Dwudziestolecie międzywojenne w PolskieRadio.pl (1)

Andrzej Strug – najwybitniejsze pióro przedwojennej lewicy

Pisarz, a przy tym działacz socjalistyczny i niepodległościowy, był przez sobie współczesnych nazywany "duszą wszystko czującą". W tym patetycznym określeniu nie sposób odnaleźć fałsz: niewielu tak jak on potrafiło w imię prawdy i z odwagą odmalowywać słowem nie tylko chwalebne karty z dziejów własnego środowiska, ale także jego mroczniejsze oblicze.

"Zaklęte rewiry". Film o poszukiwaniu godności

"Zaklęte rewiry" to historia o młodych kelnerach wspinających się po szczeblach kariery w eleganckiej restauracji, a w głębszej warstwie – o łamaniu i wykorzystywaniu młodszych i słabszych. Premiera filmu Janusza Majewskiego odbyła się dokładnie 50 lat temu, 27 listopada 1975 roku.

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty"

23 listopada 2025 roku wspominamy 92. rocznicę urodzin Krzysztofa Pendereckiego - kompozytora, dyrygenta, pedagoga, jednego z najbardziej cenionych na całym świecie twórców muzyki. Ten "wielki odkrywca dźwięków" zmarł w 2020 roku. Pozostały po nim dzieła, które zmieniały myślenie o muzyce zarówno w XX, jak i w XXI wieku. Zobacz więcej na temat: KULTURA Krzysztof Penderecki MUZYKA muzyka współczesna kompozytor kompozycja komponowanie dyrygent awangarda religia opera Dębica Kraków Elżbieta Penderecka Aleksander Laskowski Joanna Wnuk-Nazarowa Lech Wałęsa Jan Paweł II Stefan Wyszyński Grudzień 1970 Stocznia Gdańska historia Polski II wojna światowa Artur Malawski Stanisław Wiechowicz PRL II Rzeczpospolita

Stefania Wojtulanis-Karpińska. Królowa przestworzy

W dwudziestoleciu międzywojennym należała do ścisłej czołówki polskich pilotów sportowych. To doświadczenie zaprocentowało, gdy w czasie II wojny światowej, jako jedna z trzech Polek, latała w służbie pomocniczej RAF. 22 listopada przypada 113. rocznica jej urodzin.

"Męczennik szczerości". Buntownik. Francuz, który zobaczył sowiecki fałsz

- Pisanie było dla André Gide'a po to, by wypowiedzieć własne ja - mówiła w Polskim Radiu literaturoznawczyni dr Joanna Żurowska. 22 listopada 2025 roku mija 156. rocznica urodzin tego bardzo popularnego w 1. poł. XX wieku francuskiego pisarza - noblisty, skandalisty, wielkiego nowatora współczesnej prozy.

Lwów uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari. "Miasto najdzielniejsze wśród dzielnych"

- Tych kilkadziesiąt dni walki uczyniło ze Lwowa dzielnego żołnierza. Dlatego ja, jako Naczelny Wódz, który ma za zadanie odznaczać najdzielniejszych wśród dzielnych, najwaleczniejszych wśród walecznych, rozstrzygnąłem, że mogę dać miastu waszemu najwyższą odznakę wojskową - mówił Józef Piłsudski w 1920 roku.

Jadwiga Sosnkowska: mąż śmiał się, że Piłsudski nas wyswatał

Wdowa po generale Kazimierzu Sosnkowskim, którego 140. rocznicę urodzin obchodzimy 19 listopada 2025 roku, zaczęła w latach 80. XX wieku odwiedzać Polskę, by prowadzić prace archiwalne związane z pamiątkami po jej mężu. Udzieliła wówczas kilku wywiadów Polskiemu Radiu. Nie wszystkim się to podobało.

Bruno Schulz? "Był człowiekiem, którego się nie widzi"

– Był cichy, przesadnie skromny. Kiedy szedł korytarzem, to gdzieś pod ścianami. I skarżył się na pracę w szkole – opowiadał Alfred Schreyer o swoim nauczycielu Brunonie Schulzu. W radiowych archiwach zachowały się cztery opowieści tych, którzy zetknęli się z autorem "Sklepów cynamonowych", nieśmiałym mistrzem literackiego słowa.

"Ada, to nie wypada!". Niezapomniana komedia Konrada Toma

19 listopada 1936 roku odbyła się premiera filmu "Ada, to nie wypada!" Konrada Toma - jednej z najbardziej popularnych polskich komedii dwudziestolecia międzywojennego. W produkcji wystąpiły gwiazdy ówczesnego kina - Aleksander Żabczyński i Antoni Fertner, a także znakomita początkująca aktorka Loda Niemirzanka.

"Nuż w bżuhu". Wielki skandal kulturalny, polityczny i ortograficzny

Po tej publikacji prasa okrzyknęła futurystów "fanatykami ludożerstwa i apostołami zboczeń", niszczącymi polszczyznę i wprowadzającymi bolszewizm. Pod naciskiem opinii publicznej cenzura zatrzymała cały nakład jednodniówki "Nuż w bżuhu", choć zaledwie miesiąc wcześniej wydała pozwolenie na jej druk.

Dwudziestolecie międzywojenne

"Pod Pikadorem". Warszawska kawiarnia poetów

Andrzej Strug – najwybitniejsze pióro przedwojennej lewicy

Każdy może tu wejść. 100 lat temu otwarto teatr wyobraźni

"Zaklęte rewiry". Film o poszukiwaniu godności

Witold Hulewicz. Legenda Polskiego Radia

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty"

"Niespotykane mrozy". Zima w Polsce potrafiła być okrutna

Stefania Wojtulanis-Karpińska. Królowa przestworzy

"Męczennik szczerości". Buntownik. Francuz, który zobaczył sowiecki fałsz

Lwów uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari. "Miasto najdzielniejsze wśród dzielnych"

Stefan Żeromski. Pisarz, prezydent, sumienie narodu

Jadwiga Sosnkowska: mąż śmiał się, że Piłsudski nas wyswatał

Bruno Schulz? "Był człowiekiem, którego się nie widzi"

"Ada, to nie wypada!". Niezapomniana komedia Konrada Toma

Leopold Skulski. Premier Józefa Piłsudskiego

"Nuż w bżuhu". Wielki skandal kulturalny, polityczny i ortograficzny

Tadeusz Fijewski. Najbardziej warszawski aktor

Zbigniew Uniłowski. Przedwojenny pisarz-skandalista