Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

II wojna światowa

"Niczego nie udawałem, śpiewałem szczerze". Bernard Ładysz i jego radiowe wspomnienia

- W śpiew włożyłem wszystkie moje doświadczenia, wszystkie moje przeżycia - podkreślał w archiwalnych nagraniach dla Polskiego Radia Bernard Ładysz. Dzisiaj przypada 103. rocznica urodzin tego znakomitego śpiewaka operowego, "głosu stulecia", ale i żołnierza Armii Krajowej. Zobacz więcej na temat: Bernard Ładysz PRL Wilno opera śpiew

Pal Teleki. Premier Węgrów, "bratanek" Polaków

– Ze strony Węgier jest sprawą honoru narodowego nie brać udziału w jakiejkolwiek akcji zbrojnej przeciw Polsce. Węgry nie mogą przedsięwziąć żadnej akcji przeciw Polsce ze względów moralnych – pisał Pal Teleki do Hitlera. Zobacz więcej na temat: Niemcy Węgry

Jürgen Stroop. Kara śmierci dla kata warszawskiego getta

"Wzniecenie pożaru spowodowało, że Żydzi objęci już płomieniami, masowo, całymi rodzinami wyskakiwali z okien. Zatroszczono się o to, by byli natychmiast likwidowani" - pisał Jürgen Stroop w raporcie do Heinricha Himmlera, relacjonując tłumienie powstania w warszawskim getcie. Zobacz więcej na temat: getto warszawskie Jürgen Stroop Kazimierz Moczarski Niemcy powstanie w getcie Warszawa

"Majdanek to było piekło". 81 lat temu wyzwolony został niemiecki obóz śmierci

- Chciałam chociaż na chwilę czuć, że nadal jestem człowiekiem. Wszystkie zaczęłyśmy chorować, biegunka z krwią. Nie było toalet, nie było jak się umyć ani w co przebrać. To było piekło – wspomina jedna z więźniarek Majdanka w audycji Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: Holokaust Majdanek okupacja niemiecka zbrodnie wojenne niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Niemcy

Adam Czerniaków. "Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć"

Do ostatniego dnia swojego życia łudził się. Nie wierzył, by Niemcy zdecydowali się na całkowite wyniszczenie Żydów. W ostatnim liście do żony napisał: "Żądają ode mnie, bym własnymi rękoma zabijał dzieci własnego narodu. Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć". Zobacz więcej na temat: Adam Czerniakow getto warszawskie Holokaust Warszawa

Getto w Warszawie. Piekło w środku miasta

85 lat temu, 22 lipca 1940 roku, Niemcy rozpoczęli "akcję wysiedleńczą" w warszawskim getcie. W ciągu dwóch miesięcy do obozu śmierci w Treblince wywieźli 245 tysięcy osób. Zobacz więcej na temat: getto warszawskie Niemcy Warszawa Żydzi Holokaust

Kazimierz Moczarski. Siedział w celi z niemieckim katem

Komunistyczny reżim przez wiele miesięcy trzymał go w celi śmierci. Ubowcy wybijali mu zęby i rozdeptywali palce. Wsadzili go do więzienia razem z niemieckim generałem SS Jürgenem Stroopem, mordercą z getta warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Kazimierz Moczarski PRL powstanie w getcie getto warszawskie Holokaust Niemcy zbrodnie wojenne

2 Korpus Polski. To oni zdobyli Monte Cassino

21 lipca 1943 roku, rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z jednostek Armii Polskiej na Wschodzie utworzony został 2 Korpus Polski, którego dowództwo objął gen. Władysław Anders. Włączony w skład Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie jako związek taktyczny w składzie brytyjskiej 8 Armii uczestniczył w kampanii włoskiej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Władysław Anders armia Andersa Armia Polska w ZSRR

"Spisek" komandorów. Niewinni skazani na śmierć

73 lata temu, 21 lipca 1952, zapadł wyrok w pokazowym tzw. procesie komandorów – siedmiu wysokich oficerów Marynarki Wojennej fałszywie oskarżono o szpiegostwo i dywersję. Pięciu oficerów skazano na karę śmierci, wykonano trzy wyroki. Zobacz więcej na temat: HISTORIA stalinizm Bolesław Bierut służba bezpieczeństwa PRL marynarka wojenna procesy polityczne

Zamach w Wilczym Szańcu. Diabeł stróż czuwał nad Hitlerem

Dzień 20 lipca 1944 miał odmienić losy Niemiec. Śmierć Adolfa Hitlera ułatwiłaby przeprowadzenie puczu wojskowego i utworzenie nowego rządu pod zwierzchnictwem Carla Friedricha Goerdelera. Zobacz więcej na temat: Adolf Hitler zamach

