średniowiecze w PolskieRadio.pl

Podręczniki dobrego umierania. "Chwila śmierci decyduje o wszystkim"

W późnym średniowieczu pojawiły się utwory, które miały przygotować chrześcijanina na najważniejszy – według ówczesnych wierzeń – moment życia: na śmierć. Głównym celem tych dzieł było dostarczenie odbiorcy jak największej liczby praktycznych porad. Stawka bowiem była ogromna.

POLSKIE RADIO 24 Historia alkoholu. "Był uważany za pożywny napój"

Alkohol był szeroko wykorzystywany jako lek aż do XX wieku, a pojęcie alkoholizmu powstało w 1852 roku. - Medyk Ludwik Perzyna pisał w swoim poradniku, że dla ludzi pracujących ciężko fizycznie, kieliszek wódki nie zaszkodzi, ale dla ludzi, pracujących głową, jest bardzo szkodliwy - mówiła w Polskim Radiu 24 dr Dorota Dias-Lewandowska.

"Jam posełkini jego". Świat średniowiecza zapisany w zapisany w języku i emocjach

"Posełkini", "opacicha", "przezdziatkini", "prorokini", "wozatarka", "walecznica" – to nie są nowoczesne feminatywy, lecz kilka słów wyjętych ze średniowiecznych tekstów. Możemy poznać je bliżej, odwiedzając wystawę "Jam posełkini jego", która dostępna jest od 22 października w Pałacu Rzeczypospolitej.

Wielki książę Witold. Sojusznik i rywal Jagiełły, niedoszły król Litwy

- Dla Polaków Witold to wspaniały rycerz z matejkowskiego Grunwaldu i książę z sienkiewiczowskich "Krzyżaków". Dla Litwinów to przede wszystkim przeciwstawienie Jagiełły, twórca państwa i wyraziciel dążeń narodu - mówił w Polskim Radiu prof. Henryk Wisner. Witold to postać utkana z mitów założycielskich, które przysłaniają awanturnicze życie tego wytrawnego polityka. Zobacz więcej na temat: Władysław Jagiełło Litwa Krzyżacy

Samuel Maciejowski. Biskup-mecenas języka polskiego

- Nasz język polski jeszcze w połowie XVI wieku był Kopciuszkiem, był ubogą sierotą, którą na Wawel wprowadził i ukoronował biskup Maciejowski. Niechże mu za to będzie chwała na wieki – mówił Zygmunt Nowakowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

"Jam posełkini jego". O feminatywach i emocjach, rozmowa z kuratorem wystawy

W warszawskim Pałacu Rzeczypospolitej od 22 października 2025 do 31 maja 2026 roku będzie można zobaczyć wystawę "Jam posełkini jego", która udowadnia, że feminatywy istniały już w średniowiecznej Polsce, a emocje ówczesnego języka wcale nie były tak odległe od dzisiejszych. O idei ekspozycji i odkrywaniu kobiecych form w dawnym języku opowiedział kurator wystawy, dr Łukasz Kozak.

Jak rozpoznać heretyka? Kościół, rebelianci i trudne pytania

Co łączy herezje znane z dziejów Europy? Odpowiedź – mówił prof. Leszek Kołakowski w radiowym cyklu opowieści o historii ruchów heretyckich – kryje się już w samej greckiej nazwie: "hairesis", czyli "wybór". Chodzi o niepoprawne z punktu widzenia Kościoła, bo samodzielne, decyzje w sprawach wiary.

Warmińsko-mazurskie: średniowieczny miecz odkryty w lesie pod Iławą

Miłośniczka lokalnej historii ze stowarzyszenia „Ylavia" znalazła w lesie koło Iławy późnośredniowieczny miecz z czasów państwa krzyżackiego. Zabytkowe znalezisko trafiło do Muzeum w Ostródzie, gdzie po konserwacji będzie dokładnie zbadane i zaprezentowane na wystawie.

Święty Franciszek z Asyżu. Życie wędrownego kaznodziei

3 października 1226 roku zmarł święty Franciszek z Asyżu, założyciel Zakonu Braci Mniejszych. - Franciszek jest zawsze aktualny. Był człowiekiem, który pojednał bardzo wiele osób - powiedział ojciec Andrzej Hejnowicz w reportażu Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalili starożytne skarby

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.

średniowiecze

Sulejman Wspaniały. Lubił Polskę ze względu na ukochaną

Kazimierz III Wielki. Ostatni Piast na polskim tronie

Podręczniki dobrego umierania. "Chwila śmierci decyduje o wszystkim"

POLSKIE RADIO 24 Historia alkoholu. "Był uważany za pożywny napój"

"Jam posełkini jego". Świat średniowiecza zapisany w zapisany w języku i emocjach

Wielki książę Witold. Sojusznik i rywal Jagiełły, niedoszły król Litwy

"Za króla Olbrachta wyginęła szlachta" czyli wyprawa mołdawska i bitwa pod Koźminem

Samuel Maciejowski. Biskup-mecenas języka polskiego

Mistyczka, poetka, beginka. Kim była Hadewijch?

Bitwa pod Poitiers - zwycięstwo nad Saracenami

"Jam posełkini jego". O feminatywach i emocjach, rozmowa z kuratorem wystawy

Niezwykłe odkrycie w lesie. Znalazła średniowieczny miecz

Jak rozpoznać heretyka? Kościół, rebelianci i trudne pytania

Warmińsko-mazurskie: średniowieczny miecz odkryty w lesie pod Iławą

Koronowo. Zwycięstwo w cieniu Grunwaldu

Kalendarz gregoriański, czyli jak zniknęło 10 dni

Święty Franciszek z Asyżu. Życie wędrownego kaznodziei

Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalili starożytne skarby