92 lata temu polscy matematycy złamali szyfr Enigmy 31 grudnia 1932 roku Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali szyfr niemieckiej maszyny szyfrującej. Kryptolodzy pracujący w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Pałacu Saskim w Warszawie rok później wspólnie zbudowali działającą kopię urządzenia. Zobacz więcej na temat: Enigma Wielka Brytania historia Polski PR dla Zagranicy
Sylwester Braun "Kris". To on wykonał słynne zdjęcie Prudentialu podczas powstania warszawskiego To on sfotografował uderzenie pocisku w wieżowiec Prudentialu. Było to jedno z trzech tysięcy zdjęć Sylwestra Brauna, wykonanych w trakcie powstania warszawskiego. – Nie strzeliłem ani razu, byłem zajęty robieniem zdjęć. Fotografia jest działaniem historii – mówił w reportażu Polskiego Radia z 1996 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Powstanie Warszawskie
Brytyjska historyczka: świat powinien usłyszeć o polskiej cichociemnej Elżbiecie Zawackiej Historia Elżbiety Zawackiej, heroicznej łączniczki AK i cichociemnej, powinna być znana na całym świecie jako symbol wkładu kobiet oraz sprawności Polskiego Państwa Podziemnego w II wojnie światowej - powiedziała PAP brytyjska historyczka Clare Mulley, autorka nowej biografii Zawackiej. Zobacz więcej na temat: historia Polski Cichociemni
Złamali szyfr "Enigmy", ocalili 30 milionów ludzi - Gdyby Polacy nie złamali szyfru "Enigmy", aliantom może by i się to z czasem udało, ale zanim by to nastąpiło ponosiliby prawdopodobnie katastrofalne straty – mówił Łukasz Kubacki z Muzeum Historii Polski. Zobacz więcej na temat: Enigma Henryk Zygalski HISTORIA Jerzy Różycki Marian Rejewski Niemcy msn21-historia historia Polski
Szymon Wiesenthal. Łowca nazistów - Powiedziałem sobie: "Nim znowu będę budował dom, to chcę pomóc, by sprawiedliwość zaistniała". Bo myśmy nie tylko domy i ludzi stracili. Myśmy stracili wszelką wiarę w ludzkość - tak Szymon Wiesenthal wspominał pierwsze lata po wyzwoleniu z obozu koncentracyjnego. Zobacz więcej na temat: Adolf Eichmann Holokaust Praga Szymon Wiesenthal Wiedeń Wielka Brytania Niemcy nazizm III Rzesza HISTORIA historia Polski
Generał George Marshall i jego plan pomocy powojennej Europie 144 lata temu, 31 grudnia 1880 roku, w mieście Uniontown urodził się George Marshall, generał, polityk, szef sztabu amerykańskich wojsk lądowych w II wojnie światowej, powojenny sekretarz stanu i sekretarz obrony. W 1947 roku przedstawił plan ekonomicznej pomocy dla zniszczonej II wojną światową Europy, którego politycznym celem było przeciwstawienie się komunizmowi. Zobacz więcej na temat: Europa HISTORIA USA zimna wojna
Sprawa Rity Gorgonowej. Najgłośniejszy proces II RP 93 lata temu doszło do morderstwa córki architekta Henryka Zaremby. O dokonanie zbrodni oskarżono guwernantkę Ritę Gorgonową, którą sąd skazał na osiem lat więzienia. Był to jeden z najgłośniejszych procesów w II RP. Zobacz więcej na temat: II RP II Rzeczpospolita Dwudziestolecie międzywojenne kara śmierci historia Polski śmierć HISTORIA
Podróże z Polskim Radiem dla Zagranicy. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Na jednej z największych powierzchni wystawienniczych w Europie za pomocą nie tylko artefaktów, ale również nowoczesnych technologii przedstawiano historię ludności cywilnej żyjącej w trakcie II wojny światowej, a także ukazano wyjątkowość polskiego doświadczenia na tle innych narodów. Zobacz więcej na temat: historia Polski Gdańsk turystyka
Przepowiednie dla Polski. Proroctwo Eustachiusza, wizje Wernyhory, znaki na niebie Przełom roku jest czasem zarówno podsumowań, jak i rozmyślań o przyszłości. Te ostatnie dotyczą często losów całej wspólnoty. W historii polskiej kultury zachowało się wiele przykładów prób odpowiedzi na pytania: "Co będzie z Polską?". Przepowiednie te pojawiały się zwłaszcza w dramatycznych i trudnych dla kraju momentach. Zobacz więcej na temat: przepowiednia Rzeczpospolita rozbiory Polski potop szwedzki Czesław Miłosz tajemnica POLSKA HISTORIA magazyn 2022/2023
