II Rzeczpospolita w PolskieRadio.pl (8)

Sprawa Rity Gorgonowej. Najgłośniejszy proces II RP

29 kwietnia 1933 roku Sąd Okręgowy w Krakowie skazał guwernantkę Ritę Gorgonową na osiem lat więzienia. Kobieta została uznana winną zamordowania siedemnastoletniej Elżbiety Zarembianki, córki lwowskiego architekta Henryka Zaremby w nocy z 30 na 31 grudnia 1932 roku. Był to jeden z najgłośniejszych procesów w II RP.

Stefania Grodzieńska – pierwsza dama humoru. Posłuchaj!

– Szczerze mówiąc, to ja piszę o sobie. Te wszystkie kretynki i idiotki w felietonach to ja. Kobieta, która ma męski umysł, przestaje być kobietą. Wystarczy, że spojrzę w lustro, by mieć pomysł na felieton – mówiła Stefania Grodzieńska w wywiadzie dla Polskiego Radia z 1988 roku. Artystka zmarła 15 lat temu.

Konstytucja kwietniowa. Akt pisany z myślą o Piłsudskim

- O potrzebie zmiany konstytucji mówiło się w kręgach rządowych od przewrotu majowego - mówił Michał Kołodziej na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. - Inicjatorzy nowej ustawy zasadniczej nie ukrywali, że będą chcieli bardzo wzmocnić pozycję prezydenta.

Hazard, morderstwo i tajemnicze zaginięcia. Zbrodnie kupca Łabędzia i rejenta Bahra

🎙 W pierwszym odcinku "Mapy Zbrodni” Jacek Dehnel i Grzegorz Kalinowski zabierają słuchaczy do Warszawy lat 30. XX wieku – miasta elegancji, ale i przestępczego półświatka. 🔍 Kupiec Łabędź i rejent Bahr – dwóch mężczyzn z dobrych domów – wpadli w nałóg hazardu, zniknęli bez śladu, a ich ciała odnaleziono w makabrycznych okolicznościach. 🃏 Zaczynamy w szulerni na Pradze, przez Sopot i molo, aż po Gujanę Francuską i tamtejszą kolonię karną. Jak hazard prowadzi do zbrodni? Czy sprawców złapano? 🔔 Posłuchaj „Mapy Zbrodni” – podcastu true crime o zapomnianych zbrodniach II RP. Zobacz więcej na temat: Grzegorz Kalinowski true crime Jacek Dehnel

Wojsko – filar II Rzeczypospolitej?

W dwudziestoleciu międzywojennym Wojsko Polskie nie było jedynie armią – było instytucją formującą obywateli, kształtującą kulturę i wpływającą na politykę. Dlaczego armia zyskała tak wyjątkowy status? Jakie były tego konsekwencje społeczne i polityczne? I czy to dziedzictwo przetrwało do dziś? W najnowszym odcinku podcastu „Rzeczypospolite” prof. Antoni Dudek rozmawia z prof. Marcinem Kruszyńskim – historykiem wojskowości z Uniwersytetu w Siedlcach i Lotniczej Akademii Wojskowej w Dęblinie.

Traktat ryski zakończył wojnę z bolszewikami

104 lata temu, 15 kwietnia 1921 roku Sejm RP ratyfikował traktat ryski, kończący wojnę polsko-bolszewicką. Stanowił o odszkodowaniach dla Polski i miał regulować sprawy repatriacji oraz polityki wobec ludności polskiej na terenie Rosji Sowieckiej. Dziś, podobnie jak przed laty, oceny traktatu są rozbieżne.

Ustawa "O ochronie imienia Józefa Piłsudskiego". Zaczęło się od recenzji

7 kwietnia 1938 roku Sejm II RP jednomyślnie uchwalił ustawę "O ochronie imienia Józefa Piłsudskiego, pierwszego Marszałka Polski". Był to jeden z licznych przejawów kultu po zmarłym Naczelniku Państwa. Do objęcia przepisami pamięci o Józefie Piłsudskim bezpośrednio przyczyniła się recenzja jednej z książek Melchiora Wańkowicza.

Eugeniusz Pławski. Rzucił wyzwanie "Bismarckowi"

– Pociski "Pioruna" nie mogły uszkodzić "Bismarcka", ale sam widok otoczonego wybuchami pocisków, prującego potężne fale, pięknego swą sylwetką polskiego okrętu dałby natchnienie niejednemu malarzowi czy poecie, gdyby mógł być świadkiem tej walki – wspominał potyczkę z niemieckim superpancernikiem dowódca "Pioruna" Eugeniusz Pławski.

Sprawa Czechowicza. Jak sanacja wyciągała z budżetu pieniądze na własną kampanię

96 lat temu, 20 marca 1929, Sejm uchwalił wniosek o postawienie przed Trybunałem Stanu ministra skarbu Gabriela Czechowicza, oskarżonego o przekazanie z budżetu państwa do dyspozycji premiera Józefa Piłsudskiego 8 mln zł na akcję wyborczą BBWR. Było to jedyne w II RP postępowanie przed Trybunałem.

II Rzeczpospolita

Do trzech razy sztuka, czyli śląskie pragnienie polskości

Sprawa Rity Gorgonowej. Najgłośniejszy proces II RP

Puck – pierwszy polski port wojenny

Stefania Grodzieńska – pierwsza dama humoru. Posłuchaj!

Konstytucja kwietniowa. Akt pisany z myślą o Piłsudskim

Hazard, morderstwo i tajemnicze zaginięcia. Zbrodnie kupca Łabędzia i rejenta Bahra

Wojsko – filar II Rzeczypospolitej?

Traktat ryski zakończył wojnę z bolszewikami

Ustawa "O ochronie imienia Józefa Piłsudskiego". Zaczęło się od recenzji

August Zaleski. Ćwierć wieku w prezydenckim fotelu

Józef Beck w Londynie. Sojusz polsko-brytyjski miał zatrzymać Hitlera

Tajemnicze samobójstwo Walerego Sławka

Eugeniusz Pławski. Rzucił wyzwanie "Bismarckowi"

Generał Stanisław Kopański. Obrońca Tobruku

Bogusław Miedziński. "Klęczał i bił czołem przed Marszałkiem"

Tadeusz Piskor. Zapomniany adiutant Piłsudskiego

Tadeusz Ziółkowski. Pierwszy żeglarz Rzeczpospolitej

Sprawa Czechowicza. Jak sanacja wyciągała z budżetu pieniądze na własną kampanię