Polskie Radio
Section05

filozofia

Ireneusz Kania i (prawie) wszystkie języki świata

- Zawsze miałem niezwykłą ciekawość świata jako mozaiki odmiennych kultur, sposobów bycia, duchowości. Bardzo to mnie pociągało i chciałem jakoś się do tego zbliżyć. Dlatego uczyłem się wielu języków – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji Ireneusz Kania. Ten znakomity tłumacz zmarł 9 października 2023 roku w wieku 83 lat.
Zobacz więcej na temat:  Ireneusz Kania tłumacz literatura język angielski języki obce Daleki Wschód religia

Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalili starożytne skarby

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.  
Zobacz więcej na temat:  średniowiecze starożytność literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi

Sny i międzyświaty

Czy teraz, w tym momencie - śnimy, a może nie? To pytanie filozofowie stawiają sobie od dawna. Starożytni Egipcjanie w snach szukali wyjaśnień nurtujących problemów i spali w świątyniach, zwracając się do bogów po pomoc. Arystoteles odrzucił boskie pochodzenie snów uważając je za wynik szczątkowej działalności zmysłów. Kartezjusz między innymi od snu wywiódł tezę wątpienia we wszystko poza myśleniem.
Zobacz więcej na temat:  world music folklor folk Dwójka Nowa Tradycja Hanna Szczęśniak awangarda muzyka eksperymentalna improwizacja muzyka elektroniczna muzyka współczesna psychologia tradycja

Krzysztof Środa: wolę pisać książki niż rozprawy filozoficzne

 - Kiedyś przez kilka lat pracowałem w Polskiej Akademii Nauk jako filozof. A kiedy stamtąd odszedłem, poczułem ulgę, że już nie jestem filozofem i nie muszę więcej pisać teoretycznych tekstów, których i tak później nikt nie czyta. I gdy wiele lat później napisałem pierwszą książkę literacką, pomyślałem, że to dużo przyjemniejsze, niż pisanie rozpraw filozoficznych - mówił w Dwójce Krzysztof Środa.
Zobacz więcej na temat:  Monika Zając eseistyka KSIĄŻKA Dwójka Krzysztof Środa Czarne

Juliusz Słowacki. Wieszcz, którego nie chcieliśmy

Pod wieloma względami miał pecha. Zanim przedwcześnie zmarł, musiał żyć w czasach, gdy gwiazdą był Adam Mickiewicz. Publiczność żądała tylko jednego geniusza. Ale w "Beniowskim" zapowiadał: "moje będzie za grobem zwycięstwo". I chyba miał rację.
Zobacz więcej na temat:  Juliusz Słowacki literatura poezja romantyzm książki Adam Mickiewicz Zygmunt Krasiński Cyprian Kamil Norwid Józef Piłsudski Wawel Kraków Paryż pisarz pisarze i poeci Salomea Słowacka krzemieniec historia Polski emigracja Narodowe Czytanie Andrzej Towiański

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź". Gość: prof. Zbigniew Stawrowski

Solidarność to nie tylko logotyp, transparenty, strajki i podpisane porozumienia, lecz przede wszystkim doświadczenie więzi i współodpowiedzialności za świat. Jej fundamentem jest żywa relacja międzyludzka i wyrastające z niej zobowiązanie, które podjęły miliony Polaków w roku 1980. Ale może, 45 lat później, te wartości straciły już w praktyce na znaczeniu? Gościem Michała Nowaka jest prof. Zbigniew Stawrowski - filozof z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, dyrektor Instytutu Myśli Józefa Tischnera, autor książki "Solidarność znaczy więź". 
Zobacz więcej na temat:  Solidarność sierpień 80

Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas"

"Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło", głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" ojca Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił filozof w wywiadzie dla Polskiego Radia.
Zobacz więcej na temat:  Józef Maria Bocheński Uniwersytet Jagielloński II wojna światowa Monte Cassino