Czerwiec 1976. Protest, który zmienił PRL Wszystko zaczęło się w grudniu 1970 roku” – mówi dr Paweł Sasanka, gość prof. Antoniego Dudka w najnowszym odcinku podcastu „Rzeczypospolite”. Czerwiec 1976 roku to moment przesilenia – PRL szykowała się na wzrost napięcia społecznego, ale nie spodziewała się, że jego epicentrum znajdzie się w Radomiu, Płocku i Ursusie. Skąd ten wybuch? Jakie były kulisy decyzji o podwyżkach cen i jak zareagował aparat państwowy? To historia nie tylko o proteście, lecz także o narodzinach solidarności i przemianie społecznej, która doprowadziła do powstania opozycji demokratycznej. 🎧 Posłuchaj rozmowy z dr. Pawłem Sasanką z Instytutu Pileckiego. Zobacz więcej na temat: Antoni Dudek Czerwiec 1976 historia Polski komunizm historia PRL podcast
Czerwiec 1976. Komunistyczne władze ogłaszają podwyżki cen 24 czerwca 1976 roku premier Piotr Jaroszewicz w wieczornym wydaniu dziennika telewizyjnego ogłosił wprowadzenie podwyżek cen żywności. Były one na tyle wysokie, że następnego dnia doszło do strajków i demonstracji, przede wszystkim w Ursusie, Płocku i Radomiu. Zobacz więcej na temat: Czerwiec 1976 Komitet Obrony Robotników Płock Radom Ursus komunizm Edward Gierek protest
"Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955" - wystawa o historii stolicy Wystawa "Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955" w Muzeum Warszawy opowiada o kilku miesiącach, które stały się doświadczeniem pokoleniowym, karnawałem wielokulturowości, i o wydarzeniu, które antycypowało zmiany polityczne i społeczne. Zobacz więcej na temat: Dwójka Muzeum Warszawy historia Polski młodzież Jakub Jamrozek
Nowa Huta. Miasto proletariatu miało być miastem bez Boga "Budujemy Nową Hutę, pomocy udzieli nam Związek Radziecki" – tak propaganda komunistyczna przedstawiała kulisy budowy miasta. 23 czerwca 1949 roku rozpoczęła się budowa Nowej Huty, najbardziej reprezentatywnego dzieła socrealizmu w Polsce. Zobacz więcej na temat: Nowa Huta komunizm PZPR ZSRR socjalizm
"Polska jest matką, która wciąż cierpi". Druga pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny - Przybywam, ażeby być z moimi rodakami w szczególnie trudnym momencie dziejów Polski – tymi słowami Jan Paweł II przemówił do władz państwowych PRL podczas spotkania w Belwederze drugiego dnia pielgrzymki w 1983 roku. Wizyta Ojca Świętego odbyła się w wyjątkowych okolicznościach, bowiem w Polsce wciąż nie został zniesiony stan wojenny. Zobacz więcej na temat: historia Polski Jan Paweł II stan wojenny
Tadeusz Konwicki. Pisarz i "czuły prześmiewca" [POSŁUCHAJ] Znakomity prozaik, scenarzysta i reżyser, autor m.in. książki "Mała Apokalipsa" i filmu "Ostatni dzień lata" - Tadeusz Konwicki - urodził się 22 czerwca 1926 roku. Zobacz więcej na temat: Tadeusz Konwicki literatura Wilno Armia Krajowa film polski literatura polska drugi obieg
Proces Arthura Greisera. Wyrok śmierci dla namiestnika Kraju Warty 79 lat temu, 21 czerwca 1946 roku, rozpoczął się proces Artura Greisera, niemieckiego nazistowskiego zbrodniarza, który w czasie II wojny światowej pełnił urząd namiestnika Kraju Warty. Za swoje czyny został skazany na śmierć, a jego egzekucja była ostatnią wykonaną publicznie w Polsce. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski II wojna światowa Poznań zbrodnie wojenne
Polska granica zachodnia a zjednoczenie Niemiec 21 czerwca 1990 roku parlamenty RFN i NRD uznały nienaruszalność zachodniej granicy Polski. W dobie przemian ustrojowych i jednoczenia się Niemiec, polskie władze chciały mieć pewność, że rozgraniczenie ustalone w 1945 roku nie będzie zarzewiem sąsiedzkiego konfliktu. Zobacz więcej na temat: historia Polski Tadeusz Mazowiecki Krzysztof Skubiszewski Helmut Kohl RFN NRD zjednoczenie Niemiec
Socrealizm w Polsce. Artystyczny implant z ZSRR Pozostałe istniejące nurty w sztuce, przede wszystkim awangardowe i eksperymentalne, były zwalczane jako wynaturzenia. Jeśli jakiś artysta nie chciał podporządkować się kanonom socrealizmu narażony był na represje. Zobacz więcej na temat: architektura socjalizm propaganda HISTORIA historia Polski
