Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

II Rzeczpospolita

Leon Kozłowski. Od premiera II RP do narzędzia niemieckiej propagandy

81 lat temu, 11 maja 1944 roku, w Berlinie, podczas alianckiego bombardowania, umarł prof. Leon Kozłowski, archeolog, premier II Rzeczpospolitej w latach 1934-1935, w czasie II wojny światowej więzień NKWD, który opuścił Armię Andersa, a następnie przekroczył niemiecko-sowiecką linię frontu. Powody tej decyzji i dalsze działania Kozłowskiego do dziś wzbudzają kontrowersje. Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Leon Kozłowski Katyń

Dlaczego Rosjanie świętują zakończenie II wojny światowej 9 maja?

Akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec wszedł w życie 8 maja o godzinie 23:01. Według czasu moskiewskiego był to już kolejny dzień – 9 maja. Dlatego też Rosja (a do czasu rozpadu bloku sowieckiego również i kraje wchodzące w jego skład) świętuje zakończenie II wojny światowej 9 maja.  Zobacz więcej na temat:  ZSRR Francja Stany Zjednoczone Wielka Brytania zimna wojna żelazna kurtyna komunizm nazizm III Rzesza Niemcy

O niebezpieczeństwie jakie ściąga na siebie szafot

Pierwszy, najsłynniejszy kat II RP – Stanisław Maciejewski…, ale czy tak się naprawdę nazywał? Jak wyglądał człowiek, który wyspecjalizował się w pozbawianiu życia ludzi w majestacie prawa ? Kim był wcześniej „mistrz śmierci” i co sprawiło, że wybrał ten zawód. Czy żądza pieniędzy, czy chęć rewanżu na ludziach i „złym świecie” sprawiła, że wieszanie stało się pasją, sposobem na życie, a w końcu przekleństwem I kata II RP ? Dlaczego zawsze zakładał białe rękawiczki i dlaczego ostatni węzeł, w Parku Sieleckim na Czerniakowie zawiązał źle ? W Mapie Zbrodni Grzegorz Kalinowski i Bartosz Paluszkiewicz opowiedzą historię urzędowych katów, licencjonowanych likwidatorów, których praca i wódka pochłonęły bez reszty.  Zobacz więcej na temat:  przestępczość

Krwawa strzelanina na maturze w Wilnie. "Widok ponad wszelki opis przerażający"

Dokładnie 100 lat temu, 6 maja 1925 roku, podczas egzaminu maturalnego w gimnazjum im. Joachima Lelewela w Wilnie doszło do krwawej strzelaniny. W jej wyniku śmierć poniosło pięć osób, w tym dwóch zamachowców, którzy do przeprowadzenia ataku wykorzystali rewolwery i granaty. Była to największa strzelanina szkolna w historii Polski i jedno z pierwszych tego typu wydarzeń na świecie. Zobacz więcej na temat:  matura Wilno II RP zamach

Maurycy Zamoyski - zbyt łagodny na prezydenturę

Był wybitnym dyplomatą i człowiekiem, który miał istotny wkład w odzyskanie niepodległości. Najbardziej kojarzony jest jednak jako konkurent Gabriela Narutowicza w wyborach prezydenckich w 1922 roku. – Wybranie mojego ojca nie byłoby szczęśliwe dla niego. Był za mało twardy i bezwzględny, a takim niestety trzeba było być w tym czasie – wspominał po latach jego syn, Jan Zamoyski. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Maurycy Zamoyski Gabriel Narutowicz II RP niepodległość odzyskanie niepodległości

Sprawa Rity Gorgonowej. Najgłośniejszy proces II RP

29 kwietnia 1933 roku Sąd Okręgowy w Krakowie skazał guwernantkę Ritę Gorgonową na osiem lat więzienia. Kobieta została uznana winną zamordowania siedemnastoletniej Elżbiety Zarembianki, córki lwowskiego architekta Henryka Zaremby w nocy z 30 na 31 grudnia 1932 roku. Był to jeden z najgłośniejszych procesów w II RP.  Zobacz więcej na temat:  II RP Dwudziestolecie międzywojenne II wojna światowa kara śmierci historia Polski śmierć

Stefania Grodzieńska – pierwsza dama humoru. Posłuchaj!

– Szczerze mówiąc, to ja piszę o sobie. Te wszystkie kretynki i idiotki w felietonach to ja. Kobieta, która ma męski umysł, przestaje być kobietą. Wystarczy, że spojrzę w lustro, by mieć pomysł na felieton – mówiła Stefania Grodzieńska w wywiadzie dla Polskiego Radia z 1988 roku. Artystka zmarła 15 lat temu. Zobacz więcej na temat:  satyra Dwudziestolecie międzywojenne PRL radio HISTORIA historia Polski aktor aktorstwo kabaret TEATR Jerzy Jurandot

Tadeusz Bocheński. "Książę" polskich spikerów radiowych

– Na jego osobowość spikerską złożył się nie tylko ten piękny, dźwięczny głos oraz ta jego naprawdę nieskazitelna dykcja. Nie tylko to oczarowało słuchaczy. Przede wszystkim zachwyciła ich ta jego kultura wyniesiona z domu rodzinnego, ogromna muzykalność i zdolności poetyckie. To wszystko sprawiło, że był prawdziwym "księciem" spikerów – mówiła spikerka Polskiego Radia Stella Weber. Zobacz więcej na temat:  historia Polski historia PRL Dwudziestolecie międzywojenne PRL Polskie Radio Tadeusz Bocheński radio

Hazard, morderstwo i tajemnicze zaginięcia. Zbrodnie kupca Łabędzia i rejenta Bahra

🎙 W pierwszym odcinku "Mapy Zbrodni” Jacek Dehnel i Grzegorz Kalinowski zabierają słuchaczy do Warszawy lat 30. XX wieku – miasta elegancji, ale i przestępczego półświatka. 🔍 Kupiec Łabędź i rejent Bahr – dwóch mężczyzn z dobrych domów – wpadli w nałóg hazardu, zniknęli bez śladu, a ich ciała odnaleziono w makabrycznych okolicznościach. 🃏 Zaczynamy w szulerni na Pradze, przez Sopot i molo, aż po Gujanę Francuską i tamtejszą kolonię karną. Jak hazard prowadzi do zbrodni? Czy sprawców złapano? 🔔 Posłuchaj „Mapy Zbrodni” – podcastu true crime o zapomnianych zbrodniach II RP. Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski true crime Jacek Dehnel