Wolter. "Nie zgadzam się z tym, co mówisz, ale oddam życie, abyś miał prawo to powiedzieć" Był człowiekiem pełnym sprzeczności. Zasłynął jako oświeceniowy myśliciel, który głosił wolność słowa i wyznania, ale jednocześnie poparł rozbiory Polski. Po latach stwierdził, że został wykorzystany przez absolutystycznych monarchów. Zobacz więcej na temat: oświecenie Wolter
"Zaraziła się i umarła". Dramatyczne wspomnienia noblisty Dzień Matki jest dobrą okazją, by przypomnieć postać Weroniki Miłosz. Przeszła ona do historii zarówno jako matka znakomitego poety, jak i jako bohaterka dzieła swojego utalentowanego syna. Czesław Miłosz całe swoje twórcze życie wracał pamięcią do tragicznych wydarzeń, które rozegrały się tuż po wojnie, a których bohaterką była właśnie jego ukochana mama. Zobacz więcej na temat: Czesław Miłosz wspomnienie literatura poezja śmierć cmentarz
Wspólnota. Na czym polega i jak jest budowana? Bywa większa i mniejsza, z urodzenia, z powinowactwa i z wyboru. Znacząco wpływa na jednostki, od których zarazem jest całkowicie zależna. Domaga się emocjonalnego zaangażowania, troski oraz odpowiednich słów i czynów- wspólnota. Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Dwójka
Dowody na istnienie Boga. Które z nich przekonają ateistów? Choć jak pisał Leszek Kołakowski, "pewność wierzącego nie jest tym samym, co pewność matematyka", historia filozofii zna wiele prób racjonalnej argumentacji za istnieniem Boga. Dzieje chrześcijaństwa przyniosły wiele z takich "dowodów". Przypomnijmy te najważniejsze. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo teologia Bóg
Prof. Stefan Swieżawski. "Złościło mnie, gdy mówiło się negatywnie o średniowieczu" – Wydaje mi się, że średniowiecze było właściwie ustawicznym renesansem – mówił w jednym z radiowych wywiadów prof. Stefan Swieżawski. Dziś mija 20. rocznica śmierci tego znakomitego filozofa, jedynego świeckiego delegata na obrady II Soboru Watykańskiego z krajów Europy Wschodniej, osoby, która – jak dowodzą nagrania Polskiego Radia – miała dar snucia zajmujących opowieści. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo Lwów Dwudziestolecie międzywojenne PRL Karol Wojtyła Jan Paweł II Stefan Wyszyński katolicyzm Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL) Kościół katolicki
Sandro Botticelli. Rozwiązanie zagadek o słynnych arcydziełach Dlaczego bogini Wenus ma "dziwną anatomię"? Ile gatunków roślin posiada "Primavera"? I co Madonna ma wspólnego z potężnym rodem Medyceuszy? Zapraszamy do wysłuchania audycji Polskiego Radia na temat Sandra Botticellego i jego obrazów. Zobacz więcej na temat: Włochy renesans malarstwo Florencja SZTUKA chrześcijaństwo mitologia
"Republika cyników - plac Defilad" w MSN. Wystawa inspirowana przypowiastką o Diogenesie - Ten projekt jest hołdem myśli filozoficznej, która stoi daleko od potocznego rozumienia cynizmu. Nasze motywacje nie są cyniczne, tylko związane z badaniami nad historią sztuki, zwłaszcza przełomu lat 60. i 70. XX wieku, czyli momentu, gdy świat wrzał - mówił w Dwójce o wystawie "Republika cyników - plac Defilad" Sebastian Cichocki, główny kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Zobacz więcej na temat: Muzeum Sztuki Nowoczesnej Dwójka Monika Zając wystawa performance SZTUKA KULTURA Sebastian Cichocki
Wiele źródeł prawdy W „Nocnej Strefie” przyglądamy się twarzom prawdy – trudnej i łagodnej, podważającej i budującej, stworzonej ze sprzecznych perspektyw i wewnętrznej, do której trzeba dotrzeć, szukanej gdzieś dalej, gdzie indziej, w bliskości i nieprzystawalności. Zobacz więcej na temat: world music folklor folk Dwójka Nowa Tradycja Hanna Szczęśniak awangarda muzyka eksperymentalna improwizacja muzyka elektroniczna muzyka współczesna psychologia tradycja
Henri-Frédéric Amiel. Dziennik intymny na 17 tysiącach stron – Jest tu pewien rudy kotek znaleziony na schodach. I dyskusje filozoficzne. I zapis wielkiego zwątpienia – mówił w Polskim Radiu w 1998 roku Tomasz Burek o zapiskach dziennikowych Amiela. Ogromny diariusz tego żyjącego w XIX wieku w Szwajcarii francuskojęzycznego pisarza to dzieło szczególne. Zobacz więcej na temat: literatura Szwajcaria Genewa dziennik psychologia romantyzm
