Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

średniowiecze

"Jam posełkini jego". O feminatywach i emocjach, rozmowa z kuratorem wystawy

W warszawskim Pałacu Rzeczypospolitej od 22 października 2025 do 31 maja 2026 roku będzie można zobaczyć wystawę "Jam posełkini jego", która udowadnia, że feminatywy istniały już w średniowiecznej Polsce, a emocje ówczesnego języka wcale nie były tak odległe od dzisiejszych. O idei ekspozycji i odkrywaniu kobiecych form w dawnym języku opowiedział kurator wystawy, dr Łukasz Kozak. Zobacz więcej na temat:  feminatywy Pałac Rzeczypospolitej

Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalili starożytne skarby

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.   Zobacz więcej na temat:  starożytność filozofia literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi

Leszek Czarny i skandal obyczajowy piastowskiej Polski

Panowie, rycerstwo i damy sieradzkie musieli przeżyć szok, gdy na zjeździe w 1271 roku ich księżna, Gryfina Halicka, zdjęła małżeński czepiec. Kobieta oświadczyła tym gestem, że jej mąż, Leszek Czarny, jest impotentem, a małżeństwo od sześciu lat pozostaje nieskonsumowane. Zhańbiony książę nie zaprzeczał. Pierwszym obowiązkiem władcy było spłodzenie potomka, dlatego wystąpienie żony musiało być dla niego ciosem nie tylko prywatnym, ale też politycznym i rzutowało na całe panowanie władcy. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Kraków władcy Polski

Ten chrześcijański bohater Hiszpanii służył u muzułmanów

Biografia Rodriga Díaza, zwanego Cydem – XI-wiecznego rycerza, słynnego bohatera rekonkwisty – jest pełna paradoksów i zadziwiających zwrotów akcji. Cyd historyczny, w odróżnieniu od swojego legendarnego, zmitologizowanego odpowiednika, miał w swoim bogatym życiorysie takie karty, o których niektórzy woleliby nie pamiętać. Zobacz więcej na temat:  Hiszpania islam chrześcijaństwo legendy literatura religia polityka

Kto zabił Wacława III, zapomnianego króla Polski? I Dzieje zbrodni #1

Zaledwie siedemnastoletni Wacław III, król Polski, którego nie znajdziecie w poczcie władców Jana Matejki, zginął z rąk skrytobójcy 4 sierpnia 1306 roku. Morderca został szybko pochwycony i również zginął, nim wyjawił nazwisko mocodawcy. Na śmierci młodocianego władcy zależało niejednej ważnej figurze w tej części Europy. W premierowym odcinku podcastu "Dzieje zbrodni" próbujemy rozwikłać zagadkę śmierci ostatniego z wielkiej dynastii Przemyślidów. Biegłym w sprawie jest prof. Tomasz Jurek, historyk i mediewista. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Czechy

Historyk: "Wielką Lechię wymyślił Kadłubek"

- Skąd pomysł o jakimś spisku Kościoła wymierzonym w Wielką Lechię, skoro autorem teorii o starożytnych Lechitach jest biskup krakowski Wincenty Kadłubek. Opowieść stworzona przez kronikarza była konsekwencją rozwoju myślenia o początkach istnienia narodu, bardzo typowego dla epoki średniowiecza - mówił w rozmowie z portalem Polskiego Radia historyk prof. Paweł Żmudzki. Zobacz więcej na temat:  1000-lecie koronacji teorie spiskowe Bolesław Chrobry starożytność