filozofia w PolskieRadio.pl (2)

Prof. Barbara Skarga o "podłożu wszelkiego zła"

– Czym jest zło, prawda, dobro? Pytając, krążymy wokół tych pojęć, zbliżamy się do tego, co mogłoby być zarysem odpowiedzi – mówiła w jednym z archiwalnych radiowych nagrań prof. Barbara Skarga, znakomita filozof, w czasie II wojny łączniczka AK, zesłana przez NKWD na ponad 10 lat do obozów pracy.

Sny i międzyświaty

Czy teraz, w tym momencie - śnimy, a może nie? To pytanie filozofowie stawiają sobie od dawna. Starożytni Egipcjanie w snach szukali wyjaśnień nurtujących problemów i spali w świątyniach, zwracając się do bogów po pomoc. Arystoteles odrzucił boskie pochodzenie snów uważając je za wynik szczątkowej działalności zmysłów. Kartezjusz między innymi od snu wywiódł tezę wątpienia we wszystko poza myśleniem.

Krzysztof Środa: wolę pisać książki niż rozprawy filozoficzne

- Kiedyś przez kilka lat pracowałem w Polskiej Akademii Nauk jako filozof. A kiedy stamtąd odszedłem, poczułem ulgę, że już nie jestem filozofem i nie muszę więcej pisać teoretycznych tekstów, których i tak później nikt nie czyta. I gdy wiele lat później napisałem pierwszą książkę literacką, pomyślałem, że to dużo przyjemniejsze, niż pisanie rozpraw filozoficznych - mówił w Dwójce Krzysztof Środa.

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź". Gość: prof. Zbigniew Stawrowski

Solidarność to nie tylko logotyp, transparenty, strajki i podpisane porozumienia, lecz przede wszystkim doświadczenie więzi i współodpowiedzialności za świat. Jej fundamentem jest żywa relacja międzyludzka i wyrastające z niej zobowiązanie, które podjęły miliony Polaków w roku 1980. Ale może, 45 lat później, te wartości straciły już w praktyce na znaczeniu? Gościem Michała Nowaka jest prof. Zbigniew Stawrowski - filozof z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, dyrektor Instytutu Myśli Józefa Tischnera, autor książki "Solidarność znaczy więź". Zobacz więcej na temat: Solidarność sierpień 80

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź"

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

"Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło", głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" ojca Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił filozof w wywiadzie dla Polskiego Radia.

Filozofia, góry, człowieczeństwo. Wystawa "Tischner - doświadczenie 2025"

"Góry stały się częścią naszego człowieczeństwa. To przede wszystkim dzięki nim wiemy, że aby zrozumieć wolność, trzeba iść nie tylko po płaszczyźnie w prawo czy w lewo, ale również wstąpić w głąb, a potem trzeba chcieć i umieć wspiąć się na szczyt" - pisał w tekście "Góry i ludzie gór" ksiądz profesor Józef Tischner. Jak ważne były dla niego góry, ludzie gór, góralska muzyka i gwara wiemy z jego tekstów i nagranych opowieści.

Edyta Stein – św. Teresa Benedykta od Krzyża. Zamordowana w komorze gazowej w Auschwitz

Na drogę duchową Edyty Stein – filozofki i zakonnicy, zamordowanej w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz, która w 1998 została ogłoszona świętą Kościoła katolickiego – złożyły się i jej rodzinna żydowska tradycja, i młodzieńczy ateizm, i wieloletnie studia filozoficzne, a przede wszystkim: spotkanie z chrześcijaństwem.

"Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę". Wymyślił mesjanizm, miał kontrowersyjne poglądy

– Józef Hoene-Wroński twierdził, że jest powołany do objawienia ludziom prawdy absolutnej i przeprowadzenia reformy powszechnej filozofii, matematyki, astronomii i techniki w oparciu o własny system filozoficzny – mówił w Polskim Radiu prof. Andrzej Notkowski. 9 sierpnia mija 172. rocznica śmierci tego myśliciela, matematyka, twórcy filozofii mesjanistycznej, którego idee bywały mocno dyskusyjne.

Czy był antypolski? Gombrowicz miał dla Polaków zadanie

– Gombrowicz uważał, że najważniejsze dla Polski jest to, żeby Polak był jednostką mocną intelektualnie, krytycznie myślącą o świecie – tłumaczył w archiwalnym radiowym nagraniu prof. Jerzy Jarzębski. Co jeszcze o polskości mówił Witold Gombrowicz? Jakie były główne punkty jego filozofii człowieka? W 121. rocznicę urodzin znakomitego pisarza posłuchajmy tych, którzy próbowali opisać fenomen autora "Ferdydurke".

filozofia

Oburzenie, czyli stan moralnie dwuznaczny?

Prof. Barbara Skarga o "podłożu wszelkiego zła"

Sny i międzyświaty

Krzysztof Środa: wolę pisać książki niż rozprawy filozoficzne

Juliusz Słowacki. Wieszcz, którego nie chcieliśmy

Składanie nowych całości. Wolność od i wolność do

Egzorcyzmy. Opętanie. Dysocjacja

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź". Gość: prof. Zbigniew Stawrowski

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź"

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

"Żadnej kawy! Herbata tylko z rana". Rady od Nietzschego

"Spotkanie z nią było wielkim szokiem". Simone Weil i nieobecność Boga

Prowokacja. Między etyką a arogancją

"Powieszą mnie kiedyś za te prawdy". Norwid na temat Polaków

Filozofia, góry, człowieczeństwo. Wystawa "Tischner - doświadczenie 2025"

Edyta Stein – św. Teresa Benedykta od Krzyża. Zamordowana w komorze gazowej w Auschwitz

"Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę". Wymyślił mesjanizm, miał kontrowersyjne poglądy

Czy był antypolski? Gombrowicz miał dla Polaków zadanie