Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Dwudziestolecie międzywojenne

Przedwojenne polskie kino - czy można z niego odczytać obraz rzeczywistości?

Kino dwudziestolecia międzywojennego to kino z początku zapomniane, a później przypomniane za sprawą telewizyjnego programu "W starym kinie" wielkiego kustosza tej kinematografii, Stanisława Janickiego. Czasem uwielbiane, czasem wyśmiewane, jest częścią naszej kultury. Czy było tylko lepszą, lub gorszą, rozrywką, czy może także zapisem tamtych czasów? Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski kino FILM Eugeniusz Bodo Aleksander Żabczyński

Krok do poezji. Z pamiętnika Kazimierza Wierzyńskiego

- Tuwim mieszkał przy ul. Królewskiej. Rozmowa potoczyła się jak strzał z pistoletu. Recytowaliśmy sobie wiersze, jeden po drugim. Przed 20.00 poszliśmy do "Picadora". Tuwim wyjął notatnik i odczytał moją strofę. Ledwo się opamiętałem, wepchnięto mnie na estradę. Przeczytałem oczywiście "Szumi w mej głowie". W ten sposób stałem się pikadorczykiem - mówił Kazimierz Wierzyński w jednym z wywiadów. W 130. rocznicę urodzin poety sięgnęliśmy po jego archiwalne wspomnienia. Zobacz więcej na temat:  Kazimierz Wierzyński Rok Kazimierza Wierzyńskiego wspomnienie RWE Radio Wolna Europa Dorota Gacek Skamandryci Dwójka KULTURA literatura

Wilhelm Orlik-Rückemann - jeden z pierwszych polskich pancerniaków, ostatni dowódca KOP

– To w gruncie rzeczy jeden z największych bohaterów wojny 1939 roku. Bohater, który musiał pozostać w cieniu w PRL, a z różnych powodów – głównie zawiści swoich kolegów – pozostał w cieniu również na emigracji – oceniał generała prof. Paweł Wieczorkiewicz w Polskim Radiu. Dziś wspominamy 130. rocznicę urodzin gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wilhelm Orlik-Ruckemann wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka II Rzeczpospolita II wojna światowa 17 września 1939 Kresy

Wystawa "Koleją na wakacje". Jak wyglądały podróże koleją przez ostatnie 120 lat?

"Koleją na wakacje" to wystawa fotograficzna przedstawiająca, jak wyglądały podróże koleją na letni wypoczynek na przestrzeni ostatnich 120 lat. - Na tej ekspozycji można zobaczyć, jak zmieniał się sposób podróżowania na wakacje, jak zmieniały się oczekiwania pasażerów i jak zmieniało się podejście do podróży i do samego procesu jej przygotowania - mówi na antenie Jedynki Michał Fludziński ze Stacji Muzeum.  Zobacz więcej na temat:  Ula Kaczyńska Urszula Kaczyńska Maciej Piotrowski kolej kolejnictwo historia Polski

Awangarda podkarpacka. "Mówiono o tym terenie jako terenie niezwykłej kreatywności"

Awangarda to kierunek odrzucający dotychczasowe style i budujący swój świat. Mimo tego awangarda podkarpacka, z uwagi na swoje położenie i wojny, które nawiedziły te tereny, charakteryzowała się większym niż w innych miejscach przywiązaniem do krajobrazów i tradycji pokoleń. O wszystkim opowiedziała autorka książki "Awangarda podkarpacka" - Małgorzata Dziewulska.  Zobacz więcej na temat:  Dwójka awangarda podkarpackie SZTUKA Monika Pilch Małgorzata Dziewulska

Zapomniani badacze Troi. Nowe badania przywracają pamięć o niedocenianych bohaterach archeologii

