83 lata temu dokonano oblotu pierwszego seryjnie produkowanego śmigłowca Początek kariery helikopterów, choć ich prototypy pojawiły się już u progu XX wieku, wiąże się z II wojną światową. Zarówno Niemcy jak i alianci dostrzegli potencjał w pojazdach zdolnych wzbić się w powietrze i lądować bez pokaźnego pasa startowego. Maszyny pojawiły się na polu walki w drugiej fazie konfliktu. Zobacz więcej na temat: HISTORIA lotnictwo USA Niemcy
Proces brzeski. "Piłsudski wybrał uderzenie w ład demokratyczny" - Piłsudski, mając alternatywę: demokracja lub zagrożenie niepodległości, którym mogło skutkować to, co się działo w Polsce, wybrał uderzenie w ład demokratyczny. Nie ulega wątpliwości, że aresztowanie, proces i traktowanie więźniów odbiegało od standardów demokratycznych – oceniał na antenie Polskiego Radia historyk, prof. Rafał Habielski. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Józef Piłsudski POLSKA proces brzeski toczeń Wincenty Witos
Nazistowski program "eutanazji", czyli akcja T4. "Likwidacja życia niewartego życia" Na szczycie hierarchii czystości rasowej znajdowali się Aryjczycy – zmyślona rasa wysokich, smukłych i jasnowłosych ludzi z północnej Europy. Na przeciwnym biegunie usytuowano Żydów, Romów, homoseksualistów i osoby niepełnosprawne. Wyeliminowanie tych grup stało się zasadniczym elementem ideologii nazistów. Zobacz więcej na temat: Adolf Hitler Chełm Holokaust III Rzesza eutanazja nazizm Niemcy
Jan Józef Szczepański. Pisanie jako poszukiwanie prawdy - Trwałość świadectwa literatury polega na tym, że jest ona wyniesiona na jakieś wyższe piętro uogólnienia. To jest swoista deformacja rzeczywistości, której celem jest znalezienie tej rzeczywistości sensu - mówił w jednej z radiowych gawęd Jan Józef Szczepański. 12 stycznia 2025 roku mija 106. rocznica urodzin tego znakomitego pisarza. Zobacz więcej na temat: Jan Józef Szczepański literatura eseistyka Kraków Jerzy Turowicz Joseph Conrad
83. rocznica likwidacji obozu cygańskiego w łódzkim getcie 12 stycznia 1942 roku Niemcy zakończyli likwidację tak zwanego obozu cygańskiego, który funkcjonował w obrębie getta w Łodzi. W ciągu trwającej tydzień akcji naziści wywieźli do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem ponad cztery tysiące Romów. Nie przeżył nikt. Wszyscy zostali zamordowani w mobilnych komorach gazowych. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy HISTORIA Romowie Niemcy nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne śmierć
Rakieta V-2 głównym eksponatem powstającego muzeum II wojny światowej w Kaliszu W Kaliszu powstaje muzeum II światowej. Głównym eksponatem ma być rakieta V-2, zwana cudowną bronią Hitlera – powiedział w sobotę prezes Kaliskiego Stowarzyszenia Poszukiwaczy Śladów Historii „Denar” Przemysław Kurowiak. Zobacz więcej na temat: historia Polski muzeum Muzeum II Wojny Światowej
Wanda Wiłkomirska. "Ikona polskiej kultury muzycznej" - Ojciec zaplanował, że mój starszy brat Józef będzie wiolonczelistą i nim został. Ja byłam przeznaczona na skrzypaczkę i nikt się mnie nie pytał, czy ja tego chcę, czy nie – tak w audycji Polskiego Radia o wyborze swojej drogi życiowej opowiadała Wanda Wiłkomirska, jedna z najwybitniejszych polskich wirtuozek skrzypiec. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Wanda Wiłkomirska skrzypce II RP PRL stan wojenny filharmonia narodowa
Elżbieta Zawacka. "Byłam jedyną cichociemną" Kiedy wylądowała w Polsce, oczekujący byli zszokowani, że spadochroniarzem jest kobieta. Elżbieta Zawacka zaskakiwała przez całe życie: odwagą, energią i niezwykłą pogodą ducha. Zobacz więcej na temat: Armia Krajowa Cichociemni nazizm Niemcy
Posłuchaj! Jedyna cichociemna, Elżbieta Zawacka, wspomina najtrudniejszą decyzję czasu wojny W jednym z ostatnich wywiadów przed śmiercią, gen. Elżbieta Zawacka, jedyna kobieta wśród cichociemnych, opowiedziała o najtrudniejszej decyzji, jaką przyszło jej podjąć w czasie II wojny światowej. Zobacz więcej na temat: skarby archiwum historia Elżbieta Zawacka Cichociemni