KL Warschau - obóz koncentracyjny w środku miasta

82 lata temu, 19 lipca 1943 roku, do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Warschau przewieziono pierwszych 300 więźniów transportem z KL Buchenwald. Dzień ten uznawany jest za datę rozpoczęcia działalności obozu, w którym życie straciło - według różnych szacunków - od 20 do 200 tysięcy więźniów. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Warszawa

51 lat temu uruchomiono zegar na Zamku Królewskim

- Punktualnie o godzinie 11.15, po blisko 35 latach od momentu, kiedy to na Zamek Królewski spadły hitlerowskie bomby, ożyły znów wskazówki zegara - relacjonował spiker Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: Zamek Królewski Warszawa Niemcy nazizm HISTORIA

Wyzwolenie Ankony. Pancerne uderzenie Armii Andersa

Walki o adriatycki port trwały dokładnie dwa miesiące. O zwycięstwie zadecydowało wkroczenie do walki II Korpusu Polskiego. Działania, które doprowadziły do bitwy o Ankonę, były jedyną samodzielną operacją Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w czasie II wojny światowej. 18 lipca 1944 roku Polacy wyzwolili włoską Ankonę. Zobacz więcej na temat: Władysław Anders Włochy nazizm Niemcy

Powojenne losy "Panoramy Racławickiej" i innych polskich zbiorów ze Lwowa

Po II wojnie światowej podjęto trud odzyskania pozostałych we Lwowie zabytków polskiej kultury, w tym "Bitwy pod Racławicami". Starania zakończyły się sukcesem i 18 lipca 1946 roku słynny obraz Wojciecha Kossaka i Jana Styki wraz z częścią zbiorów lwowskiego Ossolineum został przekazany polskiej stronie. Zobacz więcej na temat: Lwów zabytki Adam Mickiewicz Jan Matejko ZSRR III Rzesza okupacja niemiecka

Apel Nowackiej do Ukraińców. Chodzi o rzeź wołyńską

Polska apeluje do władz w Kijowie o zmianę podręcznika do historii w kontekście rzezi wołyńskiej. Ministra edukacji Barbara Nowacka, w specjalnym liście, adresowanym do swego ukraińskiego odpowiednika, podkreśla, że "ze smutkiem" przyjęła stwierdzenia obecnie przekazywane Ukraińcom. Zaapelowała też o "podjęcie natychmiastowych działań, w tym dokonanie przeglądu innych podręczników i przygotowanie nowych, które będą odpowiadały obecnemu stanowi polsko-ukraińskich relacji". Zobacz więcej na temat: POLSKA Ukraina relacje polsko-ukraińskie Rzeź Wołyńska Wołyń Barbara Nowacka Ministerstwo Edukacji Narodowej infografika

Aleksander Gieysztor. Polski historyk klasy światowej

– Jak zetknąłem się po raz pierwszy z historią? W domu był ocalały przypadkiem, z wędrówek ojcowskich w czasie I wojny, spory stos papierów. Wertowanie ich dostarczało mi szczególnych przeżyć – mówił w archiwalnym nagraniu Polskiego Radia prof. Aleksander Gieysztor, wybitny polski naukowiec, znawca średniowiecza. Zobacz więcej na temat: Aleksander Gieysztor średniowiecze Powstanie Warszawskie Zamek Królewski edukacja Warszawa wspomnienie

81 lat temu NKWD aresztowało dowódców Okręgu Wileńskiego AK

- Kiedy wydawało się, że wszystko jest na jak najlepszej drodze, nastąpiły pamiętne wydarzenia 17 lipca 1944 roku. Gen. Krzyżanowski "Wilk" został aresztowany z całym sztabem, bo nie chciał podporządkować się gen. Berlingowi – wspominał Jan Morelewski, uczestnik bitwy o Wilno. Zobacz więcej na temat: Armia Krajowa HISTORIA Wileńszczyzna Wilno ZSRR Żołnierze Wyklęci

"Spadnie bańka z gazem". Pilecki o komorach w Auschwitz

Zdaniem Grzegorza Brauna w raportach Witolda Pileckiego spisanych w czasie II wojny światowej nie ma mowy o komorach gazowych w Auschwitz, a temat ten pojawia się dopiero w raporcie powojennym. W rzeczywistości rotmistrz, który przebywał w obozie prawie trzy lata, już w swoich pierwszych przekazach wiele miejsca poświęcił opisom mordowania ludzi za pomocą gazu. Zobacz więcej na temat: niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Auschwitz Grzegorz Braun Holokaust