Norbert z Xanten - święty, który zdegradował Gniezno Norbert z Xanten, święty Kościoła katolickiego, żył w XII wieku, był arcybiskupem Magdeburga i założycielem zakonu norbertanów. Pochodził z bardzo dobrze sytuowanej rodziny. Zobacz więcej na temat: Kościół Gniezno historia Polski Łukasz Modelski Łukasz Kozak Dwójka
Katarzyna Szwed i średniowieczne muzyczne inspiracje Średniowieczna mistyczka, Katarzyna ze Sieny objawiła się w kobiecej, współczesnej wersji - było to 8 marca tego roku na festiwalu Nowe Epifanie. Zobacz więcej na temat: muzyka współczesna religia Ewa Szczecińska Dwójka
"Wiking" czyli Hamlet Barbarzyńca W kwietniu 2022 roku na ekranach polskich kin pojawił się film "Wiking" w reżyserii Roberta Eggersa. Autor zabiera widzów w krwawy i okrutny świat księcia Amletha, skandynawskiego wojownika, który szuka zemsty na mordercy swojego ojca. Opowieść ta inspirowana jest "Hamletem" Szekspira oraz duńską kroniką pochodzącą z początku XIII wieku. Zobacz więcej na temat: FILM kino Skandynawia Islandia Dania Hamlet William Szekspir literatura legendy mitologia Wikingowie Słowianie premiera historia Europy
Wielki średniowieczny skarb ukryty zaledwie 30 cm pod ziemią To niezwykłe znalezisko przeleżało w ziemi ponad 1000 lat, a na dodatek stosunkowo płytko, bo zaledwie 30 cm pod powierzchnią. Mowa o srebrnych monetach arabskich i zachodnioeuropejskich, które zostały odnalezione w okolicach Czarnkowa (woj. dolnośląskie). Zobacz więcej na temat: KULTURA historia Polski Legnica archeologia Trójka Tomasz Miara
Dieta anglosaskich królów była głównie wegetariańska, chyba że wpadali na grilla do chłopów Historycy od dawna zakładali, że wczesnośredniowieczni królowie i ich drużyny spożywali więcej mięsa niż reszta społeczeństwa. Nowe badania brytyjskich naukowców podważają to założenie i rzucają nowe światło na stosunki między władcą i poddanymi. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Anglia Wielka Brytania dieta kuchnia archeologia odkrycia i ciekawostki NAUKA
Poeta Seduliusz i tajemnice jego "Carmen paschale" Prezbiter i chrześcijański poeta łaciński Seduliusz Celiusz żył w pierwszej połowie V wieku. Jego dorobek twórczy ma charakter religijny. Składają się nań: dwa hymny, epicki poemat "Carmen paschale" oraz "Paschale opus". Zobacz więcej na temat: pisarze i poeci poezja Dwójka Łukasz Modelski Łukasz Kozak
Wałbrzych. Pies Kajtuś wywęszył średniowieczny skarb W okolicach Wałbrzycha na Górnym Śląsku odnaleziono - przechowywane w glinianym garnku - brakteaty, czyli średniowieczne jednostronne monety. Zdaniem badaczy jest to największe tego typu odkrycie od co najmniej stu lat. Zobacz więcej na temat: historia Polski archeologia NAUKA odkrycia i ciekawostki Wałbrzych ciekawostki
Legendarny Święty Graal. Poszukiwali go arturiańscy rycerze i naziści Najczęściej kojarzony jest z kielichem z Ostatniej Wieczerzy, czasem opisywany jest też jako magiczny kamień pochodzący z korony Lucyfera. Jego niezwykłe moce zachęcały do poszukiwań wielu - od legendarnych rycerzy króla Artura aż po Heinricha Himmlera, prawą rękę Adolfa Hitlera. Według tradycji chrześcijańskiej Święty Graal nie jest jednak magiczny. Co więcej, nigdy nie został utracony i od ponad 500 lat znajduje się w kościele w Walencji. Zobacz więcej na temat: Wielkanoc Jezus Chrystus wiara Kościół Kościół katolicki legendy religia święta
Instrumenty muzyczne w scenach Męki Pańskiej - Motyw instrumentów muzycznych w malarstwie zaczerpnięty został z tekstów Pisma Świętego, ale nie bezpośrednio z opisu męki Chrystusa, w której autor opowiadałby, że w trakcie zadawania cierpień czy sądu ktoś grał na instrumentach. To raczej były pośrednie inspiracje Starym Testamentem - mówiła w Dwójce muzykolog i italianistka dr Dominika Grabiec, badaczka roli muzyki i instrumentów w przedstawianiu scen męki Jezusa. Zobacz więcej na temat: Wielkanoc Beata Stylińska Dwójka KULTURA malarstwo instrumenty muzyczne
