Filozofia, góry, człowieczeństwo. Wystawa "Tischner - doświadczenie 2025" "Góry stały się częścią naszego człowieczeństwa. To przede wszystkim dzięki nim wiemy, że aby zrozumieć wolność, trzeba iść nie tylko po płaszczyźnie w prawo czy w lewo, ale również wstąpić w głąb, a potem trzeba chcieć i umieć wspiąć się na szczyt" - pisał w tekście "Góry i ludzie gór" ksiądz profesor Józef Tischner. Jak ważne były dla niego góry, ludzie gór, góralska muzyka i gwara wiemy z jego tekstów i nagranych opowieści. Zobacz więcej na temat: Dorota Gacek Józef Tischner Dwójka KULTURA góry Tatry
Edyta Stein – św. Teresa Benedykta od Krzyża. Zamordowana w komorze gazowej w Auschwitz Na drogę duchową Edyty Stein – filozofki i zakonnicy, zamordowanej w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz, która w 1998 została ogłoszona świętą Kościoła katolickiego – złożyły się i jej rodzinna żydowska tradycja, i młodzieńczy ateizm, i wieloletnie studia filozoficzne, a przede wszystkim: spotkanie z chrześcijaństwem. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo Niemcy II wojna światowa beatyfikacja Holokaust Auschwitz niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne
"Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę". Wymyślił mesjanizm, miał kontrowersyjne poglądy – Józef Hoene-Wroński twierdził, że jest powołany do objawienia ludziom prawdy absolutnej i przeprowadzenia reformy powszechnej filozofii, matematyki, astronomii i techniki w oparciu o własny system filozoficzny – mówił w Polskim Radiu prof. Andrzej Notkowski. 9 sierpnia mija 172. rocznica śmierci tego myśliciela, matematyka, twórcy filozofii mesjanistycznej, którego idee bywały mocno dyskusyjne. Zobacz więcej na temat: Adam Mickiewicz oświecenie romantyzm religia Rosja Tadeusz Kościuszko wynalazcy matematyka
Czy był antypolski? Gombrowicz miał dla Polaków zadanie – Gombrowicz uważał, że najważniejsze dla Polski jest to, żeby Polak był jednostką mocną intelektualnie, krytycznie myślącą o świecie – tłumaczył w archiwalnym radiowym nagraniu prof. Jerzy Jarzębski. Co jeszcze o polskości mówił Witold Gombrowicz? Jakie były główne punkty jego filozofii człowieka? W 121. rocznicę urodzin znakomitego pisarza posłuchajmy tych, którzy próbowali opisać fenomen autora "Ferdydurke". Zobacz więcej na temat: Witold Gombrowicz literatura religia patriotyzm psychologia człowiek
Proces Sokratesa. Dramat sądowy bez happy endu Arcydramat sądowy. Bez happy endu. Rozmiłowani w procesach Ateńczycy kontra Sokrates, który nie zamierza grać w ich grę. Dlaczego nie chciał ratować życia? Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Sokrates Krzysztof Łapiński Dwójka
"Słuchacze są wstrząśnięci tą audycją". Herbert nieznany – Nienazywanie czegoś bezpośrednio jest wymowne i działające na wyobraźnię. A przy tym bardzo greckie. Przecież w dramacie greckim wciąż coś istnieje tylko w słowie – opowiadał Zbigniew Herbert w 1974 roku przed radiowym mikrofonem o swoim rozumieniu słuchowiska. Ten znakomity poeta i eseista był bowiem również dramaturgiem, współpracującym z Polskim Radiem i współtworzącym Teatr Wyobraźni. Zobacz więcej na temat: Zbigniew Herbert literatura Teatr Polskiego Radia poezja PRL Sokrates
Koty są okrutne? Miłosz miał zaskakującą odpowiedź Czy obserwacja kota, który "śpi słodko na biurku obok komputera", może prowadzić do jego obrony, a przy tym do refleksji na temat okrucieństwa przyrody, samotności człowieka w być może pustym kosmosie czy filozofii św. Augustyna? Może, jeśli kotu przygląda się Czesław Miłosz. Zobacz więcej na temat: Czesław Miłosz poezja literatura literatura polska zwierzęta przyroda religia
"Ludzie, okłamywałem was". 25 lat temu Miłosz napisał "To" W cyklu "Minihistorie" wyławiamy z kronik, książek, dawnych gazet czy z radiowych nagrań migawki z przeszłości: intrygujące, zaskakujące, ciekawe. Oto jedna z nich – o tajemniczym i zaskakującym tekście polskiego noblisty. Zobacz więcej na temat: Czesław Miłosz poezja literatura Minihistorie