Jacek Kuroń. "Demokracja jest męcząca, ale innego wyjścia nie ma" - Istnieje sprzeczność między poczuciem bezpieczeństwa a wolnością i to jest jeden z podstawowych problemów ludzkości. Właściwie całe moje życie jest próbą poszukiwania takiego ładu społecznego, w którym człowiek będzie i bezpieczny, i wolny - mówił w radiowej audycji z 1995 roku Jacek Kuroń. Zobacz więcej na temat: historia Polski Jacek Kuroń transformacja ustrojowa wybory 1989 Solidarność KOR
Adam Hanuszkiewicz. Sztuka ma być "żywa, zaskakująca i przekonująca" - Reżyserii nie można się nauczyć. To za każdym razem jest oparte na wyobraźni, na skojarzeniach, na samotności - mówił Adam Hanuszkiewicz w audycji Anny Retmaniak w Polskim Radiu w 1970 roku. 16 czerwca 1924 roku, urodził się Adam Hanuszkiewicz, aktor i reżyser teatralny. Zwłaszcza jako reżyser zapisał się w pamięci widzów spektaklami, które łączyły odważne poszukiwanie współczesnych form wyrazu z atrakcyjnością. Zobacz więcej na temat: TEATR FILM reżyser aktor Lwów Warszawa Adam Hanuszkiewicz
Stanisław Bareja. Konspirator i kontestator PRL Stanisław Bareja kontestował rzeczywistość PRL nie tylko wyśmiewaniem jej absurdów w filmach, ale także czynnym działaniem w demokratycznej opozycji. Dokonywał przy tym spektakularnych wyczynów, jak przewiezienie powielacza w maluchu lub pomoc w ukryciu Zbigniewowi Bujakowi. Zobacz więcej na temat: Stanisław Bareja film polski komedia
Włodzimierz Odojewski. Pisarz, radiowiec, tajny współpracownik Jego dzieła to jedne z najważniejszych osiągnięć polskiej prozy. Pisarz w bezkompromisowy sposób poruszał tematy, które nie w smak były komunistom. W swym życiorysie Włodzimierz Odojewski ma jednak hańbiący rozdział współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa. Zobacz więcej na temat: Włodzimierz Odojewski pisarz Wołyń proza Kazimierz Orłoś Jarosław Iwaszkiewicz Maria Dąbrowska Jerzy Krzysztoń Zbigniew Herbert IPN służba bezpieczeństwa Instytut Pamięci Narodowej bezpieka literatura
Czy byłoby Cię stać na Malucha? Tyle kosztowały auta PRL Jeśli myślicie, że dzisiejsze samochody są drogie, to możecie przeżyć szok i niedowierzanie, gdy dowiecie się, ile realnie trzeba było płacić za wspominane z takim sentymentem Maluchy, Polonezy, Duże Fiaty, Syreny i Warszawy. Nie bez powodu na zakup tego ostatniego auta przez pierwsze 8 lat produkcji mogły pozwolić sobie 2 (słownie: dwie) prywatne osoby. Zobacz więcej na temat: GOSPODARKA POLSKA samochody pieniądze ceny
Nie żyje były ambasador RP Piotr Nowina-Konopka W wieku 76 lat zmarł Piotr Nowina-Konopka, działacz demokratycznej opozycji w PRL i doradca prezydenta Lecha Wałęsy. Był posłem Unii Demokratycznej i Unii Wolności, współtwórcą integracji Polski z Unią Europejską, a także ambasadorem RP przy Stolicy Apostolskiej. Informację o jego śmierci przekazał w piątek o. Tomasz Dostatni. Zobacz więcej na temat: POLSKA Lech Wałęsa Piotr Nowina-Konopka
Ryszard Kukliński. Szpieg, który wstrząsnął komuną 95 lata temu, 13 czerwca 1930 roku, urodził się Ryszard Kukliński, pułkownik Ludowego Wojska Polskiego, szpieg CIA o pseudonimach Jack Strong i Mewa. Przekazał Amerykanom dziesiątki tysięcy tajnych dokumentów Układu Warszawskiego, za co dostał wyrok śmierci. Zobacz więcej na temat: Ryszard Kukliński USA ZSRR CIA historia Polski
To zapis analogowej Polski - mówi autor "Goodbye Gierek" Architektura czasów PRL-u, a może szerzej, ery przedinternetowej, to dla wielu już całkowita prehistoria. A przecież, co udowadnia właśnie "Goodbye Gierek", zaskakująco obecna w przestrzeni. Zobacz więcej na temat: KULTURA literatura KSIĄŻKA fotografia Marcin Wojdak Michał Nogaś Trójka
George H.W. Bush. Wprowadził Amerykę w nowe czasy Jako 41. prezydent Stanów Zjednoczonych stanął przed wyzwaniami zmieniającego się świata. Za czasów jego kadencji nastąpił rozpad ładu utrwalonego przez zimną wojnę, a Stany Zjednoczone musiały zdefiniować na nowo swoją rolę w stosunkach międzynarodowych. Zobacz więcej na temat: George Bush zimna wojna Stany Zjednoczone komunizm