Polskie Radio
Section05

bitwa warszawska

105 lat temu ruszyła bolszewicka ofensywa. Zatrzymała ją dopiero Bitwa Warszawska

"Przez trupa Białej Polski prowadzi droga ku ogólnoświatowej pożodze. Na naszych bagnetach przyniesiemy szczęście i pokój masom pracującym. Na zachód!" – tak brzmiał rozkaz wydany przez Michaiła Tuchaczewskiego 2 lipca 1920 roku. Jego wojska już blisko dwa miesiące parły ku Warszawie, a 4 lipca przełamały polską linię obrony.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA wojna polsko-bolszewicka Michaił Tuchaczewski Włodzimierz Lenin Józef Stalin

Zbrodnia katyńska była zemstą za 1920 rok? "Sowieci nigdy nie zapomnieli, jak Armia Czerwona poległa"

Wiosną 1940 roku Sowieci zamordowali ok. 22 tys. przedstawicieli polskich elit osadzonych w obozach specjalnych i więzieniach. Oficjalnie uczynili to z powodu nienawiści, jaką polscy jeńcy żywili do Związku Sowieckiego. Czy innym powodem dokonania zbrodni katyńskiej mogła być chęć zemsty za porażkę, którą ponieśli w wojnie z Polską w 1920 roku?
Zobacz więcej na temat:  historia Polski zbrodnia katyńska zbrodnie sowieckie Józef Stalin II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II RP

Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną

- W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Zobacz więcej na temat:  Ryga Dwudziestolecie międzywojenne wojna polsko-bolszewicka komunizm II RP II Rzeczpospolita Ukraina Białoruś wojna 1920

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA FILM kino reżyser II Rzeczpospolita patriotyzm wojna 1920

Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie

"Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita Ukraina polityka wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka wojna na Ukrainie wojna 2022

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

17 października 1865 roku w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski. 
Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski II Rzeczpospolita wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 I wojna światowa Wilno Litwa historia Polski HISTORIA

Polskie Radio 24 Historyk: Bitwa Warszawska jest jednym z początków polskiego narodu

- Jeszcze w 1918 roku zadawano sobie pytanie, czy naród polski jest w pełni ukształtowany. Czy tożsamość narodowa jest na tyle silna, aby utrzymać państwo? Nie było wtedy oczywiste, że przetrwają państwa, które ogłosiły niepodległość w 1918 roku, w tym Polska - mówił w Polskim Radiu 24 dr Sebastian Adamkiewicz z Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.
Zobacz więcej na temat:  wojna polsko-bolszewicka POLSKA historia Polski

Adrian Carton de Wiart. Niezniszczalny Brytyjczyk i Polska

Ten brytyjski oficer od młodości kochał wojnę. Ta jednak nie odwzajemniała jego uczucia: w toku lat i coraz to nowych konfliktów Adrian Carton de Wiart tracił kolejne części ciała. Stracił oko i rękę, o włos nie amputowano mu nogi i o mało nie odstrzelono głowy. W końcu miłość do wojaczki zawiodła go do Polski targanej wojną polsko-bolszewicką w charakterze zastępcy szefa Brytyjskiej Misji Wojskowej. Tak bardzo zakochał się w II Rzeczpospolitej i jej mieszkańcach, że pozostał tu przez całe dwudziestolecie międzywojenne. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA 1920 Wielka Brytania