Polskie Radio
Section05

historia PRL

Łódzka "Filmówka". Znana na całym świecie wytwórnia talentów

8 marca 1948 roku utworzono Państwową Wyższą Szkołę Filmową w Łodzi, często nazywaną również "Filmówką". Ta prestiżowa placówka, jedna z najstarszych uczelni filmowych w Europie, wykształciła wielu wybitnych artystów, którzy położyli podwaliny pod polską powojenną kinematografię. Do grona jej absolwentów należą m.in. Roman Polański, Andrzej Wajda, Krzysztof Kieślowski czy Juliusz Machulski. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski FILM film polski kino Andrzej Wajda

Krystyna Radzikowska. Poznaj prawdziwą królową gambitów

Długo musiała walczyć o pozycję i uznanie w zdominowanym przez mężczyzn świecie zawodowych szachów, i to nawet wtedy, gdy jako wielokrotna szachowa mistrzyni Polski brała udział w eliminacjach do mistrzostw świata. W ostatnim wywiadzie mówiła o sobie i swoich koleżankach: "byłyśmy pionierkami polskich szachów kobiecych".
Zobacz więcej na temat:  szachy netflix historia Polski PRL II wojna światowa Lwów Gliwice mecze turniej serial telewizja literatura książki olimpiada

Kalina Jędrusik. Niezastąpiona "dosmucaczka" w Kabarecie Starszych Panów

– Moje kabaretowe szlagiery były nierzeczywiste, ulotne i owiane smuteczkiem. Świetnie czułam się w tym gatunku - refleksyjno-romantyczno-filozoficzno-sentymentalno-dramatycznym – mówiła w 1991 roku Kalina Jędrusik o występach w wieczorach Kabaretu Starszych Panów.
Zobacz więcej na temat:  Kalina Jędrusik Jerzy Wasowski Jeremi Przybora Kabaret Starszych Panów kabaret piosenka telewizja PRL historia Polski

Socrealizm w literaturze polskiej. "Bumelanci", stonki ziemniaczane i "pryszczaci"

Twórcy socrealistyczni musieli przestrzegać ściśle określonych zasad. Mieli przedstawiać rzeczywistość w sposób prosty i realistyczny, jednak zgodny z założeniami partii komunistycznej. W praktyce oznaczało to wysyp wierszy i powieści wychwalających robotników oraz przywódców ZSRR. W rolach antagonistów natomiast stawiano "bumelantów" - osoby duchowne, kapitalistów i inteligentów. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski PRL KSIĄŻKA literatura 1949 Szczecin PZPR

Wojciech Ziembiński. Stróż pamięci ofiar Wschodu

– Dla nas, żołnierzy II Rzeczpospolitej, walka o niepodległość zaczęła się pierwszego i siedemnastego września 1939. Naszym obowiązkiem było wykonać ten imperatyw zawarty w przykazaniach żołnierzy dawnej Rzeczpospolitej: nie spoczniesz, dopóki kraj twój wolny nie będzie – mówił opozycjonista.
Zobacz więcej na temat:  Katyń Komitet Obrony Robotników opozycja demokratyczna Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela Ruch Odbudowy Polski Wojciech Ziembiński zbrodnie sowieckie historia Polski stan wojenny Solidarność

"Solidarność" u Jana Pawła II. "Gdy na lotnisku ukazał się Wałęsa, zapanował chaos"

- Włoska służba bezpieczeństwa w teatralnych mundurach udawała, że utrzymuje porządek, ale z chwilą, gdy ukazał się Wałęsa, niosąc bukiet czerwonych goździków, na lotnisku zapanował zupełny chaos. Fotografowie zaczęli skandować "Walesa, Walesa", żeby tylko się do nich odwrócił – relacjonował Józef Biliński na antenie radia BBC. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Solidarność Lech Wałęsa Watykan Rzym Jan Paweł II 1981

Jarema Stępowski. Promotor warszawskich piosenek ulicznych

- Nigdy nie przypuszczałem, że te moje utwory kiedykolwiek wyjdą poza granice stolicy. A tu utwór "Taksówkarz warszawski" został niezwykle ciepło przyjęty przez brać taksówkarską. Do tego stopnia, że kieleccy taksówkarze kiedyś wydali nawet bankiet na moją cześć – wspominał ze śmiechem Jarema Stępowski na antenie Polskiego Radia.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski MUZYKA aktorzy aktorstwo aktor FILM piosenka kabaret folklor Warszawa

"Robotnicy '80". Poruszające świadectwo strajku w Stoczni Gdańskiej

7 grudnia 1980 roku w Gdańsku odbyła się jedna z pierwszych publicznych projekcji filmu "Robotnicy '80". - Tego dokumentu nie robiliśmy dla siebie, a po to, aby oglądali go wszyscy. On nigdy jednak nie będzie zupełnie obiektywny. Bo to moja relacja. Zapis z tego, co widziałem na własne oczy - mówił na antenie Polskiego Radia jeden z reżyserów filmu Andrzej Zajączkowski.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia Europy HISTORIA strajki sierpniowe strajki 1980 Stocznia Gdańska FILM kino dokument Anna Walentynowicz Lech Wałęsa Andrzej Wajda Andrzej Kołodziej Mieczysław Jagielski

"Astronauci". "Gruby pan" zamawia u Lema lot w kosmos

– Kiedy pisałem tę powieść, nie wierzyłem, że loty kosmiczne staną się rzeczywistością jeszcze za mojego życia. Pisałem bajkę, fantazjowałem na temat czegoś, co może się zdarzyć za sto lub za pięćdziesiąt lat – mówił o "Astronautach" Stanisław Lem w 1965 roku.
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Lem historia Polski HISTORIA literatura KSIĄŻKA książki pisarz fantastyka science-fiction Wenus planety planeta podróże

"Każda książka jest przygodą". Józef Hen o życiu i o pisaniu

– Nie można sobie powiedzieć: teraz napiszę arcydzieło. Wtedy to na pewno nie będzie to. Arcydzieło powstaje mimochodem – mówił Józef Hen w Polskim Radiu w 2013 roku. Znakomity twórca chętnie dzieli się na antenie swymi wspomnieniami, opowieściami i refleksjami.
Zobacz więcej na temat:  Józef Hen historia Polski KSIĄŻKA książki literatura proza Tadeusz Boy-Żeleński Warszawa Żydzi Holokaust II wojna światowa pisarz