Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

filozofia

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź". Gość: prof. Zbigniew Stawrowski

Solidarność to nie tylko logotyp, transparenty, strajki i podpisane porozumienia, lecz przede wszystkim doświadczenie więzi i współodpowiedzialności za świat. Jej fundamentem jest żywa relacja międzyludzka i wyrastające z niej zobowiązanie, które podjęły miliony Polaków w roku 1980. Ale może, 45 lat później, te wartości straciły już w praktyce na znaczeniu? Gościem Michała Nowaka jest prof. Zbigniew Stawrowski - filozof z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, dyrektor Instytutu Myśli Józefa Tischnera, autor książki "Solidarność znaczy więź".  Zobacz więcej na temat:  Solidarność sierpień 80

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

"Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło", głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" ojca Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił filozof w wywiadzie dla Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat:  Józef Maria Bocheński Uniwersytet Jagielloński II wojna światowa Monte Cassino

Filozofia, góry, człowieczeństwo. Wystawa "Tischner - doświadczenie 2025"

"Góry stały się częścią naszego człowieczeństwa. To przede wszystkim dzięki nim wiemy, że aby zrozumieć wolność, trzeba iść nie tylko po płaszczyźnie w prawo czy w lewo, ale również wstąpić w głąb, a potem trzeba chcieć i umieć wspiąć się na szczyt" - pisał w tekście "Góry i ludzie gór" ksiądz profesor Józef Tischner. Jak ważne były dla niego góry, ludzie gór, góralska muzyka i gwara wiemy z jego tekstów i nagranych opowieści.  Zobacz więcej na temat:  Dorota Gacek Józef Tischner Dwójka KULTURA góry Tatry

Edyta Stein – św. Teresa Benedykta od Krzyża. Zamordowana w komorze gazowej w Auschwitz

Na drogę duchową Edyty Stein – filozofki i zakonnicy, zamordowanej w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz, która w 1998 została ogłoszona świętą Kościoła katolickiego – złożyły się i jej rodzinna żydowska tradycja, i młodzieńczy ateizm, i wieloletnie studia filozoficzne, a przede wszystkim: spotkanie z chrześcijaństwem. Zobacz więcej na temat:  chrześcijaństwo Niemcy II wojna światowa beatyfikacja Holokaust Auschwitz niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne

"Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę". Wymyślił mesjanizm, miał kontrowersyjne poglądy

– Józef Hoene-Wroński twierdził, że jest powołany do objawienia ludziom prawdy absolutnej i przeprowadzenia reformy powszechnej filozofii, matematyki, astronomii i techniki w oparciu o własny system filozoficzny – mówił w Polskim Radiu prof. Andrzej Notkowski. 9 sierpnia mija 172. rocznica śmierci tego myśliciela, matematyka, twórcy filozofii mesjanistycznej, którego idee bywały mocno dyskusyjne.   Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz oświecenie romantyzm religia Rosja Tadeusz Kościuszko wynalazcy matematyka

Czy był antypolski? Gombrowicz miał dla Polaków zadanie

 – Gombrowicz uważał, że najważniejsze dla Polski jest to, żeby Polak był jednostką mocną intelektualnie, krytycznie myślącą o świecie – tłumaczył w archiwalnym radiowym nagraniu prof. Jerzy Jarzębski. Co jeszcze o polskości mówił Witold Gombrowicz? Jakie były główne punkty jego filozofii człowieka? W 121. rocznicę urodzin znakomitego pisarza posłuchajmy tych, którzy próbowali opisać fenomen autora "Ferdydurke". Zobacz więcej na temat:  Witold Gombrowicz literatura religia patriotyzm psychologia człowiek

"Słuchacze są wstrząśnięci tą audycją". Herbert nieznany

– Nienazywanie czegoś bezpośrednio jest wymowne i działające na wyobraźnię. A przy tym bardzo greckie. Przecież w dramacie greckim wciąż coś istnieje tylko w słowie – opowiadał Zbigniew Herbert w 1974 roku przed radiowym mikrofonem o swoim rozumieniu słuchowiska. Ten znakomity poeta i eseista był bowiem również dramaturgiem, współpracującym z Polskim Radiem i współtworzącym Teatr Wyobraźni. Zobacz więcej na temat:  Zbigniew Herbert literatura Teatr Polskiego Radia poezja PRL Sokrates

"Kogoś takiego jeszcze w Polsce nie było". Leszek Kołakowski o porażce życia

– Kultura europejska jest z chrześcijaństwem do tego stopnia zrośnięta, że nie możemy sobie wyobrazić, w jaki sposób mogłaby bez tradycji chrześcijańskiej istnieć – mówił Leszek Kołakowski w 1979 roku na antenie Polskiej Sekcji Radia BBC. W 16. rocznicę śmierci tego znakomitego filozofa przypominamy kilka jego myśli dotyczących spraw fundamentalnych: sensu życia i religijności.  Zobacz więcej na temat:  chrześcijaństwo Leszek Kołakowski wspomnienie religia

Milan Kundera i jego światy. "Był pisarzem uwikłanym w historię"

– Kundera, jak chyba nikt inny, opowiedział o doświadczeniu pokoleniowym zaangażowania w komunizm i o wielkim rozczarowaniu oraz porażce lewicowego projektu, którego on był uczestnikiem, wyznawcą, a także w jakimś sensie ofiarą – mówił w Polskim Radiu tłumacz i eseista Aleksander Kaczorowski. Milan Kundera, wybitny czeski pisarz, autor głośnej powieści "Nieznośna lekkość bytu", zmarł 12 lipca 2023 roku w wieku 94 lat. Zobacz więcej na temat:  Milan Kundera Czechy Francja literatura komunizm