Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

historia hp

Z Małopolski na Mazowsze. O tym, jak Warszawa stała się stolicą Polski

18 marca 1596 roku król Polski Zygmunt III Waza zadecydował o przeniesieniu stolicy z Krakowa do Warszawy. Ponieważ postanowienie władcy nie zostało poparte żadnym aktem prawnym, przez kolejne stulecia małopolska aglomeracja wciąż pozostawała jednak oficjalnym miastem stołecznym Rzeczpospolitej. Warszawa natomiast była określana mianem "Miasta Rezydencjonalnego Jego Królewskiej Mości".  Zobacz więcej na temat:  historia Polski król Warszawa Kraków królowie Polski

Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

- W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zobacz więcej na temat:  Ryga Dwudziestolecie międzywojenne wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska komunizm II RP II Rzeczpospolita Ukraina Białoruś wojna 1920

Gabriel Narutowicz. Pierwszy prezydent II RP

Pierwszy prezydent II Rzeczpospolitej był zasłużonym budowniczym elektrowni wodnych i gorącym patriotą przejętym losem Polski. – Ta szlachetna postać, która niosła ewangelię porozumienia i przebaczenia wobec uczestników demonstracji przeciwko sobie, została zamordowana – mówił prof. Marian Marek Drozdowski w audycji Polskiego Radia z 2019 roku. Zobacz więcej na temat:  Gabriel Narutowicz Dwudziestolecie międzywojenne II RP II Rzeczpospolita

Irène Joliot-Curie. Chemia, polityka i ju-jitsu

Była jeszcze dzieckiem, gdy jej rodzice dostali nagrodę Nobla z fizyki. Kilka lat później Noblem z chemii uhonorowano jej matkę. Po latach Irène Joliot-Curie podzieliła się takim samym wyróżnieniem z mężem. Żadna inna rodzina nie zdobyła tyle Nobli. Ale zainteresowania uczonych sięgały także poza ściany laboratorium. Zobacz więcej na temat:  Maria Skłodowska-Curie chemia fizyka nagroda Nobla Paryż Francja sztuki walki promieniowanie rodzina faszyzm socjalizm polityka

Antoni Lange. Zapomniany poeta i wielbiciel Dalekiego Wschodu

17 marca 1929 roku w Warszawie zmarł Antoni Lange. Był twórcą wszechstronnym: pisał m.in. wiersze i eseje, a także zajmował się tłumaczeniami. W swoich utworach chętnie odwoływał się do religii i filozofii Orientu, pełnymi garściami czerpał również z wielu nurtów artystycznych. Jednym z jego najważniejszych dzieł jest powieść "Miranda", w której można znaleźć nawiązania do okultyzmu oraz literatury staroindyjskiej.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA poezja literatura Bolesław Leśmian KSIĄŻKA

Janusz Jędrzejewicz. Autor reformy szkolnej II RP

- Dziś, gdy oglądam się za siebie, w odległość dziesięciu lat twardej pracy, szalonych zaiste triumfów i klęsk ciężkich, przez które przeszliśmy jako obóz ludzi walki, widzę tym wyraźniej, jak ciężkie podjęliśmy zadanie i uważam okres POW pod rosyjskim zaborem za najtrudniejsze zadanie z tych, które w ciągu lat wojny na nas spadły – pisał Janusz Jędrzejewicz w pamiętniku. Zobacz więcej na temat:  II Rzeczpospolita Legiony Polskie Polska Partia Socjalistyczna II RP edukacja

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą". Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA FILM kino reżyser II Rzeczpospolita patriotyzm wojna 1920 bitwa warszawska

Katarzy. Tragiczny koniec największej herezji średniowiecznej Europy

Kataryzm uważany jest za największy średniowieczny ruch religijny, uznany przez Kościół katolicki za herezję. Pozostaje jednocześnie jednym z najbardziej tajemniczych. 16 marca 1244 roku upadła twierdza Montségur w Pirenejach, ostatni bastion katarów. Tym samym nadszedł ich kres. Kres poprzedzony krwawą krucjatą, której symbolem stały się słowa rzekomo wypowiedziane przez papieskiego legata Arnauda Amaury przed rzezią Béziers: "Zabijcie wszystkich! Bóg rozpozna swoich". Zobacz więcej na temat:  HISTORIA średniowiecze Francja religia