José Ortega y Gasset. Filozof w czasie "buntu mas" – Należy do klasyków krytyki kultury masowej. Bardzo trafnie pokazał jej cechy – podkreślała w Polskim Radiu kulturoznawczyni Małgorzata Szpakowska, opowiadając o poglądach José Ortegi y Gasseta. Dzisiaj mija 142. rocznica urodzin tego znanego hiszpańskiego filozofia i eseisty, autora m.in. "Buntu mas". Zobacz więcej na temat: Europa Hiszpania literatura eseistyka socjologia kultura masowa
Sztuka życia według Sokratesa Bezbożnik, brzydal, brudas, obdartus, nieudacznik i gorszyciel. A może niedogmatyczny mędrzec, wzorzec prawości i niezależności, dzielny żołnierz, archetyp filozofa? Postaci i myśli Sokratesa poświęciliśmy kolejny "Rachunek myśli". Zobacz więcej na temat: Sokrates Michał Nowak
Rabindranath Tagore. Noblista z Indii, autor dwóch hymnów narodowych, mędrzec Był pisarzem, malarzem i kompozytorem, pierwszym noblistą z Azji, twórcą wszechstronnym i oryginalnym, dla wielu – mistrzem, wschodnim guru. 7 maja mija 164. rocznica urodzin Rabindranatha Tagore’a. Zobacz więcej na temat: Indie literatura poezja Wielka Brytania
Marian Zdziechowski. "Filozof rozpaczy", który zapowiadał koniec świata – Był znanym wilnianinem, fantastycznym intelektualistą, chodziłem na jego wykłady jak na delicje. A Piłsudski zaproponował go nawet na prezydenta – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji publicysta Stanisław Stomma, wspominając Mariana Zdziechowskiego. Co jeszcze wiemy o tym intrygującym profesorze z Wilna, którego Miłosz nazwał "filozofem rozpaczy"? Zobacz więcej na temat: Dwudziestolecie międzywojenne Józef Piłsudski religia chrześcijaństwo literatura Czesław Miłosz
Jacques Maritain. Uczeń św. Tomasza, mistrz papieża, idol Miłosza Paweł VI, uczeń i przyjaciel Maritaina, chciał go podobno uczynić świeckim kardynałem. Swego czasu francuski myśliciel należał do intelektualnej czołówki nie tylko zachodniego świata. U nas stał się patronem jednego z najważniejszych katolickich ruchów kulturalnych w Polsce. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo katolicyzm Czesław Miłosz religia Paryż Francja
Roberto Bolaño. "Jako pisarz był jednocześnie zabawny i przerażający" – "Dzicy detektywi" jest książką idealną. Łączy w sobie i cechy kontestacji, i dobrej literatury – mówiła w Polskim Radiu Mercedes Monmany, hiszpańska krytyczka literacka, o najsłynniejszej powieści Roberta Bolaño. 28 kwietnia 2025 roku ten chilijski, przedwcześnie zmarły pisarz skończyłby 72 lata. Zobacz więcej na temat: Chile Ameryka Południowa literatura polityka Hiszpania psychologia HISTORIA
Bolesław Miciński. "Pisał rzeczy, które urzekały formą" - W tym urzekaniu było jednak coś jeszcze znacznie głębszego - potrzeba, żeby filozofia, literatura służyły życiu - mówił w audycji Polskiego Radia literaturoznawca Eligiusz Szymanis. Dziś obchodzimy 114. rocznicę urodzin Bolesława Micińskiego - poety, krytyka literackiego, filozofa, eseisty. Zobacz więcej na temat: Stanisław Ignacy Witkiewicz historia Polski II wojna światowa totalitaryzm Podole Uniwersytet Warszawski
Piotr Abelard. Nieszczęśliwy kochanek i odważny filozof Był jednym z najważniejszych myślicieli XII wieku – wyprzedzał swoją epokę, oskarżano go o herezję, ale jednocześnie stworzył filozoficzne metody, na których opierał się późnej św. Tomasz z Akwinu. Piotr Abelard do historii przeszedł jednak przede wszystkim jako bohater wielkiego, tragicznego romansu. Zobacz więcej na temat: średniowiecze Kościół teologia literatura Paryż
Wyprowadzone z tego, co boli. Opowieści o chorobie Doświadczenie choroby jako wybitnie jednostkowe, cielesne i intymne rzadko i zwykle niezręcznie podlega ujęzykowieniu. Ostatnio ukazały się książki, które znajdują jednak słowa z jednej strony wyrażające celnie obawy i cierpienia osób dotkniętych ciężką chorobą, z drugiej - jej społeczny wymiar, który również wyraża się poprzez język, sposoby określania chorego, procedur medycznych i etapów zapadania na zdrowiu i zdrowienia. Zobacz więcej na temat: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek choroba