Polskie Radio
Section05
wojna polsko-bolszewicka

Układ Piłsudski-Petlura. Razem przeciwko bolszewikom

104 lata temu Polska podpisała porozumienie z Ukraińską Republiką Ludową. Dokument ustalał granicę między państwami, a jego dopełnieniem była konwencja zakładająca wspólną walkę przeciwko zagrożeniu ze strony Armii Czerwonej. Dla Marszałka był to jeden z fundamentów jego planu budowy nowego ładu w Europie Środkowej.
Zobacz więcej na temat:  Dwudziestolecie międzywojenne HISTORIA Ukraina wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka

Merian Cooper, producent hitu kinowego "King Kong", walczył o wolność Polski

21 kwietnia 1973 zmarł Merian C. Cooper, amerykański pilot, który po zakończeniu I wojny światowej nie wrócił do domu. Późniejszy producent kinowego hitu "King Kong" z 1933 roku, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej z powodu rodzinnego długu zaciągniętego u Tadeusza Kościuszki. 
Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 lotnictwo Józef Piłsudski Tadeusz Rozwadowski Ignacy Jan Paderewski II wojna światowa HISTORIA

Zbrodnia katyńska była zemstą za 1920 rok? "Sowieci nigdy nie zapomnieli, jak Armia Czerwona poległa"

Wiosną 1940 roku Sowieci zamordowali ok. 22 tys. przedstawicieli polskich elit osadzonych w obozach specjalnych i więzieniach. Oficjalnie uczynili to z powodu nienawiści, jaką polscy jeńcy żywili do Związku Radzieckiego. Czy innym powodem dokonania zbrodni katyńskiej mogła być chęć zemsty za porażkę, którą ponieśli w wojnie z Polską w 1920 roku?
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski zbrodnia katyńska zbrodnie sowieckie bitwa warszawska Józef Stalin II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II RP

NASZA ROZMOWA Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

- W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Zobacz więcej na temat:  Ryga Dwudziestolecie międzywojenne wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska komunizm II RP II Rzeczpospolita Ukraina Białoruś wojna 1920

Eksplodujące wiersze. Julian Przyboś, wojna i poezja [POSŁUCHAJ]

123 lata temu, 5 marca 1901, urodził się Julian Przyboś, awangardowy poeta, eseista, teoretyk literatury, a także członek Polskiej Organizacji Wojskowej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.
Zobacz więcej na temat:  Julian Przyboś wiersze eseistyka pisarz pisarze i poeci poezja literatura literatura polska KSIĄŻKA książki II wojna światowa Tadeusz Peiper PZPR PRL Dwudziestolecie międzywojenne Lwów wojna polsko-bolszewicka HISTORIA

Stanisław Głąbiński. Przywódca pomajowej endecji

Ten profesor ekonomii był jedną z najważniejszych postaci starszej generacji Stronnictwa Narodowego, choć na tle postaci takich jak Władysław Grabski, Wojciech Korfanty czy Roman Dmowski, pozostaje postacią prawie nieznaną. Być może dlatego, że przyszło mu kierować stronnictwem w wyjątkowo trudnych czasach.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Sejm Stronnictwo Narodowe Lwów I wojna światowa II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

"Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita Ukraina polityka wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska wojna na Ukrainie wojna 2022

Władysław Broniewski. Poeta wielokrotnie zapomniany

Jego nazwisko jest słynne, lecz twórczość należy do mniej znanych w historii polskiej literatury. Zawsze coś stało na przeszkodzie jego poezji. – W swoim życiu stanął wobec wszystkich największych wyzwań XX wieku, za co płacił wielką cenę – mówił w Polskim Radiu biograf Władysława Broniewskiego Mariusz Urbanek.
Zobacz więcej na temat:  Władysław Broniewski KSIĄŻKA historia Polski literatura HISTORIA poezja pisarz KULTURA Antoni Słonimski wiersze PRL ZSRR II Rzeczpospolita II RP komunizm miłość Wisła Warszawa Płock wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 Armia Polska w ZSRR

Stefan Dąb-Biernacki. Generał zdegradowany do stopnia szeregowego

65 lat temu w Londynie zmarł gen. Stefan Dąb-Biernacki, żołnierz Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej, generał Wojska Polskiego, który w czasie wojny obronnej 1939 roku nieudolnie dowodził Armią "Prusy". Po przedostaniu się do Francji został skierowany, decyzją gen. Władysława Sikorskiego, do obozu odosobnienia i zdegradowany do stopnia szeregowego.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa II wojna światowa II RP wojna polsko-bolszewicka Stefan Grot-Rowecki Władysław Sikorski

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

- Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło – głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" ojca Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia.
Zobacz więcej na temat:  Józef Maria Bocheński filozofia Uniwersytet Jagielloński II wojna światowa Monte Cassino HISTORIA historia Polski wojna polsko-bolszewicka

Adam Koc. Żołnierz, polityk, niepodległościowiec

55 lat temu, 3 lutego 1969 roku, w Nowym Jorku zmarł płk Adam Koc. W swoim życiu pełnił wiele funkcji: był współzałożycielem Polskiej Organizacji Wojskowej, żołnierzem Legionów Polskich, a w okresie międzywojennym wiceministrem skarbu państwa i liderem Obozu Zjednoczenia Narodowego. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka Adam Koc Józef Piłsudski Legiony Polskie emigracja niepodległość