PRL w PolskieRadio.pl (1)

Roman Zimand. Od piewcy komunizmu do zagorzałego antykomunisty

"Mentalnie znalazł się nie tylko poza takim czy innym «wypaczeniem» komunizmu, ale w ogóle poza komunizmem. Jego zerwanie miało charakter bezapelacyjny i było pozbawione wszelkich niedomówień, zamąceń czy dwuznaczności" – pisał o Romanie Zimandzie teoretyk literatury i krytyk literacki prof. Janusz Sławiński.

Pisarz, dla którego powieść była dywersją w kulturze

- Buczkowski w swojej twórczości pokazywał literaturę wyzwoloną, która nie da się podzielić na wiersz, powieść, opowiadanie, nowelę, dramat. On te wszystkie granice zacierał. Żywioły epicki, liryczny i dramatyczny stanowiły u niego całość - tak o wyjątkowym twórcy mówił w audycji Polskiego Radia pisarz Wiesław Myśliwski.

Ojciec chrzestny "Czasu apokalipsy". Portret Chrisa Niedenthala

Chris Niedenthal urodził się w rodzinie polskich emigrantów w Londynie, ale to Warszawa jest jego domem. Właśnie tu zrobił ikoniczne zdjęcie okresu stanu wojennego "Czas apokalipsy", które przeszło do historii. W swoim portfolio ma też portrety dyktatorów Nicolae Ceausescu i Janosa Kadara, za to drugie otrzymał World Press Photo. Niedenthal jako pierwszy zagraniczny fotograf był podczas strajku w Stoczni Gdańskiej. Towarzyszył Lechowi Wałęsie i Vaclavovi Havlovi. Pracował dla największych, Time'a i Newsweeka. Zrobił setki tysięcy zdjęć, które stanowią prześmiewczy, choć przeważnie ponory zapis historii PRL i schyłku komunizmu. W szczerej rozmowie z Remigiuszem Grzelą opowiada o swojej życiowej drodze. Zobacz więcej na temat: chris niedenthal fotografia foto komunizm Lech Wałęsa Vaclav Havel

Płk Ryszard Kukliński. Amerykanie organizują ucieczkę przed dekonspiracją

Z 7 na 8 listopada 1981 roku pułkownik Ryszard Kukliński, został, wraz z żoną i dwoma synami, potajemnie wywieziony z Polski. Przyczyną ewakuacji była obawa Kuklińskiego przed dekonspiracją, choć gen. Czesław Kiszczak utrzymywał, że kontrwywiad go nie podejrzewał.

Krzysztof Świętochowski. "Był urodzonym radiowcem"

- Mnie się zdaje, że Krzysiek był troszkę rozdwojony. Radio traktował jako dodatek, głównie był nastawiony na teatr. I tutaj chyba zabrakło mu samokrytycyzmu, bo w radiu był daleko lepszy niż na scenie - wspominał Krzysztofa Świętochowskiego realizator dźwięku Marian Adamski.

"Nie możecie wrócić". Elżbieta Penderecka własnymi słowami

"To były trudne czasy" - to zdanie powtarza się wiele razy w archiwalnych radiowych opowieściach zmarłej 31 października 2025 roku Elżbiety Pendereckiej. Równie często jednak słyszymy o "cudownych okresach", "wspaniałych ludziach", "wybitnych artystach" i "wielkich sukcesach".

TYLKO U NAS Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Pogrzeb pod specjalnym nadzorem

Ksiądz Jerzy Popiełuszko był wrogiem dla komunistycznej władzy zarówno za swojego życia, jak i po męczeńskiej śmierci. Kiedy prymas Polski kardynał Józef Glemp zdecydował, że kapelan Solidarności zostanie pochowany obok kościoła św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu 3 listopada 1984 roku, bezpieka podjęła nadzwyczajne środki bezpieczeństwa.

Lęk pchał go do przodu. Archiwalne nagrania Cybulskiego

3 listopada 1927 roku urodził się Zbigniew Cybulski, aktor, który bezpowrotnie zmienił polskie kino. Według niektórych do dziś pozostaje najlepszym polskim aktorem filmowym. W nagraniu z 1965 roku znalezionym w Archiwum Polskiego Radia, opowiadał o tym, jak w stronę aktorstwa pchnęły go doświadczenia kontaktu ze "zwykłymi ludźmi" i ich sprawami.

Roman Wilhelmi. "Autentycznie kocham grać"

- Nigdy nie byłem aktorem łatwym. Nigdy mnie recenzenci specjalnie nie lubili. Mam coś kontrowersyjnego w sobie, coś niegładkiego, nie to, co się podoba. Zawsze byłem trudny w odbiorze - mówił Roman Wilhelmi w 1979 roku w jednym z nielicznych wywiadów, które udzielił dla Polskiego Radia.

Śmierć Marcina Antonowicza. Niewyjaśniona zbrodnia z czasów PRL

- Nikt nam syna do życia nie przywróci. Ale prawda powinna zwyciężyć. Może znajdą się jakieś inne dowody, które wyjaśnią nam tę sprawę. W duchu chrześcijańskim ja im przebaczyłem, bo nie wolno zapomnieć, ale przebaczyć trzeba – mówił w rozmowie z Adamem Sochą dr Kazimierz Antonowicz, ojciec Marcina Antonowicza.

PRL

Roman Zimand. Od piewcy komunizmu do zagorzałego antykomunisty

Katastrofa w Wilczym Jarze 1978. Autobusy runęły w przepaść

Pisarz, dla którego powieść była dywersją w kulturze

Tadeusz Fijewski. Najbardziej warszawski aktor

Paweł Jasienica. "Nie jestem naukowcem, chcę opowiadać"

Ojciec chrzestny "Czasu apokalipsy". Portret Chrisa Niedenthala

Czarna ospa we Wrocławiu 1963. Epidemia odcięła miast

Globalne relacje artystyczne w czasach PRL. Najnowsza wystawa w Zachęcie