Polskie Radio
Section05

Dwudziestolecie międzywojenne

Prof. Stefan Swieżawski. "Złościło mnie, gdy mówiło się negatywnie o średniowieczu"

– Wydaje mi się, że średniowiecze było właściwie ustawicznym renesansem – mówił w jednym z  radiowych wywiadów prof. Stefan Swieżawski. Dziś mija 20. rocznica śmierci tego znakomitego filozofa, jedynego świeckiego delegata na obrady II Soboru Watykańskiego z krajów Europy Wschodniej, osoby, która – jak dowodzą nagrania Polskiego Radia – miała dar snucia zajmujących opowieści.
Zobacz więcej na temat:  filozofia chrześcijaństwo Lwów PRL Karol Wojtyła Jan Paweł II Stefan Wyszyński katolicyzm Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL) Kościół katolicki

Paweł Hertz. "Jego twórczość przenosi czytelnika w świat wykreowany przez pisarza"

‒ Był jedną z najbarwniejszych i najważniejszych postaci kultury polskiej XX wieku. Żył w okresie trudnym dla polskiego słowa i polskiej pamięci. Dla literatury i pamięci narodowej zrobił niewypowiedzianie wiele. Jego ogrom dokonań w dziedzinie poezji, prozy, tłumaczeń i edytorstwa zadziwia. Był człowiekiem wielkiej wiedzy i wielu talentów ‒ mówił pisarz i krytyk literacki Wojciech Karpiński na antenie Polskiego Radia.
Zobacz więcej na temat:  Paweł Hertz Jarosław Iwaszkiewicz Wojciech Karpiński literatura literatura polska poezja Jan Lechoń Antoni Słonimski

Historia matury i jej początki sprzed dwóch stuleci

- Pierwsza matura miała miejsce w 1789 roku, wprowadzona przez barona Karla von Zedlitza – mówił w Polskim Radiu historyk Łukasz Przybyłek. Jak przypomniał, był to czas, kiedy Prusy wprowadziły edukację powszechną i, właśnie, egzamin maturalny. – W Polsce pierwszą maturę zdawano w Księstwie Warszawskim, w szkołach departamentowych w 1812 roku – dodawał.
Zobacz więcej na temat:  matura matura z języka polskiego edukacja II RP szkoła młodzież

Marian Zdziechowski. "Filozof rozpaczy", który zapowiadał koniec świata

–  Był znanym wilnianinem, fantastycznym intelektualistą, chodziłem na jego wykłady jak na delicje. A Piłsudski zaproponował go nawet na prezydenta – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji publicysta Stanisław Stomma, wspominając Mariana Zdziechowskiego. Co jeszcze wiemy o tym intrygującym profesorze z Wilna, którego Miłosz nazwał "filozofem rozpaczy"?
Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski filozofia religia chrześcijaństwo literatura Czesław Miłosz

Sprawa Rity Gorgonowej. Najgłośniejszy proces II RP

29 kwietnia 1933 roku Sąd Okręgowy w Krakowie skazał guwernantkę Ritę Gorgonową na osiem lat więzienia. Kobieta została uznana winną zamordowania siedemnastoletniej Elżbiety Zarembianki, córki lwowskiego architekta Henryka Zaremby w nocy z 30 na 31 grudnia 1932 roku. Był to jeden z najgłośniejszych procesów w II RP. 
Zobacz więcej na temat:  II RP II Rzeczpospolita II wojna światowa kara śmierci historia Polski śmierć

Stefania Grodzieńska – pierwsza dama humoru. Posłuchaj!

– Szczerze mówiąc, to ja piszę o sobie. Te wszystkie kretynki i idiotki w felietonach to ja. Kobieta, która ma męski umysł, przestaje być kobietą. Wystarczy, że spojrzę w lustro, by mieć pomysł na felieton – mówiła Stefania Grodzieńska w wywiadzie dla Polskiego Radia z 1988 roku. Artystka zmarła 15 lat temu.
Zobacz więcej na temat:  satyra PRL radio HISTORIA historia Polski aktor aktorstwo kabaret TEATR II Rzeczpospolita Jerzy Jurandot

Hans von Beseler. "Żeby zrozumieć Polaków, przeczytał nawet "Chłopów" Reymonta"

– Był człowiekiem z jednej strony żałującym losu Polaków i ich ciężkich doświadczeń historycznych, z drugiej strony był pruskim wojskowym i politykiem, który na pierwszym miejscu stawiał interesy Cesarstwa - podkreślał prof. Piotr Szlanta w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl. 175 lat temu urodził się Hans von Beseler, generalny gubernator warszawski w czasach I wojny światowej.
Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa odzyskanie niepodległości niepodległość rozbiory Polski II RP

Tadeusz Bocheński. "Książę" polskich spikerów radiowych

– Na jego osobowość spikerską złożył się nie tylko ten piękny, dźwięczny głos oraz ta jego naprawdę nieskazitelna dykcja. Nie tylko to oczarowało słuchaczy. Przede wszystkim zachwyciła ich ta jego kultura wyniesiona z domu rodzinnego, ogromna muzykalność i zdolności poetyckie. To wszystko sprawiło, że był prawdziwym "księciem" spikerów – mówiła spikerka Polskiego Radia Stella Weber.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia PRL II Rzeczpospolita PRL Polskie Radio Tadeusz Bocheński radio