Polskie Radio
Section05

II Rzeczpospolita

"Cywilizacja i kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów

– To była epoka rewolucji poetyckiej. Podjęliśmy tę walkę w imię unowocześnienia naszej poezji, postawienia przed nią wielkich problemów, nurtujących wówczas Europę – mówił o początkach polskiego futuryzmu Anatol Stern w 1956 roku.
Zobacz więcej na temat:  Anatol Stern Aleksander Wat Jarosław Iwaszkiewicz futuryzm poezja proza 1919 II RP Dwudziestolecie międzywojenne historia Polski historia PRL HISTORIA komunizm PRL II wojna światowa awangarda książki KSIĄŻKA KULTURA Bruno Jasieński Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec policja areszt Tadeusz Peiper

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

17 października 1865 roku w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski. 
Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 bitwa warszawska I wojna światowa Wilno Litwa historia Polski HISTORIA

Wybuch na Cytadeli Warszawskiej. Największy zamach terrorystyczny w II Rzeczpospolitej czy nieszczęśliwy wypadek?

W 1923 roku przez Polskę przetoczyła się fala zamachów bombowych zorganizowanych przez siatkę komunistycznych terrorystów. Żaden nie był jednak tak zuchwały i tragiczny w skutkach, jak ten, którego celem była prochownia w Cytadeli Warszawskiej. O ile faktycznie był to zamach. Bowiem, mimo upływu stu lat od tragedii, w sprawie, w której lista ofiar nie kończy się na zabitych w wyniku eksplozji, więcej jest znaków zapytania niż pewników. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Warszawa cytadela warszawska Komunistyczna Partia Polski (KPP) II RP Dwudziestolecie międzywojenne terroryzm

Kazimierz Sosnkowski. Najwierniejszy żołnierz Rzeczpospolitej

Nawet na tle niezwykle barwnej galerii wojskowych i polityków pierwszej połowy XX wieku Sosnkowski jawi się jako postać nietuzinkowa. Człowiek, który przeszedł długą drogę od szefa sztabu I Kompanii Kadrowej, poprzez organizatora Wojska Polskiego, do Naczelnego Wodza, kierował się zawsze dobrem Polski, choć krępowały go ułomności własnego charakteru. 11 października mija 55. rocznica śmierci Kazimierza Sosnkowskiego. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA I wojna światowa II RP II wojna światowa Józef Piłsudski Kazimierz Sosnkowski POLSKA Warszawa wojsko Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie emigracja

Ostatnia taka rewia kawaleryjska. "Święto Kawalerii" w Krakowie w 1933 roku

91 lat temu, 6 października 1933, Kraków stał się stolicą polskiej kawalerii. Tego dnia na Błoniach odbyła się wielka rewia z okazji 250. rocznicy Odsieczy Wiedeńskiej. W wydarzeniu wzięła udział reprezentacja 12 pułków kawaleryjskich. Około 2,5 tys. żołnierzy przedefilowało przed trybuną pomysłodawcy wydarzenia - Józefa Piłsudskiego. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Kraków Wojsko Polskie Józef Piłsudski

Jak wyglądała Polska po odzyskaniu niepodległości? Wyniki spisu powszechnego z 1921 roku

- Polskie władze skupiły się na odbudowie państwa, w związku z tym potrzebowały informacji o tym, jakie to państwo jest i jaki jest jego stan ludności - mówił w audycji "Niezła historia" historyk prof. Tomasz Gajownik. 103 lata temu, 30 września 1921 roku, przeprowadzony został pierwszy spis powszechny w odrodzonym państwie polskim.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski II RP społeczeństwo Kresy

Zamach na Józefa Piłsudskiego. Wydarzenie, które mogło zmienić dzieje Polski

25 września 1921 we Lwowie Stepan Fedak, należący do ukraińskiej konspiracyjnej organizacji bojowej, dokonał nieudanego zamachu na Józefa Piłsudskiego. Marszałek nie odniósł żadnych obrażeń, za to jego towarzysz został ranny. I chociaż naczelnik cudem uniknął wówczas śmierci, podczas procesu bronił napastnika. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA zamach Józef Piłsudski Lwów Ukraina

Sensacyjna przepowiednia z Tęgoborzy. "Nieznane medium" o przyszłości Polski

Tekst tej przepowiedni ponoć powstał na przełomie XIX i XX wieku podczas seansu spirytystycznego. Ta wierszowana i zagadkowa wizja przyszłości zdobyła wielką popularność zwłaszcza w czasach II wojny, pewnie dlatego, że niosła tak potrzebną wówczas otuchę. Ale według niektórych przepowiednia z Tęgoborzy mówi i o czasach nam współczesnych.
Zobacz więcej na temat:  przepowiednia II wojna światowa literatura zagadka