Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

niepodległość

Hans von Beseler. "Żeby zrozumieć Polaków, przeczytał nawet "Chłopów" Reymonta"

– Był człowiekiem z jednej strony żałującym losu Polaków i ich ciężkich doświadczeń historycznych, z drugiej strony był pruskim wojskowym i politykiem, który na pierwszym miejscu stawiał interesy Cesarstwa - podkreślał prof. Piotr Szlanta w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl. 175 lat temu urodził się Hans von Beseler, generalny gubernator warszawski w czasach I wojny światowej. Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa odzyskanie niepodległości rozbiory Polski Dwudziestolecie międzywojenne II RP

Św. Urszula Ledóchowska. Powołana do służby Bogu i Polsce

- Matce Urszuli zależało na tym, by w pedagogice realizowanej przez siostry, wyraźnie łączyć wychowanie religijne z patriotycznym. Sama często mówiła o dwóch ojczyznach. Powtarzała, że zadaniem urszulanek ma być wychowanie dzieci dla Boga, czyli dla ojczyzny niebieskiej i dla Polski, czyli dla ojczyzny ziemskiej - wyjaśniła autorka książki o życiu świętej, siostra Małgorzata Krupecka. Zobacz więcej na temat:  Kościół katolicki katolicyzm patriotyzm Dwudziestolecie międzywojenne Urszula Ledóchowska chrześcijaństwo

Drugi hymn Polski "Warszawianka". "Kto przeżyje, wolnym będzie, kto umiera ‒ wolnym już"

"Oto dziś dzień krwi i chwały, oby dniem wskrzeszenia był!" Tymi słowami rozpoczyna się tekst "Warszawianki", hymnu towarzyszącemu powstaniu listopadowemu, napisanemu przez Casimira François Delavigne’a. 5 kwietnia 1831 roku w warszawskim Teatrze Wielkim odbyło się premierowe wykonanie tej pieśni do słów w tłumaczeniu Karola Sienkiewicza i z muzyką Karola Kurpińskiego. Dziś mijają 194 lata od tego wydarzenia. Zobacz więcej na temat:  powstanie listopadowe Francja Teatr Wielki - Opera Narodowa pieśń hymn narodowy

Adam Mickiewicz awanturował się u papieża. "Jak nie krzyczeć, kiedy ojczyzna zabita!"

Według świadków Adam Mickiewicz podczas audiencji u Piusa IX – wiosną 1848 roku – był bardzo rozemocjonowany. Mówił przy tym ponoć takie rzeczy, na które urażony papież reagował: "Zapominasz się!". Jakie były okoliczności spotkań polskiego poety z Piusem IX? Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz chrześcijaństwo papież Rzym katolicyzm literatura Włochy wiosna ludów poezja wspomnienie

Jan Baudouin de Courtenay. Człowiek, który naraził się wszystkim

Przywoływany jest w podręcznikach historii tylko jako kandydat mniejszości narodowych na pierwszego prezydenta RP. Tymczasem ten Polak o obcobrzmiącym nazwisku był jednym z najlepszych lingwistów świata. Był też nietuzinkowym wolnomyślicielem, co przysporzyło mu wielu wrogów. 13 marca przypada 180. rocznica jego urodzin. Zobacz więcej na temat:  NAUKA język polski II Rzeczpospolita Gabriel Narutowicz mniejszości narodowe

280 lat temu urodził się Kazimierz Pułaski, bohater walk o wolność Polaków i Amerykanów

Kazimierz Pułaski był jednym z dowódców konfederacji barskiej i wielu zwycięskich bitew, twórca kawalerii Stanów Zjednoczonych. Pamięć o nim jest wciąż żywa zarówno w kraju, jak i za oceanem. Z okazji rocznicy urodzin słynnego Polaka lokalnie, w niektórych stanach, jak Illinois, Wisconsin czy Indiana, obchodzony jest Dzień Kazimierza Pułaskiego. Zobacz więcej na temat:  USA Polonia historia Polski Polacy za granicą

Adam Koc. Żołnierz, polityk, niepodległościowiec

56 lat temu, 3 lutego 1969 roku, w Nowym Jorku zmarł płk Adam Koc. W swoim życiu pełnił wiele funkcji: był współzałożycielem Polskiej Organizacji Wojskowej, żołnierzem Legionów Polskich, a w okresie międzywojennym wiceministrem skarbu państwa i liderem Obozu Zjednoczenia Narodowego.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka Adam Koc Józef Piłsudski Legiony Polskie emigracja

Stany Zjednoczone Polski? Zaskakujący pomysł słynnego polityka

Na początku 1917 roku Ignacy Jan Paderewski – za pośrednictwem płk. Edwarda M. House’a – przekazał prezydentowi USA Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi dokument, w którym uzasadniał konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. Państwo to miałoby przybrać formę Stanów Zjednoczonych Polski, składać się z czterech królestw, a na jego czele stałby prezydent-król. Zobacz więcej na temat:  Ignacy Jan Paderewski II Rzeczpospolita I wojna światowa USA odzyskanie niepodległości prezydenci USA Stany Zjednoczone dyplomacja Woodrow Wilson

Mija 106 lat od wybuchu powstania wielkopolskiego. Co wiemy o tym zrywie?

Choć 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, jeszcze długo walczono o wyznaczenie granic. Miało to miejsce m.in. w Wielkopolsce. 26 grudnia 1918 roku powracający do Polski Ignacy Jan Paderewski - w drodze do Warszawy, gdzie miał objąć funkcję premiera - zatrzymał się w Poznaniu. Wygłosił wówczas słynne przemówienie do tłumów zebranych przed hotelem Bazar.  Zobacz więcej na temat:  powstanie wielkopolskie Wielkopolska Grzegorz Kalinowski Zobacz także historia Polski