Polskie Radio
Section05

II wojna światowa

Zofia Leśniowska. Córka Władysława Sikorskiego

- Rzadko się zdarza, aby ktoś, kto tak nagle i młodo odszedł, zostawił taki trwały i piękny ślad po sobie, jak właśnie ona - tak w audycji Radia Wolna Europa wspominała Zofię Leśniowską jej współpracowniczka Maria Leśniakowa. Córka Władysława Sikorskiego, działaczka Polskiego Czerwonego Krzyża i pierwsza komendantka główna Pomocniczej Służby Kobiet zginęła w katastrofie gibraltarskiej 82 lata temu.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Władysław Sikorski Władysław Anders Zofia Leśniowska katastrofa w Gibraltarze

Katastrofa gibraltarska. Posłuchaj relacji naocznego świadka

- Za chwilę przybyła ta motorówka z pierwszymi ofiarami wyciągniętymi z wody. Zbliżyłem się torem wolno, bardzo wolno, jak gdybym chciał odroczyć ten moment. Ku mojemu przerażeniu i z pustką w sercu rozpoznałam pierwsze wyniesione zwłoki. Byli to śp. naczelny wódz wojsk polskich generał Sikorski i jego szef sztabu generał Klimecki - wspominał Ludwik Łubieński, świadek katastrofy z 4 lipca 1943 roku.
Zobacz więcej na temat:  Władysław Sikorski Ludwik Łubieński Gibraltar katastrofa w Gibraltarze

Zbrodnia bez kary, czyli powojenne losy pięciu nazistowskich zbrodniarzy

Po II wojnie światowej niektórzy Niemcy odpowiedzialni za zbrodnie nazistowskie z czasów istnienia III Rzeszy stanęli przed sądem. Nie wszyscy winowajcy ponieśli karę adekwatną do swoich czynów: niektórzy w więzieniu spędzili zaledwie kilka lat, inni zostali z niego zwolnieni warunkowo. Spora część natomiast nigdy nie została osądzona. 
Zobacz więcej na temat:  nazizm zbrodnie wojenne III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Powstanie Warszawskie getto warszawskie Auschwitz Norymberga Erich von dem Bach-Zelewski Holokaust historia Polski historia warszawy HISTORIA

Tadeusz Borowski. "Zdać relację żywym, stanąć w obronie zmarłych"

"Patrz na to wszystko uważnie i nie trać siły, gdy jest Ci źle. Bo może z tego czasu obozu, z tego czasu oszustw będziemy musieli zdać ludziom żywym relację i stanąć w obronie zmarłych" pisał w opowiadaniu "U nas w Auschwitzu" Tadeusz Borowski. Tej zasadzie podporządkował swoją twórczość. 3 lipca 1951 roku pisarz popełnił samobójstwo.
Zobacz więcej na temat:  Auschwitz literatura Tadeusz Borowski komunizm stalinizm nazizm Niemcy

Testament Polski Walczącej. Złudne nadzieje na niepodległą Polskę

Ostatni dokument Polskiego Państwa Podziemnego niósł złudną nadzieję, że "osiągnięcie porozumienia z Rosją (...) jest możliwe i że ono jedynie zlikwiduje po wieczne czasy nieprzyjaźń polsko-rosyjską, mającą swe źródła w polityce reakcyjnego caratu, zastępując ją wzajemnym szacunkiem, zaufaniem i przyjaźnią dla obu narodów, Europy i całej demokratycznej ludzkości".
Zobacz więcej na temat:  Jerzy Braun Polskie Państwo Podziemne Rada Jedności Narodowej

Zamiast rozmów w Pruszkowie, Proces Szesnastu w Moskwie

80 lat temu, wiosną 1945 roku, przywódców Polskiego Państwa Podziemnego zaproszono na rozmowy z przedstawicielami władz sowieckich. Biała willa przy ulicy Pęcickiej 5 w Pruszkowie (dziś Armii Krajowej 11) była zasadzką NKWD, a zaproszenie na konsultacje z Sowietami okazało się zaproszeniem do Moskwy... Reprezentantów głównych partii porwano na Łubiankę, a w czerwcu w cieniu Kremla zorganizowano pokazowy trybunał, który miał przejść do historii jako Proces Szesnastu. Ta sprawa była w PRL objęta ścisłym zapisem cenzorskim. O Procesie Szesnastu opowiadają prof. Rafał Habielski i Andrzej Mietkowski
Zobacz więcej na temat:  ZSRR stalinizm Armia Krajowa

Księżna Daisy. Dziesięć faktów z życia pani na zamku Książ

– W historii Daisy jest wszystko: miłość i wojna, ogromna fortuna i jej utrata, zdrada i problemy z dziećmi. Dlatego jej postać tak fascynuje – podkreślał w Polskim Radiu Mateusz Mykytyszyn, prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless, opowiadając o tej jednej z najpiękniejszych i najbardziej adorowanych kobiet przełomu XIX i XX wieku.
Zobacz więcej na temat:  Zamek Książ Niemcy Anglia Wałbrzych I wojna światowa wspomnienie księżna Daisy