Polskie Radio
Section05

niepodległość

Zaskakujący pomysł słynnego polityka: Stany Zjednoczone Polski

W 1917 roku Ignacy Jan Paderewski – za pośrednictwem płk. Edwarda M. House’a – przekazał prezydentowi USA Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi dokument, w którym uzasadniał konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. Państwo to miałoby przybrać formę Stanów Zjednoczonych Polski, składać się z czterech królestw, a na jego czele stałby prezydent-król.
Zobacz więcej na temat:  Ignacy Jan Paderewski II Rzeczpospolita I wojna światowa USA odzyskanie niepodległości prezydenci USA Stany Zjednoczone dyplomacja Woodrow Wilson

Adrian Carton de Wiart. Niezniszczalny Brytyjczyk i Polska

Ten brytyjski oficer od młodości kochał wojnę. Ta jednak nie odwzajemniała jego uczucia: w toku lat i coraz to nowych konfliktów Adrian Carton de Wiart tracił kolejne części ciała. Stracił oko i rękę, o włos nie amputowano mu nogi i o mało nie odstrzelono głowy. W końcu miłość do wojaczki zawiodła go do Polski targanej wojną polsko-bolszewicką w charakterze zastępcy szefa Brytyjskiej Misji Wojskowej. 
Zobacz więcej na temat:  bitwa warszawska 1920 Wielka Brytania wojna polsko-bolszewicka

"Dmowski nie był wodzem, a był autorem II RP". Rocznica urodzin jednego z Ojców Niepodległości

- Jeżeli jest coś takiego, jak prawa autorskie do pomysłu, to Dmowski był autorem II RP, ponieważ co najmniej półtora roku zanim ona zaczęła się formować, na papierze zawarł jej kształt: zarówno terytorialny, jak i ustrojowy oraz odnośnie polityki zagranicznej - podkreślał historyk prof. Krzysztof Kawalec w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl.
Zobacz więcej na temat:  Roman Dmowski Narodowa Demokracja odzyskanie niepodległości Józef Piłsudski

Bitwa pod Żyrzynem. Ruble dla zuchwałych powstańców

Bladym świtem 8 sierpnia 1863 roku rosyjski konwój przewożący ponad 200 tysięcy rubli z Dęblina do Lublina wpadł w zasadzkę pod Żyrzynem. Otoczeni z trzech stron Moskale musieli salwować się ucieczką. Bitwa przeszła do historii jako jeden z niewielu spektakularnych sukcesów powstańców styczniowych. A części ze zdobytego na zaborcy łupu nigdy nie odnaleziono.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Rosja Zygmunt Sierakowski

Maurycy Zamoyski - zbyt łagodny na prezydenturę

Był wybitnym dyplomatą i człowiekiem, który miał istotny wkład w odzyskanie niepodległości. Najbardziej kojarzony jest jednak jako konkurent Gabriela Narutowicza w wyborach prezydenckich w 1922 roku. – Wybranie mojego ojca nie byłoby szczęśliwe dla niego. Był za mało twardy i bezwzględny, a takim niestety trzeba było być w tym czasie – wspominał po latach jego syn, Jan Zamoyski.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Maurycy Zamoyski Gabriel Narutowicz II Rzeczpospolita II RP odzyskanie niepodległości