Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

II wojna światowa

Generał Nikodem Sulik. "Tata Ryś" z Armii Andersa

- Generał Nikodem Sulik przeszedł do historii jako dowódca legendarnej 5 Kresowej Dywizji Piechoty, krwawo i skutecznie walczącej na froncie włoskim, zwłaszcza pod Monte Cassino. Ale piękną żołnierską kartę swej biografii zapisał już znacznie wcześniej - mówił w audycji Polskiego Radia historyk dr Janusz Osica. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa armia Andersa Monte Cassino Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie Nikodem Sulik

Konferencja w Casablance. Preludium "wielkiej trójki"

Na początku 1943 roku niemiecki wywiad za wszelką cenę próbował się dowiedzieć, gdzie odbędzie się aliancka konferencja na najwyższym szczeblu. Otrzymał informację o spotkaniu w Białym Domu w Waszyngtonie. W najgłębszej tajemnicy Winston Churchill i Franklin Delano Roosevelt spotkali się 14 stycznia 1943 roku w zdobytej Casablance. Zobacz więcej na temat:  Casablanka Charles de Gaulle Franklin Delano Roosevelt HISTORIA konferencja Maroko Winston Churchill

Proces brzeski. "Piłsudski wybrał uderzenie w ład demokratyczny"

- Piłsudski, mając alternatywę: demokracja lub zagrożenie niepodległości, którym mogło skutkować to, co się działo w Polsce, wybrał uderzenie w ład demokratyczny. Nie ulega wątpliwości, że aresztowanie, proces i traktowanie więźniów odbiegało od standardów demokratycznych – oceniał na antenie Polskiego Radia historyk, prof. Rafał Habielski. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Józef Piłsudski POLSKA proces brzeski toczeń Wincenty Witos

Nazistowski program "eutanazji", czyli akcja T4. "Likwidacja życia niewartego życia"

Na szczycie hierarchii czystości rasowej znajdowali się Aryjczycy – zmyślona rasa wysokich, smukłych i jasnowłosych ludzi z północnej Europy. Na przeciwnym biegunie usytuowano Żydów, Romów, homoseksualistów i osoby niepełnosprawne. Wyeliminowanie tych grup stało się zasadniczym elementem ideologii nazistów. Zobacz więcej na temat:  Adolf Hitler Chełm Holokaust III Rzesza eutanazja nazizm Niemcy

Jan Józef Szczepański. Pisanie jako poszukiwanie prawdy

- Trwałość świadectwa literatury polega na tym, że jest ona wyniesiona na jakieś wyższe piętro uogólnienia. To jest swoista deformacja rzeczywistości, której celem jest znalezienie tej rzeczywistości sensu - mówił w jednej z radiowych gawęd Jan Józef Szczepański. 12 stycznia 2025 roku mija 106. rocznica urodzin tego znakomitego pisarza. Zobacz więcej na temat:  Jan Józef Szczepański literatura eseistyka Kraków Jerzy Turowicz Joseph Conrad

83. rocznica likwidacji obozu cygańskiego w łódzkim getcie

12 stycznia 1942 roku Niemcy zakończyli likwidację tak zwanego obozu cygańskiego, który funkcjonował w obrębie getta w Łodzi. W ciągu trwającej tydzień akcji naziści wywieźli do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem ponad cztery tysiące Romów. Nie przeżył nikt. Wszyscy zostali zamordowani w mobilnych komorach gazowych.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia Europy HISTORIA Romowie Niemcy nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne śmierć

Wanda Wiłkomirska. "Ikona polskiej kultury muzycznej"

- Ojciec zaplanował, że mój starszy brat Józef będzie wiolonczelistą i nim został. Ja byłam przeznaczona na skrzypaczkę i nikt się mnie nie pytał, czy ja tego chcę, czy nie – tak w audycji Polskiego Radia o wyborze swojej drogi życiowej opowiadała Wanda Wiłkomirska, jedna z najwybitniejszych polskich wirtuozek skrzypiec. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Wanda Wiłkomirska skrzypce II RP PRL stan wojenny filharmonia narodowa

"Chciałem, aby każdy mój film był inny". Radiowe wspomnienia Janusza Majewskiego

– Zawsze pociągało mnie to, co można było opowiedzieć z jakimś dodatkiem humoru, ale starałem się nie zeskorupieć w jakimś gatunku, nie stać się zaszufladkowanym specjalistą od komedii czy dramatu – opowiadał w jednej z archiwalnych audycji Polskiego Radia Janusz Majewski. Znakomity reżyser filmowy i scenarzysta, autor m.in. "Zaklętych rewirów", "C.K. Dezerterów", zmarł w wieku 92 lat, 10 stycznia 2024 roku. Zobacz więcej na temat:  Janusz Majewski film polski Lwów PRL literatura reżyser wspomnienie kino

80. rocznica Tragedii Górnośląskiej. Gwałty, mordy, tortury Armii Czerwonej

9 stycznia 2025 roku Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej. "Pierwszym jej aktem były zbrodnie popełnione na ludności cywilnej. Wkraczające do górnośląskich miejscowości oddziały czerwonoarmistów dopuszczały się masowych mordów, gwałtów i tortur" - podkreślono. Za uchwałą zagłosowało 406 posłów, 2 było przeciw, 22 wstrzymało się od głosu. Zobacz więcej na temat:  Armia Czerwona zbrodnie sowieckie zbrodnie wojenne Górny Śląsk