Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

filozofia

Wiele źródeł prawdy

W „Nocnej Strefie” przyglądamy się twarzom prawdy – trudnej i łagodnej, podważającej i budującej, stworzonej ze sprzecznych perspektyw i wewnętrznej, do której trzeba dotrzeć, szukanej gdzieś dalej, gdzie indziej, w bliskości i nieprzystawalności. Zobacz więcej na temat: world music folklor folk Dwójka Nowa Tradycja Hanna Szczęśniak awangarda muzyka eksperymentalna improwizacja muzyka elektroniczna muzyka współczesna psychologia tradycja

Henri-Frédéric Amiel. Dziennik intymny na 17 tysiącach stron

– Jest tu pewien rudy kotek znaleziony na schodach. I dyskusje filozoficzne. I zapis wielkiego zwątpienia – mówił w Polskim Radiu w 1998 roku Tomasz Burek o zapiskach dziennikowych Amiela. Ogromny diariusz tego żyjącego w XIX wieku w Szwajcarii francuskojęzycznego pisarza to dzieło szczególne. Zobacz więcej na temat: literatura Szwajcaria Genewa dziennik psychologia romantyzm

José Ortega y Gasset. Filozof w czasie "buntu mas"

– Należy do klasyków krytyki kultury masowej. Bardzo trafnie pokazał jej cechy – podkreślała w Polskim Radiu kulturoznawczyni Małgorzata Szpakowska, opowiadając o poglądach José Ortegi y Gasseta. Dzisiaj mija 142. rocznica urodzin tego znanego hiszpańskiego filozofia i eseisty, autora m.in. "Buntu mas". Zobacz więcej na temat: Europa Hiszpania literatura eseistyka socjologia kultura masowa

Sztuka życia według Sokratesa

Bezbożnik, brzydal, brudas, obdartus, nieudacznik i gorszyciel. A może niedogmatyczny mędrzec, wzorzec prawości i niezależności, dzielny żołnierz, archetyp filozofa? Postaci i myśli Sokratesa poświęciliśmy kolejny "Rachunek myśli". Zobacz więcej na temat: Sokrates Michał Nowak

Rabindranath Tagore. Noblista z Indii, autor dwóch hymnów narodowych, mędrzec

Był pisarzem, malarzem i kompozytorem, pierwszym noblistą z Azji, twórcą wszechstronnym i oryginalnym, dla wielu – mistrzem, wschodnim guru. 7 maja mija 164. rocznica urodzin Rabindranatha Tagore’a. Zobacz więcej na temat: Indie literatura poezja Wielka Brytania

Marian Zdziechowski. "Filozof rozpaczy", który zapowiadał koniec świata

– Był znanym wilnianinem, fantastycznym intelektualistą, chodziłem na jego wykłady jak na delicje. A Piłsudski zaproponował go nawet na prezydenta – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji publicysta Stanisław Stomma, wspominając Mariana Zdziechowskiego. Co jeszcze wiemy o tym intrygującym profesorze z Wilna, którego Miłosz nazwał "filozofem rozpaczy"? Zobacz więcej na temat: Dwudziestolecie międzywojenne Józef Piłsudski religia chrześcijaństwo literatura Czesław Miłosz

Jacques Maritain. Uczeń św. Tomasza, mistrz papieża, idol Miłosza

Paweł VI, uczeń i przyjaciel Maritaina, chciał go podobno uczynić świeckim kardynałem. Swego czasu francuski myśliciel należał do intelektualnej czołówki nie tylko zachodniego świata. U nas stał się patronem jednego z najważniejszych katolickich ruchów kulturalnych w Polsce. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo katolicyzm Czesław Miłosz religia Paryż Francja

Roberto Bolaño. "Jako pisarz był jednocześnie zabawny i przerażający"

– "Dzicy detektywi" jest książką idealną. Łączy w sobie i cechy kontestacji, i dobrej literatury – mówiła w Polskim Radiu Mercedes Monmany, hiszpańska krytyczka literacka, o najsłynniejszej powieści Roberta Bolaño. 28 kwietnia 2025 roku ten chilijski, przedwcześnie zmarły pisarz skończyłby 72 lata. Zobacz więcej na temat: Chile Ameryka Południowa literatura polityka Hiszpania psychologia HISTORIA

Bolesław Miciński. "Pisał rzeczy, które urzekały formą"

- W tym urzekaniu było jednak coś jeszcze znacznie głębszego - potrzeba, żeby filozofia, literatura służyły życiu - mówił w audycji Polskiego Radia literaturoznawca Eligiusz Szymanis. Dziś obchodzimy 114. rocznicę urodzin Bolesława Micińskiego - poety, krytyka literackiego, filozofa, eseisty. Zobacz więcej na temat: Stanisław Ignacy Witkiewicz historia Polski II wojna światowa totalitaryzm Podole Uniwersytet Warszawski

