Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

tradycja

Muzyka bronią i hartem ducha

Pierwszy bohater „Kiermaszu pod kogutkiem” – śp. Danylo Pertsov nazywany był przez niektórych przyjaciół Rycerzem. Jego orężem była muzyka. Władał tą bronią biegle, potrafiąc oczarować każdego słuchacza. Artystę wspominamy tydzień po jego odejściu do Niebiańskiej Orkiestry. Z kolei Anna Jakowska swoim muzycznym spektaklem „12 scen z życia Eulalii” udowadnia, że śpiew może zahartować ducha, uspokoić, ucieszyć… Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor muzyka ludowa muzyka tradycyjna Mariana Kril Ukraina Podlasie malarstwo Podhale pieśń

Muzyka bronią i hartem ducha

Pierwszy bohater „Kiermaszu pod kogutkiem” – śp. Danylo Pertsov nazywany był przez niektórych przyjaciół Rycerzem. Jego orężem była muzyka. Władał tą bronią biegle, potrafiąc oczarować każdego słuchacza. Artystę wspominamy tydzień po jego odejściu do Niebiańskiej Orkiestry. Z kolei Anna Jakowska swoim muzycznym spektaklem „12 scen z życia Eulalii” udowadnia, że śpiew może zahartować ducha, uspokoić, ucieszyć… Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor muzyka ludowa muzyka tradycyjna Mariana Kril Ukraina Podlasie malarstwo Podhale pieśń

Buk

Dzisiaj robi się z tego solidne łóżka czy szafy, i na tym kończą się nasze skojarzenia z tym drzewem. Ale BUK, zwłaszcza dla górali, ma wiele znaczeń. Już u dawnych Słowian odgrywał ważną rolę, a starożytni Rzymianie uważali go za drzewo szczęśliwe, symbol miłości, płodności i cierpliwości. O buku w naszym cyklu "Źródłosłów" opowie nam teraz językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Sieczka

Bardzo dobrze znają ją dziś hodowcy koni, bydła czy owiec, dawniej żadne gospodarstwo nie mogło się bez niej obyć. Ale mimo że to tak prozaiczna i powszechna niegdyś rzecz, współcześnie mało kto ma z nią do czynienia. Sieczka, to kolejny termin w naszym cyklu "Źródłosłów", ma dla wielu zapewne tylko znaczenie symboliczne. Czyli jakie? To tłumaczy nam językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Mogiła

Ostatnie kilka dni spędziliśmy, obchodząc święta poświęcone zmarłym. Z tej okazji wspominaliśmy nie tylko swoich bliskich, lecz także dawne tradycje pogrzebowe. Dziś w kolejnym odcinku Źródłosłowu jeszcze raz pochylamy się nad grobami, a raczej nad mogiłami - różne znaczenia tego słowa przybliży nam językoznawca, kulturoznawca, folklorysta, prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Powrósło

W kulturze ludowej wiele znajdziemy słów brzmiących już dziś wręcz egzotycznie, o niejasnym znaczeniu. Bardzo dużo wiąże się ze zbożem i jego obróbką - jednym z najbardziej płodnych tematów, inspirujących rozwój nie tylko zwyczajów, ale i języka. Słowem, które się do tego odnosi, i o którym w kolejnym odcinku „Źródłosłowu” opowiada językoznawczyni dr Agata Bielak jest... powrósło. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Święty Mikołaj. Jak kształtował się jego kult?

