Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

średniowiecze

"Średniowiecze jest epoką naszych korzeni". Jacques Le Goff i odkrywanie przeszłości

– Historia służy do lepszego zrozumienia, kim jesteśmy i skąd przychodzimy. A to właśnie średniowiecze jest czasem naszych początków – mówił w archiwalnych radiowych nagraniach Jacques Le Goff. 1 stycznia wspominamy 101. rocznicę urodzin tego znakomitego francuskiego historyka, połączonego bliskimi więzami również z Polską. Zobacz więcej na temat:  Francja PRL wspomnienie architektura Tuluza Warszawa

Noworoczne menu sprzed 600 lat i najstarsza zima. Nie ma takiego drugiego kalendarza

"Bardzo bogate godzinki księcia de Berry" to jedyna taka podróż w czasie. Poza średniowiecznym bankietem noworocznym czy najdawniejszym przedstawieniem zimy w malarstwie europejskim znajdziemy tu m.in. sceny dawnych zaręczyn czy koszenia siana pod murami Paryża. To i znacznie więcej można zobaczyć na kalendarzowych miniaturach 12 miesięcy zamieszczonych w bezcennym manuskrypcie z początku XV wieku. Zobacz więcej na temat:  SZTUKA Francja kalendarz malarstwo Niderlandy tradycja magazyn 2022/2023 HISTORIA

Dwuletni Jezus spotyka smoki. Apokryfy o Bożym Narodzeniu

Ewangelie stosunkowo niewiele miejsca poświęcają najwcześniejszym latom życia Jezusa. Stąd już od II wieku powstawały opowieści - nieuznane przez Kościół za kanoniczne - które miały za zadanie zaspokoić ludzką potrzebę dowiedzenia się "czegoś więcej". Teksty te, w dużej mierze pełne fantazji i niesamowitości, można jednak czasami odczytać i jako ilustrację poważnych religijnych tez. Zobacz więcej na temat:  Boże Narodzenie starożytność Biblia ewangelia literatura msn21-historia

Bóg się rodzi, niech żyje król! Koronacje w Boże Narodzenie

Wybór Bożego Narodzenia na dzień koronacji nie był przypadkowy. Po raz pierwszy z tej symboliki nawiązującej do narodzin nowej epoki skorzystał Karol Wielki, który koronował się na cesarza rzymskiego. Zwyczaj ten towarzyszył m.in. władcom Polski, królowi jerozolimskiemu oraz wikińskiemu szwagrowi Bolesława Chrobrego. Zobacz więcej na temat:  Boże Narodzenie koronacja historia Polski Europa królowie Polski Piastowie

To trzeba wiedzieć, by zrozumieć jej tajemnicę

Co znaczy "Notre Dame"? Jaka jest architektura paryskiej katedry? Jakie znaczenia niesie? – Możemy, oglądając Notre Dame, odczytać jej ukryte przekazy. Ale jest też symbolika, do której zrozumienia jest dziś niewielu przygotowanych – opowiadał w archiwalnej audycji prof. Henryk Samsonowicz. Notre Dame w Paryżu, pięć lat po tragicznym pożarze, będzie ponownie otwarta. To dobra okazja, by przypomnieć, jaki był świat średniowiecznych katedr. Zobacz więcej na temat:  Francja Paryż Notre Dame chrześcijaństwo symbole

Jak budowano katedry? Grzeszne finansowanie, lista fachowców i walka o rekord

W ciągu trzech wieków wzniesiono we Francji 80 katedr, w tym paryską Notre Dame, a ogółem na budowę kościołów wykorzystano wtedy więcej kamieni niż kiedykolwiek w starożytnym Egipcie. Czas powstawania katedry rozciągał się na pokolenia – nic dziwnego, bo przedsięwzięcie to należało do kosztownych, arcytrudnych i zakrojonych na pozaludzką skalę. Zobacz więcej na temat:  Notre Dame Francja Paryż architektura budownictwo chrześcijaństwo

Johan Huizinga. Poważne zabawy i "Jesień średniowiecza"

Należał do uczonych, który potrafili łączyć wielką wiedzę z umiejętnością jej porywającego przekazania. Przedstawił swoją słynną wizję schyłku średniowiecza, w zabawie widział źródło kultury. Johan Huizinga, holenderski historyk i eseista, był również człowiekiem prawym i odważnym, co udowodnił w czasach II wojny.   Zobacz więcej na temat:  renesans Francja Holandia Niderlandy HISTORIA literatura malarstwo filozofia

Biskup Chrystian z Oliwy. Wróg numer jeden Krzyżaków

Pierwszy i jedyny biskup misyjny Prus był kluczowym graczem w rywalizacji o władzę na tych terenach. Nie tylko zręcznie lawirował między polskimi książętami i Krzyżakami, ale z konsekwencją realizował własny, ambitny projekt polityczny. Jego niespodziewana śmierć 4 grudnia 1245 roku przyczyniła się do zmiany układu sił w regionie, którego dzieje wpłynęły na historię Polski i Europy. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Krzyżacy Kościół Prusy Grudziądz Chełmno Bartłomiej Makowski

Średniowieczny miecz z przełomu IX i X wieku w zbiorach Muzeum Wojska w Białymstoku

- Miecz jest wyjątkowy ze względu na formę, kształt i stopień zachowania substancji organicznej, co możemy zobaczyć na rękojeści. Wszystko wskazuje na to, że jest to oręż wytworzony pod koniec IX bądź na początku X wieku, najprawdopodobniej związany z kulturą wikingów czy ludnością bałtyjską - mówił dr Ryszard Kazimierczak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.   Zobacz więcej na temat:  archeologia odkrycia archeologiczne Supraśl

Mikołaj Trąba. Pierwszy Prymas Polski i doradca króla Władysława Jagiełły

"Zawrotna kariera Mikołaja była wynikiem nie tylko jego osobistych walorów, ale miała również ścisły związek z polityką. Rozumieli się z królem, ufali sobie i nawzajem się popierali" - pisze historyk prof. Stefan Maria Kuczyński w "Polskim Słowniku Biograficznym". 602 lata temu zmarł Prymas Polski Mikołaj Trąba, jeden z najważniejszych Polaków XV wieku. Zobacz więcej na temat:  Władysław Jagiełło chrześcijaństwo prymas Polski Sandomierz Kościół katolicki papież Krzyżacy bitwa pod grunwaldem Jan Długosz