polski i polskie obyczaje. Zobacz więcej na temat: Polacy za granicą Polonia Turcja Adampol

Maurycy Mochnacki: pianista i spiskowiec

Maj kojarzy się przede wszystkim patriotycznie - rzecz jasna, za sprawą narodowego święta 3 maja, którego obchodzenie było w okresie zaborów zakazane. Z tej przyczyny warto przypomnieć postać niezwykłego człowieka, który zmarł 190 lat temu w wieku zaledwie 31 lat - pisarza, teoretyka literatury, kronikarza powstania listopadowego i pianisty w jednej osobie. Zobacz więcej na temat: Polskie Radio 24 Monika Małkowska Maurycy Mochnacki

Juliusz Słowacki. Urodził się poetą, a zmarł prorokiem

175 lat temu zmarł jeden z najwybitniejszych twórców polskiego romantyzmu, poeta, który przeszedł do historii jako wieszcz narodowy. – Słowacki ukazuje wielkie możliwości polszczyzny – mówił historyk literatury prof. Andrzej Fabianowski. – On jest wybitnym mistrzem mowy polskiej. Zobacz więcej na temat: Adam Mickiewicz emigracja Juliusz Słowacki literatura Paryż