Piotr Abelard. Nieszczęśliwy kochanek i odważny filozof

Był jednym z najważniejszych myślicieli XII wieku – wyprzedzał swoją epokę, oskarżano go o herezję, ale jednocześnie stworzył filozoficzne metody, na których opierał się późnej św. Tomasz z Akwinu. Piotr Abelard do historii przeszedł jednak przede wszystkim jako bohater wielkiego, tragicznego romansu. Zobacz więcej na temat: średniowiecze Kościół teologia literatura Paryż

Wyprowadzone z tego, co boli. Opowieści o chorobie

Doświadczenie choroby jako wybitnie jednostkowe, cielesne i intymne rzadko i zwykle niezręcznie podlega ujęzykowieniu. Ostatnio ukazały się książki, które znajdują jednak słowa z jednej strony wyrażające celnie obawy i cierpienia osób dotkniętych ciężką chorobą, z drugiej - jej społeczny wymiar, który również wyraża się poprzez język, sposoby określania chorego, procedur medycznych i etapów zapadania na zdrowiu i zdrowienia. Zobacz więcej na temat: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek choroba

Wielkanoc - święta, które przynoszą nadzieję

Wielkanoc to szczególny czas dla osób wierzących. To święto, które upamiętnia mękę i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Jaki wymiar ma dzisiaj w świecie zachodnim? Jakie znaczenie ten czas ma dla osób innych wyznań albo niewierzących? Zobacz więcej na temat: Dwójka Wielkanoc etyka religia KULTURA Monika Zając Wielki Tydzień Wielki Piątek Triduum Paschalne

Zdrada - ten sam mechanizm od czasów Judasza

Wielki Czwartek to według tradycji biblijnej moment działania archetypu zdrajcy w kulturze Zachodu - Judasza. Sama zdrada jest czymś o wiele bardziej złowieszczym niż nielojalność czy obłuda. Jako spirala krzywdy i odwetu przypomina niekontrolowany przyrost komórek nowotworowych. Uderza w to, co najcenniejsze. Zobacz więcej na temat: zdrada Michał Nowak Piotr Domeracki Dwójka Judasz

Dobro takie, jakim je widział Józef Tischner

W cyklu "Wszystkie prawdy Józefa Tischnera" rozmawialiśmy o dobru w ujęciu księdza filozofa. Zobacz więcej na temat: Józef Tischner Wojciech Bonowicz Michał Nowak Dwójka

Robert Musil i arcydzieło, które nie wiadomo, jak ma wyglądać

– Nie ukończył tej książki. Zostawił kilkanaście tysięcy stron notatek, z którymi wydawcy nie bardzo wiedzieli, co począć – opowiadał literaturoznawca dr Tomasz Ososiński o "Człowieku bez właściwości" Roberta Musila, jednej z najsłynniejszych powieści pierwszej połowy XX wieku. Zobacz więcej na temat: Niemcy II wojna światowa Austria literatura psychologia awangarda

Zbigniew Mikołejko. Posłuchaj radiowych archiwalnych opowieści filozofia o religii i człowieku

- Dzisiaj szczęście zaczyna być traktowane jako gotowy przedmiot, który da się nabyć za pieniądze, jak wiele innych rzeczy. To jest straszne. Szczęście nie jest pojmowane jako coś, co jest w człowieku, jako coś, co jest pewną postawą - mówił w audycji Polskiego Radia prof. Zbigniew Mikołejko. Ten znakomity filozof, historyk religii, eseista i poeta zmarł 15 kwietnia 2024 roku w wieku 72 lat. Zobacz więcej na temat: historia Polski Zbigniew Mikołejko

Czym jest postsekularyzm?

Modernizację zwykło łączyć się z sekularyzacją. Od drugiej połowy XX wieku coraz wyraźniej widać jednak splot myślenia i życia społecznego z różnymi formami religijności, duchowości oraz mitu. Czy zatem żyjemy w epoce postsekularyzmu? Zobacz więcej na temat: Michał Nowak

Anna Kamieńska. Słowa, które pomagają żyć

- Pisanie jest dla mnie rodzajem poznawania. A należy pisać tak długo, jak długo wydaje nam się, że to ma sens - mówiła w jednym z archiwalnych radiowych wywiadów Anna Kamieńska. 12 kwietnia mija 105. rocznica urodzin znakomitej poetki, eseistyki i tłumaczki, autorki, której twórczość może stanowić źródło głębokiej życiowej mądrości. Zobacz więcej na temat: Anna Kamieńska literatura poezja Julia Hartwig chrześcijaństwo religia