"Hortus deliciarum" - dzieło życia Herrady z Landsbergu Bohaterką audycji "Kryzys wieku średniego" była Herrada z Landsbergu - żyjąca w XII wieku przeorysza klasztoru św. Odylii w Alzacji, autorka dzieła "Hortus deliciarum" (łac. Ogród przysmaków). Zobacz więcej na temat: Dwójka Łukasz Modelski Łukasz Kozak
Kim byli i skąd się wzięli Awarowie? "Najszybsza wielka migracja w dziejach świata" W połowie VI w. n.e. Awarowie utworzyli imperium, które przetrwało ponad 200 lat w Kotlinie Panońskiej i zagrażało cesarstwu bizantyjskiemu. Mimo wielu naukowych debat ich pierwotna ojczyzna i pochodzenie pozostawały niepewne. Dzięki badaniom DNA udało się rozwikłać część tej zagadki. Zobacz więcej na temat: HISTORIA DNA archeologia Konstantynopol Węgry Mongolia Kazachstan odkrycia i ciekawostki NAUKA
Jak wyglądali mieszkańcy Górnych Łużyc ponad 400 lat temu? Zrekonstruowano ich wygląd Popiersie seniora i cyfrowe wizerunki młodej kobiety i młodego mężczyzny to efekt badań prowadzonych na czaszkach ludzkich odnalezionych na wczesnośredniowiecznym grodzisku. Wygląd dawnych mieszkańców Górnych Łużyc zrekonstruowali antropolodzy, archeolodzy i artyści plastycy. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Wrocław archeologia NAUKA odkrycia i ciekawostki
Nowogród Wielki, czyli początek Rusi W audycji rozmawialiśmy o fenomenie Nowogrodu Wielkiego - średniowiecznej ruskiej republiki handlowej na miarę Wenecji. Naszym gościem był prof. Dariusz Dąbrowski. Zobacz więcej na temat: Łukasz Modelski Łukasz Kozak Słowianie Dwójka
Uciekają przed wojną, biedą i chorobami. Exodus z Ukrainy nie jest pierwszym w historii W związku z agresją Rosji na Ukrainę świat musi się zmierzyć z najszybciej rozwijającym się kryzysem migracyjnym od końca II wojny światowej - działania wojenne zmusiły bowiem do ucieczki już ponad 2 miliony osób. Nie jest to jednak pierwszy przypadek w historii, gdy ludzkość doświadcza tak masowego exodusu. Zobacz więcej na temat: HISTORIA migracja Wojna w Syrii Kurdowie Kurdystan kryzys migracyjny II wojna światowa I wojna światowa ZSRR Białoruś Wietnam Biblia starożytność Irlandia lata 70 lata 80 lata 90 emigracja
Ukraińskie zabytki. Historyk sztuki: dziedzictwo często nie ma oczywistej narodowości Każdy kraj ma swoje dziedzictwo artystyczne, wybitne dzieła sztuki, które są ważnym elementem tożsamościowym i kulturowym. Na terenie Ukrainy znajdują się dzieła, w których tworzeniu uczestniczyła Ukraina, Rosja i Polska. – Dziedzictwo nie ma często oczywistej narodowości, a ta narodowość jest urabiana środkami, które nie są naukowe – mówi na antenie Trójki prof. Piotr Krasny z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zobacz więcej na temat: Trójka KULTURA Katarzyna Cygler Ukraina wojna na Ukrainie Rosja zabytki Kijów Lwów ochrona
"Mieczów ci u nas dostatek". Ich mityczna i symboliczna rola Najstarsze liczą sobie sześć tysięcy lat i robione były w całości z miedzi. Ich technologiczny skok dokonał się jednak za sprawą brązu, a potem żelaza. Miecze, bo o nich mowa, obok swojej podstawowej funkcji, były również przedmiotami kultu. Zobacz więcej na temat: Katarzyna Kobylecka Anglia broń archeologia
Jakub Świnka. Architekt odrodzenia Królestwa Polskiego Był najwybitniejszym politykiem Polski w XIII wieku, znany z tego, że prowadził politykę obrony polskiego Kościoła i polskiego języka przed germanizacją. Zobacz więcej na temat: Gniezno HISTORIA Kościół
Odtworzono pierwotną "populację" dzieł średniowiecznych Według najnowszych badań międzynarodowego zespołu naukowców do naszych czasów przetrwało niespełna 10 proc. średniowiecznych manuskryptów zawierających dzieła literackie napisane w językach miejscowych. Zobacz więcej na temat: HISTORIA odkrycia i ciekawostki NAUKA książki ekologia Islandia Irlandia