Mały sabotaż. "Trzeba było dążyć do podniesienia nastrojów społeczeństwa" – Na murach wypisywaliśmy kredą kotwicę, symbol Polski Walczącej oraz swastykę na szubienicy. Pojawiały się napisy: "Pawiak pomścimy", "Wawer", "Deutschland kaputt" – wspominał Ryszard Górecki, jeden z uczestników małego sabotażu na antenie Polskiego Radia w 1991 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Polskie Państwo Podziemne Armia Krajowa Szare Szeregi Aleksander Kamiński
"Chciałem, aby każdy mój film był inny". Radiowe wspomnienia Janusza Majewskiego – Zawsze pociągało mnie to, co można było opowiedzieć z jakimś dodatkiem humoru, ale starałem się nie zeskorupieć w jakimś gatunku, nie stać się zaszufladkowanym specjalistą od komedii czy dramatu – opowiadał w jednej z archiwalnych audycji Polskiego Radia Janusz Majewski. Znakomity reżyser filmowy i scenarzysta, autor m.in. "Zaklętych rewirów", "C.K. Dezerterów", zmarł w wieku 92 lat, 10 stycznia 2024 roku. Zobacz więcej na temat: Janusz Majewski film polski Lwów PRL literatura reżyser wspomnienie kino
80. rocznica Tragedii Górnośląskiej. Gwałty, mordy, tortury Armii Czerwonej 9 stycznia 2025 roku Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej. "Pierwszym jej aktem były zbrodnie popełnione na ludności cywilnej. Wkraczające do górnośląskich miejscowości oddziały czerwonoarmistów dopuszczały się masowych mordów, gwałtów i tortur" - podkreślono. Za uchwałą zagłosowało 406 posłów, 2 było przeciw, 22 wstrzymało się od głosu. Zobacz więcej na temat: Armia Czerwona zbrodnie sowieckie zbrodnie wojenne Górny Śląsk
Władysław Studnicki. Czołowy germanofil II RP Publicysta uważał, że sojusz Rzeczypospolitej i Niemiec jest jedynym gwarantem polskiej niepodległości. Swojego stanowiska nie zmienił nawet w obliczu tragedii niemieckiej okupacji podczas II wojny światowej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA I wojna światowa Stanisław Cat-Mackiewicz Władysław Studnicki Niemcy nazizm
Coco Chanel. Prowadziła dom mody, laboratorium perfumeryjne, zakład tekstylny i pracownię sztucznej biżuterii Coco Chanel na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku prowadziła już dom mody, laboratorium perfumeryjne, zakład tekstylny i pracownię sztucznej biżuterii artystycznej, co także było wynalazkiem Coco Chanel. Jej przedsiębiorstwa zatrudniały 3,5 tysiąca osób. Zobacz więcej na temat: chanel HISTORIA moda projektowanie mody Paryż
Jerzy Różycki. Kryptolog, który pomógł złamać kod Enigmy 83 lata temu, 9 stycznia 1942 roku, w katastrofie statku zginął Jerzy Różycki. Znajdował się w gronie polskich kryptologów, którzy rozpracowywali Enigmę. Jego życie i śmierć były niemal równie tajemnicze, jak zagadka niemieckiej maszyny szyfrującej. Zobacz więcej na temat: Enigma Henryk Zygalski Jerzy Różycki Niemcy Baleary Algieria HISTORIA
Władysław Jasiński. Twórca legendarnych Jędrusiów - Nie mieliśmy rodzin, nie mieliśmy domów, pozornie byliśmy samodzielni, ale bez niego wydawało się nam, że doszliśmy do kresu naszych możliwości – tak Władysława Jasińskiego, dowódcę oddziału "Jędrusie", wspominał na antenie Polskiego Radia jego współpracownik Eugeniusz Dąbrowski. Zobacz więcej na temat: Józef Wiącek Władysław Jasiński harcerstwo Niemcy nazizm III Rzesza
Stanisław Leopold. Dowódca zamachu na Wilhelma Koppe "Wspaniały człowiek, szalenie szlachetny i ideowy" - tak Janusz Brochwicz-Lewiński "Gryf" wspominał po latach swojego dowódcę. Choć mniej znany od "Zośki", "Rudego", "Morro" czy "Anody", Stanisław Leopold zajmuje ważne miejsce wśród "kamieni rzuconych na szaniec". Zobacz więcej na temat: HISTORIA Powstanie Warszawskie Szare Szeregi Niemcy nazizm harcerstwo
Aleksander Tarnawski. Ostatni cichociemny - Moim zdaniem najważniejszą rolą cichociemnych było pokazanie ludziom w okupowanym kraju, że na Zachodzie o nich nie zapomniano - mówił mjr Aleksander Tarnawski, ostatni cichociemny. Zobacz więcej na temat: Niemcy nazizm III Rzesza Armia Krajowa Cichociemni Powstanie Warszawskie Aleksander Tarnawski HISTORIA