Polskie Radio
Section05

muzyka współczesna

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty"

23 listopada 2025 roku wspominamy 92. rocznicę urodzin Krzysztofa Pendereckiego - kompozytora, dyrygenta, pedagoga, jednego z najbardziej cenionych na całym świecie twórców muzyki. Ten "wielki odkrywca dźwięków" zmarł w 2020 roku. Pozostały po nim dzieła, które zmieniały myślenie o muzyce zarówno w XX, jak i w XXI wieku.
Zobacz więcej na temat:  KULTURA Krzysztof Penderecki MUZYKA kompozytor kompozycja komponowanie dyrygent awangarda religia opera Dębica Kraków Elżbieta Penderecka Aleksander Laskowski Joanna Wnuk-Nazarowa Lech Wałęsa Jan Paweł II Stefan Wyszyński Grudzień 1970 Stocznia Gdańska historia Polski II wojna światowa Artur Malawski Stanisław Wiechowicz Dwudziestolecie międzywojenne PRL II Rzeczpospolita

Dojrzali muzycy mają głos (i wiedzą jak go użyć)

W "Piątej strunie" słuchaliśmy wyłącznie dojrzałych muzyków – tych żyjących, ale też ostatnich nagrań tych, którzy odeszli w słusznym wieku. Większość z nich jest lub była po siedemdziesiątce, ale żaden nie spoczął na laurach i nie odcina kuponów. Najczęściej bywa odwrotnie. Choć bywa i tak, że niektórzy podsumowują swoją długą drogę artystyczną i robią to w sposób bardzo poruszający...
Zobacz więcej na temat:  Piotr Matwiejczuk Dwójka

Krok w mrok, krok w emocje. Dwa niezwykłe koncerty w NOSPR

Katowicki NOSPR szykuje dwa wyjątkowo nietypowe koncerty, które wymkną się wszystkim tradycyjnym definicjom muzycznego doświadczenia. III Kwartet smyczkowy "In iij Noct." Georga Friedricha Haasa wykonywany jest w niemal całkowitej ciemności. Kilka dni później publiczność wyruszy w interaktywną podróż po zakamarkach NOSPR-u w operze kameralnej dla dzieci, prowadzonej przez agentów Wydziału ds. Nieprzeżytych Emocji. Dwa wydarzenia, dwa światy - i żadnego miejsca na rutynę.
Zobacz więcej na temat:  Jakub Kukla Michał Mendyk NOSPR muzyka klasyczna Dwójka

Z polskim akcentem przy kawie. Spotkanie z Ewą Farną, polsko-czeską piosekarką i kompozytorką

Ewa Farna to jedna z najbardziej rozpoznawalnych wokalistek młodego pokolenia w Europie Środkowej. Urodzona w Trzyńcu na Zaolziu, wychowała się w polskiej rodzinie mieszkającej po czeskiej stronie Śląska Cieszyńskiego. Jej dorastanie w regionie, gdzie naturalnie krzyżują się języki i kultury, na trwałe ukształtowało zarówno ją samą, jak i jej twórczość.
Zobacz więcej na temat:  język polski Polonia Polacy za granicą Czechy Zaolzie piosenka

Muzyka polskich kompozytorów w wykonaniu London Sinfonietta na Huddersfield Contemporary Music Festival

Już 23 listopada London Sinfonietta wystąpi na prestiżowym Huddersfield Contemporary Music Festival z programem współczesnej muzyki klasycznej, w którym zabrzmią utwory polskich kompozytorów Marty Śniady i Pawła Malinowskiego. Koncert organizowany jest przez Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z London Sinfonietta i festiwalem w Huddersfield i wpisuje się w szerszy kontekst dynamicznych relacji artystycznych między Polską a Wielką Brytanią.
Zobacz więcej na temat:  muzyka polska Polacy za granicą muzyka klasyczna Wielka Brytania

Dyskusyjny Klub Dźwiękowy: Sébastien Beliah & Ryszard Lubieniecki

To była wyjątkowa premiera cyklu "Dyskusyjny Klub Dźwiękowy", audycji-koncertów poświęconych współczesnym poszukiwaniom kultury dźwięku. W zalewie muzycznej nadprodukcji i wszechobecnych algorytmów cykl otwiera przestrzeń dla twórczości eksperymentalnej i improwizowanej – tej, która zazwyczaj pozostaje poza głównym nurtem mediów. Zapraszamy na retransmisję koncertu! 
Zobacz więcej na temat:  Dyskusyjny Klub Dźwiękowy Dwójka improwizacja Ryszard Lubieniecki

