II wojna światowa w PolskieRadio.pl (26)

"Ku przedmieściu, rynsztoki śmierdzą". Białoszewski o sobie

- Mówiłem do mamy na spacerze: "Co tam jest dalej", "Jak to się kończy", "Jak się to urywa?", "Jak to jest z tą Warszawą, gdzie jej już zaczyna nie być po prostu?" - wspominał Miron Białoszewski. W archiwum Polskiego Radia zachowały się unikatowe nagrania z udziałem tego znakomitego poety. I znakomitego gadacza.

Ostatnie dni katowni Gestapo. 81. rocznica likwidacji więzienia na Pawiaku

– Kiedy już wyraźnie było słychać sowieckie armaty pod Warszawą, wydawało nam się, że Niemcy po prostu zlikwidują nas, wysadzą Pawiak w powietrze i cała historia warunków, jakie tam istniały, ulegnie zatarciu – wspominał były więzień w nagraniu z Archiwum Polskiego Radia. 30 lipca 1944 roku Niemcy rozpoczęli likwidację więzienia na Pawiaku. Blisko 2000 więźniów wysłano do obozów koncentracyjnych.

MS "Chrobry". Luksusowy polski transatlantyk został wojennym transportowcem

"Chrobry" wypłynął w dziewiczy rejs 29 lipca 1939 roku. Na pokładzie, wśród 1042 pasażerów, znalazł się też Witold Gombrowicz. Najmłodszy z polskich transatlantyków zdążył wykonać jeden niepełny rejs cywilny. W drodze powrotnej z Buenos Aires załoga dowiedziała się o inwazji Niemiec na Polskę.

Ojciec Maksymilian Kolbe. "Chcę dodać innym odwagi do życia"

– Chcę dodać innym odwagi do życia – powiedział zaskoczonemu Niemcowi w obozie zagłady Auschwitz-Birkenau Maksymilian Kolbe. 84 lata temu, 29 lipca 1941 roku, zakonnik pokazał wielkość człowieka tym, którzy zatracili poczucie człowieczeństwa i dobrowolnie oddał swoje życie, aby uratować inne.

Polskie Radio 24 "Nasi chłopcy" w ogniu krytyki. Jaki był los Pomorzan?

Prezentowana w Muzeum Gdańska tymczasowa wystawa "Nasi chłopcy. Mieszkańcy Pomorza Gdańskiego w armii III Rzeszy" wywołała ogromne emocje. Padały oskarżenia o "fałsz historyczny" i "moralną prowokację". O kontrowersjach wokół wystawy, a także o skomplikowanych losach mieszkańców Pomorza, których siłą wcielono do Wehrmachtu, w audycji "Pomówmy o tym" Paweł Wojewódka rozmawiał z prof. Cezarym Obrachtem-Prądzyńskim, Kaszubem, socjologiem i kulturoznawcą z Uniwersytetu Gdańskiego. Zobacz więcej na temat: Paweł Wojewódka Gdańsk wystawa Pomorze

Enigma. Jak Polacy przekazali aliantom tajemnicę nazistów

"Im więcej Polacy mówili o swoich maszynach, tym bardziej Knox gotów był słuchać. Miał powrócić do Londynu ze świadomością, że zapewne pierwszy raz w życiu spotkał kogoś dorównującego mu intelektem" – pisał Dermot Turing o wrażeniu Brytyjczyków z konferencji kryptologicznej w Pyrach, podczas której Polacy przekazali Brytyjczykom sekret złamania kodu Enigmy.

Polsko-sowiecki pakt o nieagresji i "nietykalności terytorium"

"Obie umawiające się strony stwierdzają, że wyrzekły się wojny jako narzędzia polityki narodowej we wzajemnych stosunkach. Zobowiązują się wzajemnie do powstrzymywania się od wszelkich działań agresywnych lub od napaści jedna na drugą, zarówno samodzielnie, jak i łącznie z innymi mocarstwami" – brzmiało porozumienie zawarte 25 lipca 1932 roku.

"Niczego nie udawałem, śpiewałem szczerze". Bernard Ładysz i jego radiowe wspomnienia

- W śpiew włożyłem wszystkie moje doświadczenia, wszystkie moje przeżycia - podkreślał w archiwalnych nagraniach dla Polskiego Radia Bernard Ładysz. Dzisiaj przypada 103. rocznica urodzin tego znakomitego śpiewaka operowego, "głosu stulecia", ale i żołnierza Armii Krajowej.

II wojna światowa

"Ku przedmieściu, rynsztoki śmierdzą". Białoszewski o sobie

Ostatnie dni katowni Gestapo. 81. rocznica likwidacji więzienia na Pawiaku

Układ Sikorski-Majski. Porozumienie, na którym zależało Anglikom

Edward Raczyński. "Zaświadczał swoją biografią, że polityka to służenie państwu"

84 lata temu o. Kolbe zgłosił się w Auschwitz na śmierć za współwięźnia

MS "Chrobry". Luksusowy polski transatlantyk został wojennym transportowcem

Ojciec Maksymilian Kolbe. "Chcę dodać innym odwagi do życia"

Polskie Radio 24 "Nasi chłopcy" w ogniu krytyki. Jaki był los Pomorzan?

Żydowska Organizacja Bojowa. Walczyli o godną śmierć

Paszporty, które ratowały przed Holokaustem

Pięciokrotny premier II RP Kazimierz Bartel. "Mógł zdradzić Polskę za cenę własnego bezpieczeństwa"

Jan Żabiński. "Jego imię jest do dzisiaj swoistą świętością"

Enigma. Jak Polacy przekazali aliantom tajemnicę nazistów

Akcja "Most III". Jak wywiad Armii Krajowej pomógł uratować Londyn

Polsko-sowiecki pakt o nieagresji i "nietykalności terytorium"

Jerzy Różycki. Kryptolog, który pomógł złamać kod Enigmy

"Niczego nie udawałem, śpiewałem szczerze". Bernard Ładysz i jego radiowe wspomnienia

Pal Teleki. Premier Węgrów, "bratanek" Polaków