Wiktor Thommée. Bohaterski obrońca twierdzy Modlin Generał, którego 143. rocznica urodzin przypada 30 grudnia, zebrał osieroconą Armię "Łodź" i zdołał wycofać ją w kierunku Warszawy. - W znakomity sposób dowodził obroną modlińskiej twierdzy. Należy do bardzo jasnych postaci września 1939 - oceniał go na antenie Polskiego Radia prof. Paweł Wieczorkiewicz. W Archiwum Polskiego Radia zachowała się relacja generała o tamtych dniach. Zobacz więcej na temat: HISTORIA 1939 Wojsko Polskie Bartłomiej Makowski
Maria Kotarba. "Mateczka", która ryzykowała własnym życiem, aby pomóc innym 30 grudnia 1956 roku zmarła Maria Kotarba. W czasie pobytu w niemieckim nazistowskim obozie śmierci Auschwitz ta odważna kobieta pomagała Żydówkom Lenie Mańkowskiej i Gucie Bankier. Za swoje poświęcenie w 2005 roku została uhonorowana tytułem "Sprawiedliwej wśród Narodów Świata". Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski historia Europy Żydzi III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne sprawiedliwi wśród narodów świata Holokaust śmierć
80 lat temu Niemcy wysadzili Pałac Saski. Poznaj jego historię Choć jego wygląd zmieniał się kilkakrotnie, Pałac Saski w Warszawie przetrwał prawie 300 lat. Zniknął 29 grudnia 1944 roku za sprawą niemieckiego okupanta. W 2022 roku rozpoczęła się jego odbudowa. To kolejny punkt zwrotny w dziejach pałacu, który był świadkiem niejednego doniosłego wydarzenia i niejedną ważną osobistość gościł w swych pokojach. Zobacz więcej na temat: Pałac Saski historia Polski Jan Andrzej Morsztyn Warszawa budowle architektura Powstanie Warszawskie utracona stolica Bez Przedawnienia HISTORIA
Stanisław Broniewski "Orsza". Dowodził słynną Akcją pod Arsenałem - Po wojnie stał się symbolem szaroszeregowej legendy. Dźwigał ją przez długie lata, traktując jako odpowiedzialność wynikającą z faktu pełnienia funkcji naczelnika Szarych Szeregów - mówił Ryszard Kaczorowski, prezydent RP na Uchodźstwie. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Stanisław Broniewski Szare Szeregi nazizm Niemcy Armia Krajowa
Aleksander Ładoś. Przywódca "grupy berneńskiej", która ratowała Żydów w czasie wojny Grupa polskich dyplomatów w Szwajcarii dostarczała Żydom w okupowanej Polsce tysiące południowoamerykańskich paszportów. Te dokumenty chroniły przed śmiercią w komorach gazowych. Kim był człowiek, który stał za akcją paszportową? Zobacz więcej na temat: HISTORIA Szwajcaria Holokaust
Zbrodnia w Wawrze. Ofiary zbiorowej odpowiedzialności "Tu nikt dochodzić tego teraz nie ma czasu, wy Polacy krwawo za to zapłacicie" – brzmiał wyrok niemieckiego sądu doraźnego. Posłuchaj relacji tych, którym udało się przeżyć wstrząsające chwile grozy. Zobacz więcej na temat: Wawer Warszawa USA kara śmierci nazizm Niemcy zbrodnie wojenne
Operacja Freston. Ostatni zrzut cichociemnego do kraju Tajna misja Special Operations Executive (SOE), czyli brytyjskiego Kierownictwa Operacji Specjalnych, w ostatnich dniach 1944 roku była jedyną, w której na teren okupowanej Polski przerzucono angielskich spadochroniarzy. Jakie było ich zadanie i dlaczego ponieśli klęskę? Zobacz więcej na temat: HISTORIA Cichociemni Antoni Pospieszalski Leopold Okulicki
83 lata temu zatonął statek SS "Warszawa". Niemiecki okręt podwodny dopadł go w drodze do Tobruku - Pierwszy pocisk urwał ster, rufę, pomieszczenie załogowe na rufie, śrubę. Woda rzuciła się do tunelu – wspominał kapitan Tadeusz Meissner, dowódca jednostki. 26 grudnia 1941 roku dwie torpedy wystrzelone z U-boota dosięgły polski transportowiec. Poszedł na dno, zabierając ze sobą życie czterech członków załogi. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Morze Śródziemne Tobruk flota Afryka
Julian Tuwim składa życzenia Polakom w 1943 roku. Posłuchaj! - Kochani! Posyłam Wam od siebie i Stefci najserdeczniejsze życzenia świąteczne - w 1943 roku przed mikrofonem BBC w Nowym Jorku Julian Tuwim pozdrowił rodaków i wyrecytował fragment swojego poematu "Kwiaty polskie". Zobacz więcej na temat: Julian Tuwim skarby archiwum historia HISTORIA