NAUKA Odtworzyli "mrówkowy" jogurt. Fermentował w mrowisku Naukowcy z Danii odtworzyli przepis na jogurt, w którym fermentację wspomagają mrówki. Przepis był niegdyś popularny w Turcji i na Bałkanach. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT jogurt żywność
Nagroda Nobla z chemii przyznana. Oto nazwiska wyróżnionych Susumu Kitagawa, Richard Robson oraz Omar M. Yaghi zostali tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla z chemii. Królewska Szwedzka Akademia Nauk nagrodziła ich za rozwój nowego typu architektury molekularnej, tj. szkieletow metaloorganicznych. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT Dania nagroda Nobla chemia
Nobel 2025 z chemii za rozwój szkieletów metaloorganicznych. "Bardzo dużo zastosowań" Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznała Nobla z chemii Susumu Kitagawie, Richardowi Robsonowi oraz Omarowi M. Yaghiemu "za rozwój szkieletów metaloorganicznych". Chodzi o nową architekturę molekularną materiałów zawierających wolne przestrzenie, przez które mogą przepływać gazy i inne substancje chemiczne. Zobacz więcej na temat: nagroda Nobla chemia
Radioteleskop w Toruniu otrzyma fundusze. Deklaracja premiera Radioteleskop w Toruniu dostanie finansowanie do końca roku - zadeklarował premier Donald Tusk. Brak tych środków mógł oznaczać zakończenie realizowanych przez urządzenie projektów badawczych. Zobacz więcej na temat: Toruń kosmos Donald Tusk regiony kujawsko-pomorskie
Mikroplastik zwiększa ryzyko raka i depresji. Naukowcy alarmują Mikroplastik, stosowany np. w opakowaniach na żywność, może niekorzystnie wpływać na ludzki organizm. Cząsteczki plastiku mogą m.in. wprowadzać zmiany w mikrobiomie, a tym samym zwiększać ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej czy depresji - wynika z najnowszego badania. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT mikroplastik zdrowie nowotwory depresja
"Empatia. Dla naiwnych czy odważnych? Za nami Festiwal Przemiany 2025 Tegoroczny Festiwal Przemiany (3-5.10.25) w Centrum Nauki Koperniku to była okazja, by usłyszeć głos natury i dostrzec potrzeby innych organizmów. Jaką rolę w edukacji człowieka ma nauka oraz nasz bezpośredni udział w badaniach naukowych czy eksperymentach? W "Eurece" Rafał Kosewski - kurator Przemian opowiedział jak koralowce potrafią uzdrawiać inne umierające koralowce oraz jak zbadać poziom empatii u małp. Radiowa Jedynka objęła wydarzenie patronatem medialnym. Zobacz więcej na temat: Centrum Nauki Kopernik eksperyment patronat rafa koralowa ekologia ekosystem Artur Wolski
NAUKA Wirusy prosto spod igły AI. Czy to zagrożenie nową pandemią? Amerykańscy naukowcy zdołali stworzyć wirusy przy pomocy narzędzi sztucznej inteligencji - to bakteriofagi, czyli cząstki infekujące i zabijające określone bakterie. Niektórzy eksperci uważają jednak, że technologia AI może doprowadzić do wyhodowania wirusów zdolnych wywołać kolejną pandemię, albo stworzyć nową broń biologiczną. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT nowe technologie sztuczna inteligencja wirusy choroby zakaźne
Brak funduszy. Największy radioteleskop w Polsce wstrzyma pracę? Największy radioteleskop w Polsce, należący do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, może wkrótce przestać działać. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie przyznało środków na dalsze funkcjonowanie. Naukowcy alarmują, że wstrzymanie pracy oznaczałoby spowolnienie rozwoju nauk ścisłych. Zobacz więcej na temat: POLSKA Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Toruń kujawsko-pomorskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego regiony