Robotnicy pracujący na stanowiskach archeologicznych odgrywali znaczącą rolę w badaniach takich miejsc, jak starożytna Troja. - Ich wysiłek i wkład pozostawał jednak niedoceniany - ocenia Jeff Kramer, archiwista z Uniwersytetu Cincinnati i współpracownik Wydziału Filologii Klasycznej Uniwersytetu Kalifornijskiego, autor cyfrowego archiwum dokumentującego badania Troi w latach 30. XX wieku.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA odkrycia i ciekawostki odkrycia archeologiczne Turcja starożytność

Fryderyk Jarosy - konferansjer, reżyser, aktor

"Wielki Fryderyk, "Fryc", "król konferansjerów", "Osterwa nadscenek" - tak mówiono i mówi się o postaci legendarnej. Fryderyk Jarosy, obywatel świata, Austriak, Chorwat, Węgier - tyle bowiem narodowości reprezentował, choć należy mu się raczej określenie "Wielki Europejczyk". O tej wyjątkowej postaci rozmawialiśmy w audycji "Rozmowy po zmroku". Zobacz więcej na temat:  Dwójka Fryderyk Jarossy kompozytor Tomasz Mościcki Tomasz Lerski II RP Warszawa

Twórczość Jana Bogusławskiego. "Architekt scenograf"

- Można powiedzieć, że był on animatorem, architektura wpisywała się doskonale w przestrzeń, w którą ją wprojektowywał, ale próbował też "animować" ludzi, którzy z tej architektury korzystali - mówiła o Janie Bogusławskim, wybitnym architekcie i projektancie, Weronika Sołtysiak, historyczka sztuki, kuratorka wystawy "Jan Bogusławski (1910-1982). Według reguł sztuki i własnego upodobania" w Warszawskim Instytucie Wzornictwa Przemysłowego. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 architektura Jan Bogusławski

Smosarska, Bodo, Dymsza i inni. Jak wyglądało życie gwiazd w XX-leciu międzywojennym?

Ina Benita, Jadwiga Smosarska, Eugeniusz Bodo, Adolf Dymsza i Aleksander Żabczyński. Gwiazdy XX-lecia międzywojennego miały grono fanów, którzy regularnie wymieniali się ich zdjęciami i zrzeszali się w fankluby. A jak wyglądało życie prywatne i artystyczne gwiazd? O tym Grzegorz Kalinowski rozmawiał ze swoimi gośćmi.  Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski KULTURA Eugeniusz Bodo Hanka Ordonówna Aleksander Żabczyński

Sabotażyści, szpiedzy i zamachy. Jak Rosja sowiecka próbowała destabilizować Polskę?

Grupy dywersyjne, rozbijanie posterunków, ataki na pociągi i zamachy. Tak 100 lat temu działała Rosja sowiecka, która próbowała destabilizować Polskę. Kto to robił i w jaki sposób? Wyjaśniają goście Programu 1 Polskiego Radia: Marcin Faliński, pisarz i wcześniej podpułkownik Agencji Wywiadu, Robert Cheda, publicysta zajmujący się tematami służb i major w stanie spoczynku Agencji Wywiadu, oraz Grzegorz Rutkowski z Muzeum Historii Polski. Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski historia Polski Rosja Robert Cheda Grzegorz Rutkowski Marcin Faliński

"Jedno życie". Co jest prawdą, a co fikcją w filmie o Nicholasie Wintonie - "brytyjskim Schindlerze" [POSŁUCHAJ PODCASTU]

Brytyjski aktywista Nicholas Winton tuż przed II wojną światową zorganizował wywózkę żydowskich dzieci z Pragi. W ten sposób jemu i jego współpracownikom udało się uratować przed Holokaustem 669 żydowskich dzieci. 31 maja 2024 na ekrany polskich kin wchodzi film "Jedno życie" opowiadający o wyczynie Nicholasa Wintona. Film to solidna lekcja historii, co nie znaczy, że nie ma w nim kilku przeoczeń, niedopowiedzeń, a nawet celowych przeinaczeń faktów. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA FILM II wojna światowa Holokaust Czechosłowacja Czechy Bartłomiej Makowski