Polskie Radio
Section05

wojna polsko-bolszewicka

Niemcy na wschodzie. Mniej znany aspekt odzyskiwania przez Polskę niepodległości

Gdy 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, na froncie wschodnim wciąż znajdowały się tysiące niemieckich żołnierzy. Ich obecność niosła ze sobą zagrożenie dla młodego państwa polskiego, a na terenach, które okupowali, dochodziło do krwawych walk z polskimi patriotami. Jednocześnie niespiesznie ewakuowane oddziały niemieckie tworzyły strefę buforową, która przez kilka miesięcy oddzielała Polskę od bolszewickiej Rosji. Tak czy inaczej niektóre polskie miasta musiały czekać na niepodległość nawet pół roku dłużej.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa II Rzeczpospolita 11 listopada odzyskanie niepodległości Józef Piłsudski

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski I wojna światowa wojna 1920 kino FILM niepodległość 11 listopada Józef Piłsudski HISTORIA

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

Dokładnie 160 lat temu, 17 października 1865 roku, w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski. 
Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski II Rzeczpospolita wojna 1920 bitwa warszawska I wojna światowa Wilno Litwa historia Polski HISTORIA

Bałachowcy. "Kopia Kmicicowej kupy" na wojnie z bolszewikami

W 1920 roku bili się z Armią Czerwoną, reprezentowali interesy "Trzeciej Rosji", walczyli o białoruską państwowość. Równocześnie znani byli z bestialstwa wobec cywilów. Wielonarodowe oddziały Stanisława Bułak-Bałachowicza były tak bitne i tak kontrowersyjne, jak ich dowódca, nie bez przyczyny porównywany z awanturniczym bohaterem "Trylogii".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Białoruś Rosja Stanisław Bułak-Bałachowicz

Ojczyzna w potrzebie!". Fenomen mobilizacji społeczeństwa

 - Przydzielony do 2 Pułku Piechoty znalazłem w nim 500 starych żołnierzy i około dwóch tysięcy ochotników – studentów, uczniaków, harcerzy siedemnasto-osiemnastoletnich, którzy po raz pierwszy trzymali w ręku karabin i strzelać ani bić się nie umieli– wspominał Józef Werobej, oficer Brygady Syberyjskiej. Ci zwykli ludzie obronili Polskę przed bolszewikami.
Zobacz więcej na temat:  bitwa warszawska wojna 1920 Józef Werobej Józef Haller

Różne mundury, ten sam cel pod znakiem orła białego

Wojsko Polskie odradzało się z wielkim trudem i wielkim entuzjazmem. Podczas wojny z bolszewikami tworzyło barwną mozaikę ludzi, którzy pochodzili ze wszystkich stron świata, nosili różne mundury, ale mieli ten sam cel - obronę niepodległości ojczyzny. Wszyscy pełnili służbę pod znakiem orła białego lub biało-czerwonej kokardy narodowej.
Zobacz więcej na temat:  bitwa warszawska wojna 1920 Józef Haller Rosja komunizm bolszewicy

Piłsudski czy Matka Boska? Cud nad Wisłą i siły nadprzyrodzone

Popularna nazwa bitwy warszawskiej – Cud nad Wisłą – odnosi się do kilku zagadnień. Źródeł tego określenia można szukać i w ówczesnych sporach politycznych, i we wierze w boską interwencję. Ta druga koncepcja pozwala umieścić ideę "bitewnego cudu" w długiej, zakorzenionej w polskiej kulturze, tradycji.  
Zobacz więcej na temat:  bitwa warszawska religia chrześcijaństwo polityka 1920 propaganda Kościół katolicki Józef Piłsudski