NAUKA Chcą zasilić Ziemię energią gwiazd. Naukowcy mówią o przełomie Choć fuzja jądrowa jako realne źródło energii do niedawna była traktowana jak science fiction, to naukowcy dokonali właśnie przełomu w tym kierunku. Udało im się wprowadzić do reaktora detektor, który dostarczy kluczowych informacji. Nadal potrzeba wielu badań, ale z pewnością stanowi to krok w kierunku urealnienia całej koncepcji. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT fuzja energetyka
NAUKA Smoczy deszcz nad Polską. Kiedy zobaczyć Drakonidy? Na początku października niebo nad Polską rozświetlą Drakonidy, czyli tzw. Smoczy Deszcz. To rzadkie zjawisko astronomiczne można obserwować tylko przez kilka nocy w roku - tym razem między 6 a 10 października, z kulminacją w nocy z 8 na 9 października. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT kosmos astronomia niebo
Uśpione, a nie martwe. Nie przeszkadzaj owadom, które przygotowują się do zimy Jesienią, gdy przyroda zwalnia rytm, łatwo pomylić troskę z działaniem na wyrost. Motyl wiszący bez ruchu na strychu lub w piwnicy nie potrzebuje ratunku, lecz spokoju. Każda próba wybudzenia czy przeniesienia w cieplejsze miejsce może kosztować go życie - podkreśla entomolożka i edukatorka Magda Gorczyca. Zobacz więcej na temat: owady zima przyroda
Nobel 2025 z fizyki za osiągnięcia w dziedzinie mechaniki kwantowej Fizycy pracujący na amerykańskich uczelniach - John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis - zostali laureatami Nagrody Nobla z fizyki za odkrycie makroskopowego tunelowania kwantowo-mechanicznego i kwantyzacji energii w obwodzie elektrycznym. Przyczyniło się ono do rozwoju kryptografii kwantowej i komputerów kwantowych. Zobacz więcej na temat: nagroda Nobla fizyka
Nagroda Nobla z fizyki. Podano nazwiska laureatów Znamy nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Wyróżnieni zostali John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT nagroda Nobla fizyka
Polski radioteleskop przestanie działać. "To koniec" Nie ma pieniędzy na polski radioteleskop. Największy w Polsce (i Europie Środkowej) RT-4 Kopernik przestanie działać. Powód? Ministerstwo nie przyznało środków na działalność. "Wygląda to na całkowitą zapaść kraju, jeśli chodzi o finansowanie infrastruktury badawczej" - czytamy we wpisie polskiej instytucji badawczej. Minister nauki Marcin Kulasek odniósł się do sprawy. Zobacz więcej na temat: Toruń kosmos POLSKA
NAUKA Tajemniczy obiekt w kosmosie uchwycony przez łazik NASA Kamera, będąca na wyposażeniu łazika Perseverance, prawdopodobnie uchwyciła z powierzchni Marsa tajemniczy obiekt międzygwiezdny 3I/ATLAS. Jest to jeden z trzech zaobserwowanych obiektów pochodzących spoza Układu Słonecznego. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT kosmos astronomia NASA Mars
NAUKA Ziemia ciemnieje. NASA odkryła niepokojącą zmianę Półkula północna, za sprawą szeregu czynników, staje się coraz ciemniejsza. Wciąż jest na niej jaśniej niż na półkuli południowej, niemniej planeta ciemnieje. To zaś wpływa na równowagę klimatyczną na Ziemi - zwracają uwagę naukowcy z NASA. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT klimat Ziemia NASA światło
Asteroida przeleciała blisko Ziemi. Odkryto ją po fakcie Asteroida 2025 TF przeleciała zaledwie 430 km od Ziemi - taką informację podała Europejska Agencja Kosmiczna. Miała średnicę do maksymalnie trzech metrów. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT Europejska Agencja Kosmiczna asteroida kosmos Ziemia esa
NAUKA Wir polarny bliski rozpadu. Wyjaśniamy, co nas czeka Kluczowy prąd oceaniczny w północnym Atlantyku słabnie do tego stopnia, że może całkowicie zaniknąć wskutek zmian klimatycznych - wynika z badania dr Beatriz Arellano Navy z Uniwersytetu w Exeter. Według niej istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia kolejnej "małej epoki lodowcowej". Ekstremalne zjawiska pogodowe nie ominęłyby Polski. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT pogoda klimat zima