Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Żydzi

Słowo "Żegota" oznaczało życie dla skazanych na Zagładę

27 września 1942 roku powstał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom. Założono go z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej, znanej pisarki, współzałożycielki konspiracyjnego Frontu Odrodzenia Polski. Członkowie "Żegoty" zostali upamiętnieni w Izraelu zasadzeniem drzewka w Alei Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie. Zobacz więcej na temat:  Europa getto warszawskie II wojna światowa Irena Sendlerowa Jerozolima Władysław Bartoszewski

Wielka Synagoga na Tłomackiem. Jedyna taka świątynia w przedwojennej Warszawie

Była jedyną tak monumentalną synagogą w Warszawie i wyróżniała się spośród innych żydowskich miejsc kultu, często schowanych w głębi podwórek lub w mieszkaniach. Synagoga została zniszczona przez zaślepionych antysemityzmem Niemców po stłumieniu powstania w getcie warszawskim. 26 września 1878 roku otwarto Wielką Synagogę na Tłomackiem. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Warszawa utracona stolica

"Rozstrzelano ich na oczach dzieci". Świadkowie i historycy o rodzinie Ulmów [POSŁUCHAJ]

–  Wiedzieli dobrze, co jest za przechowywanie Żydów. Że jest śmierć – wspominał w Polskim Radiu Roman Kluz, krewny rodziny Ulmów. Rodziny, która – zamordowana w 1944 roku przez niemieckich żandarmów za ukrywanie żydowskich sąsiadów – 10 września 2023 roku została  beatyfikowana w rodzinnej wsi, w Markowej na Podkarpaciu. Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa beatyfikacja Ulmowie Niemcy zbrodnie wojenne

"Mama urodziła mnie po raz drugi". Jerzy Ficowski o wojennym cudzie

– Mama postanowiła mnie ratować. Ale jak dotarła do tego Niemca? Nie wiadomo. Gdzie były straże? Gdzie były rolki drutu kolczastego przed wejściem? – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Jerzy Ficowski, przywołując dramatyczny epizod z czasów II wojny. We wspomnieniach tego poety zachowały się historie o niezwykłym ocaleniu, ale i o tych, których zgładzono, a którym nie można było pomóc.    Zobacz więcej na temat:  Jerzy Ficowski literatura II wojna światowa poezja wspomnienie Powstanie Warszawskie

"Smocza. Biografia żydowskiej ulicy w Warszawie". Benny Mer: chciałem wejść do środka i poznać tę historię

Ulica Smocza w Warszawie nie była ani najsłynniejszą, ani najpiękniejszą z warszawskich ulic zamieszkanych przez Żydów. Kojarzyła się przede wszystkim z biedą i przestępstwami. Nawet nie otarła się o popularność Nalewek albo Krochmalnej. A jednak to właśnie jej izraelski dziennikarz Benny Mer poświęcił swoją książkę "Smocza. Biografia żydowskiej ulicy w Warszawie", o której podczas festiwalu "Warszawa Singera", opowiedział Magdzie Mikołajczuk.   Zobacz więcej na temat:  Magda Mikołajczuk Warszawa

Żydzi z getta w Łodzi trafili do piekła Auschwitz

Łódzkie getto było jedynym na ziemiach polskich, które funkcjonowało prawie do końca niemieckiej okupacji. Mieszkający na jego terenie Żydzi byli zmuszani do niewolniczej pracy w fabrykach. Większość z nich nie doczekała końca II wojny światowej - zginęli w komorach gazowych w niemieckich nazistowskich obozach zagłady w Auschwitz i Kulmhof.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski nazizm Holokaust Auschwitz II wojna światowa III Rzesza Łódź Niemcy

Pogrom krakowski z 11 sierpnia 1945 roku. Co dziś wiemy o tej tragedii?

- Według szacunkowych danych Holocaust przeżyło około 425 tysięcy polskich Żydów, co oznacza, że zginęło ich od 2,9 do 3 mln. Ponad połowa polskich Żydów, przetrwała wojnę na terenach ZSRR, bo byli tam deportowani lub tam uciekli przed Niemcami. Części z nich narzucono sowieckie obywatelstwo i wcielono do Armii Czerwonej - powiedział w Polskim Radiu 24 dr Krzysztof Persak z Muzeum Żydów Polskich Polin. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Paweł Wojewódka antysemityzm POLIN