"Kogoś takiego jeszcze w Polsce nie było". Leszek Kołakowski o porażce życia – Kultura europejska jest z chrześcijaństwem do tego stopnia zrośnięta, że nie możemy sobie wyobrazić, w jaki sposób mogłaby bez tradycji chrześcijańskiej istnieć – mówił Leszek Kołakowski w 1979 roku na antenie Polskiej Sekcji Radia BBC. W 16. rocznicę śmierci tego znakomitego filozofa przypominamy kilka jego myśli dotyczących spraw fundamentalnych: sensu życia i religijności. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo Leszek Kołakowski wspomnienie religia
Milan Kundera i jego światy. "Był pisarzem uwikłanym w historię" – Kundera, jak chyba nikt inny, opowiedział o doświadczeniu pokoleniowym zaangażowania w komunizm i o wielkim rozczarowaniu oraz porażce lewicowego projektu, którego on był uczestnikiem, wyznawcą, a także w jakimś sensie ofiarą – mówił w Polskim Radiu tłumacz i eseista Aleksander Kaczorowski. Milan Kundera, wybitny czeski pisarz, autor głośnej powieści "Nieznośna lekkość bytu", zmarł 12 lipca 2023 roku w wieku 94 lat. Zobacz więcej na temat: Milan Kundera Czechy Francja literatura komunizm
Dlaczego pytamy "dlaczego?" – o filozofii dla najmłodszych w Polskim Radiu Dzieciom Czym jest szczęście? Co było na początku świata? Dlaczego ludzie się przyjaźnią? Dzieci zadają najważniejsze pytania świata – i nie bez powodu. Filozofia, choć brzmi poważnie, może być fascynującą przygodą myślową już od najmłodszych lat. W Poranku Polskiego Radia Dzieciom rozmawialiśmy z Elżbietą Mirek – tłumaczką książki „Dlaczego? 100 opowieści o filozofach dla młodych czytelników”. Zobacz więcej na temat: radio dla dzieci radio dla rodziców Martyna Chuderska dzieci literatura dziecięca
Sokrates kontra sofiści Bez tej dyskusji kształt cywilizacji zachodniej byłby inny. Stawką było rozumne, dobre życie. W tle sukces finansowy kontra wolność, egoizm versus przyjaźń i demagogia kontra troska o wspólne dobro. Zobacz więcej na temat: Michał Nowak
Słów kilka o osobowości W szerszym sensie posiada posiada ją każdy człowiek. W węższym - jest tyleż pożądana, co tajemnicza. Oba rozumienia zakładają przestrzeń, scenę, na której może się ujawnić. W zasadniczy sposób różni je jednak rola jednostki w jej kształtowaniu. Zobacz więcej na temat: Michał Nowak
"Wsparcie uniwersyteckich górali". Ks. Józef Tischner o swoim życiu O rodzinnej Łopusznej, o studiach w Krakowie, o pracy duszpasterskiej i pisarskiej. Między innymi o tym opowiadał ks. Józef Tischner w barwnych radiowych gawędach nagranych w 1994 roku. 28 czerwca wspominamy 25. rocznicę śmierci tego filozofa, duszpasterza, kapelana Solidarności, profesora Papieskiej Akademii Teologicznej, laureata najważniejszej nagrody Polskiego Radia: Złotego Mikrofonu. Zobacz więcej na temat: Józef Tischner religia literatura góry HISTORIA
"Dobroć jest bezbronna". Ryszard Krynicki i wiersze jak listy w butelce - Najważniejsze jest, żeby wiersz spróbował nazwać to, co mnie porusza, co mnie oburza, co czyni mnie bezradnym – podkreślał w Polskim Radiu Ryszard Krynicki. Ten znakomity poeta i tłumacz kończy 28 czerwca 2025 roku 82 lata. Zobacz więcej na temat: Ryszard Krynicki literatura poezja PRL II wojna światowa cenzura wiersze
Wolność w myśli ks. Józefa Tischnera Jest pragnienie wolności i od niej ucieczka. Moc realizowania zamierzeń i bezsilność. Wewnętrzne przeżycie wolności i jej potwierdzenie przez drugiego człowieka. Strach przed ryzykiem związanym z działaniem i zdolność tworzenia nowego początku. Zobacz więcej na temat: Józef Tischner Michał Nowak Dwójka
Cud w Bolsenie, hostia z kroplami krwi. Początki Bożego Ciała Historia Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – bo tak brzmi pełna nazwa katolickiego święta określanego zwyczajowo Bożym Ciałem – rozpoczęła się w średniowieczu. U jej genezy stoją m.in. objawienia pewnej młodej zakonnicy oraz niezwykłe wydarzenie uznane przez Kościół za cud. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo Kościół katolicki Boże Ciało teologia religia średniowiecze
Halina Bortnowska. Ceniona filozofka, teolożka, działaczka społeczna. "Piękny i mądry człowiek" Rok temu w wieku 92 lat zmarła Halina Bortnowska – publicystka i myślicielka, współtwórczyni ruchu hospicyjnego w Polsce, a także współzałożycielka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Zobacz więcej na temat: Halina Bortnowska chrześcijaństwo teologia