Kompozycja Wojciecha Błażejczyka na stulecie Polskiego Radia

W cyklu "Nowa Polska" przyglądamy się bliżej kompozycji, która powstała na stulecie Polskiego Radia: III Kwartet smyczkowy Wojciecha Błażejczyka, wykonany premierowo 14 września przez NeoQuartet (Karolina Piątkowska-Nowicka, Paweł Kapica, Michał Markiewicz i Krzysztof Pawłowski). O utworze opowiedzieli zarówno muzycy NeoQuartetu jak i kompozytor.   
Zobacz więcej na temat:  Dwójka Ewa Szczecińska 100 lat Polskiego Radia Wojciech Błażejczyk kompozytor

"Wszystko przekazałem w muzyce". Henryk Mikołaj Górecki o "Bożej służbie", Podhalu i III Symfonii

– Każdy człowiek otrzymuje swój czas. I trzeba ten czas przeżyć możliwie przyzwoicie. Nie zmarnować go i nie stracić – mówił w jednej z archiwalnych radiowych audycji Henryk Mikołaj Górecki. Dziś wspominamy 15. rocznicę śmierci tego znakomitego kompozytora, autora m.in. bijącej rekordy popularności "Symfonii pieśni żałosnych".
Zobacz więcej na temat:  Henryk Mikołaj Górecki muzyka klasyczna chrześcijaństwo Podhale Śląsk wspomnienie

Sztuka dźwięku w Krakowie, czyli opowieść o 33. edycji Festiwalu Audio Art

Premierowe koncerty, instalacje i performansy: w Krakowie rozpocznie się niedługo 33. edycja Festiwalu Audio Art, przeglądu najważniejszych projektów sztuki dźwiękowej i muzyki współczesnej z całego świata. W programie wydarzenia znalazły się polskie premiery o wyjątkowym znaczeniu, które redefiniują współczesną sztukę, podejmując tematy tożsamości, dziedzictwa kulturowego i wyzwań współczesnego świata.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka dźwięki Adam Suprynowicz muzyka eksperymentalna muzyka elektroniczna KULTURA Kraków

Opowieści jesienne przy deszczu i księżycu

Jak co roku o tej porze warto przypomnieć o dawnym japońskim zwyczaju zwanym Hyaku-monogatari, czyli nocnych spotkaniach, którym towarzyszyły pełne grozy opowieści o duchach Kaidan. Po zapadnięciu zmroku zapalano w pomieszczeniu 100 świec. Następnie uczestnicy, jeden po drugim, opowiadali swoje Kaidan. Po każdej historii gaszono jedną świecę. Miejsce spotkania stawało się coraz ciemniejsze, a napięcie rosło.
Zobacz więcej na temat:  Nocna strefa grozy Krzysztof Dziuba Japonia Dwójka

"Nie możecie wrócić". Elżbieta Penderecka własnymi słowami

"To były trudne czasy" - to zdanie powtarza się wiele razy w archiwalnych radiowych opowieściach zmarłej 31 października 2025 roku Elżbiety Pendereckiej. Równie często jednak słyszymy o "cudownych okresach",  "wspaniałych ludziach", "wybitnych artystach" i "wielkich sukcesach".
Zobacz więcej na temat:  Elżbieta Penderecka Krzysztof Penderecki historia Polski muzyka klasyczna Ludwig van Beethoven Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena PRL

Grażyna Pstrokońska-Nawratil. Dźwięki zakorzenione w naturze

Od koncertu premier, który zatytułowaliśmy "4/10/100+ 1 = nieskończoność" minęło już 7 tygodni. Fakt, że Polskie Radio na swoje stulecie wraca do zamawiania muzycznych utworów, jest dla nas nie tylko ogromną radością, ale również zobowiązaniem do przyjrzenia się bliżej powstałym utworom. Dlatego w listopadzie, w cyklu "Nowa Polska" Ewa Szczecińska przybliży słuchaczom muzykę skomponowaną na nasze zamówienie.
Zobacz więcej na temat:  Ewa Szczecińska Grażyna Pstrokońska-Nawratil Dwójka kompozytor 4/10/100+1=∞