– Święty Mikołaj to postać z krwi i kości, postać historyczna. Żył na przełomie III i IV wieku na terenie dzisiejszej Turcji. Był biskupem, który troszczył się o swój lud. Było tak, gdy panowała zaraza, a potem głód. Istniał naprawdę i warto w niego wierzyć – przekonuje Jolanta Sosnowska, autorka książki "Mikołaj święty". Zobacz więcej na temat:  Trójka Anna Popek mikołajki społeczeństwo mikołaj Święty Mikołaj mikołajki 2021

Spokoju szukaj w sobie - o czasie Adwentu w polskiej kulturze tradycyjnej

O tradycjach adwentowych zakorzenionych w polskiej kulturze tradycyjnej, ale i o tych osobistych, bliskich sercu mówili Katarzyna Broda-Firla i prof. Piotr Dahlig. Ponadto zajrzeliśmy do... Dubaju, gdzie od października odbywają się największe światowe targi Expo. Co oferuje polski pawilon? Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa kultura ludowa muzyka ludowa folklor muzyka ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna muzyka tradycyjna Aleksandra Faryńska Dubaj beskidy

Spokoju szukaj w sobie - o czasie Adwentu w polskiej kulturze tradycyjnej

O tradycjach adwentowych zakorzenionych w polskiej kulturze tradycyjnej, ale i o tych osobistych, bliskich sercu mówili Katarzyna Broda-Firla i prof. Piotr Dahlig. Ponadto zajrzeliśmy do... Dubaju, gdzie od października odbywają się największe światowe targi Expo. Co oferuje polski pawilon? Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa kultura ludowa muzyka ludowa folklor muzyka ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna muzyka tradycyjna Aleksandra Faryńska Dubaj beskidy

Szopki krakowskie – Boże Narodzenie z Krakowem w tle

Są wykonywane z papieru, kartonu czy stanioli. Czasem są ruchome, a czasem wielopoziomowe, ale zawsze przedstawiają scenę narodzenia Chrystusa i krakowskie budowle. Po rocznej przerwie związanej z pandemią na ulice Krakowa powróciły bożonarodzeniowe szopki krakowskie. Tradycyjnie kolorowy pochód szopek krakowskich przeszedł po Rynku Głównym spod pomnika Adama Mickiewicza do Pałacu Krzysztofory, by wziąć udział w konkursie na tę najpiękniejszą. Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Cygler Trójka Kraków rynek konkurs UNESCO Boże Narodzenie architektura papier kolor Martyna Masztalerz KULTURA małopolskie

Chleb

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów", a w nim świetnie znane słowo. Ma najprawdopodobniej pochodzenie praindoeuropejskie, występuje w językach słowiańskich, pragermańskich i sanskrycie. W języku starogermańskim to hlaiba, w  starogockim - hlaifs, staroislandzkim - hleifr. Chodzi oczywiście o... chleb! Jak na coś powszedniego, codziennego i zwyczajnego kryje w sobie mnóstwo ciekawych znaczeń i funkcji. O nich opowie nam teraz etnolog prof. Mariola Tymochowicz. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Sieczka

Bardzo dobrze znają ją dziś hodowcy koni, bydła czy owiec, dawniej żadne gospodarstwo nie mogło się bez niej obyć. Ale mimo że to tak prozaiczna i powszechna niegdyś rzecz, współcześnie mało kto ma z nią do czynienia. Sieczka, to kolejny termin w naszym cyklu "Źródłosłów", ma dla wielu zapewne tylko znaczenie symboliczne. Czyli jakie? To wytłumaczy nam językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Chleb

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów", a w nim świetnie znane słowo. Ma najprawdopodobniej pochodzenie praindoeuropejskie, występuje w językach słowiańskich, pragermańskich i sanskrycie. W języku starogermańskim to hlaiba, w  starogockim - hlaifs, staroislandzkim - hleifr. Chodzi oczywiście o... chleb! Jak na coś powszedniego, codziennego i zwyczajnego kryje w sobie mnóstwo ciekawych znaczeń i funkcji. O nich opowiada nam etnolog prof. Mariola Tymochowicz. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia

Mogiła

Ostatnie kilka dni spędziliśmy, obchodząc święta poświęcone zmarłym. Z tej okazji wspominaliśmy nie tylko swoich bliskich, lecz także dawne tradycje pogrzebowe. Dziś w kolejnym odcinku Źródłosłowu jeszcze raz pochylamy się nad grobami, a raczej nad mogiłami - różne znaczenia tego słowa przybliży nam językoznawca, kulturoznawca, folklorysta, prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia