Prawda o człowieku wg Józefa Tischnera. "Przemoc jest znowu blisko nas" Ks. prof. Józef Tischner został ogłoszony jednym z patronów 2025 roku. Ten niezwykły kapłan i filozof w swojej pracy podejmował rozważania na temat miłości, dobra, relacji międzyludzkich, życia społecznego i miejsca człowieka. Mówił, że kluczowe dla człowieka są czasy, w których żyje. - Wydaje się, że to element przeszłości, ale przemoc jest znowu bardzo blisko nas. Jest częścią naszego własnego doświadczenia - ocenił w Dwójce Wojciech Bonowicz. Wraz ze Stefanem Szarym pochylili się nad prawdą o człowieku według ks. prof. Józefa Tischnera. Zobacz więcej na temat: Józef Tischner Michał Nowak Wojciech Bonowicz Dwójka Zobacz także KULTURA człowiek
Czy dzieci powinny się uczyć filozofii? Odpowiedzi na te pytania mogą zmienić ich życie - Filozofia jest próbą zrozumienia rzeczywistości i zgłębianiem świata. Tak naprawdę dzieci są w tym niezastąpione - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Przemysław Staroń, nauczyciel filozofii, etyki, wiedzy o kulturze oraz historii sztuki, Nauczyciel Roku 2018. W jaki sposób pokazać uczniom, czym jest sztuka argumentacji i krytycznego myślenia? Na które pytania muszą koniecznie znać odpowiedzi? Zobacz więcej na temat: Roman Czejarek Zobacz także Cezary Domagała Przemysław Staroń Agnieszka Ciecierska Teatr Rampa
Rozmowy o indywidualizmie Jego oceny są ambiwalentne, choć współcześnie zdaje się mieć więcej przeciwników niż sojuszników. Z jednej strony wskazuje na wyjątkowość i niepowtarzalność jednostki, z drugiej na jej rzekomo nieusuwalny egocentryzm. Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Dwójka Andrzej Szahaj
Sokrates. Filozofia, podważanie autorytetów i droga ku śmierci W jednym z dzieł Platona Sokrates mówił, że nabrał wprawy w umieraniu. Że uczył się tego przez całe życie. Co wiemy o tym tajemniczym filozofie (znanym zresztą z powiedzenia "Wiem, że nic nie wiem"), który 15 lutego 399 roku p.n.e. został skazany na karę śmierci? Zobacz więcej na temat: Sokrates starożytność Ateny Grecja literatura śmierć
Pamięć zaklęta w muzyce Długotrwała, krótkotrwała, sensoryczna. Świadoma i nieświadoma. Ciała i umysłu. U Johna Locke’a wraz ze świadomością tworzyła tożsamość. Przez Sokratesa porównywana była do tabliczki woskowej, w której nasze spostrzeżenia i myśli tworzą wyciski pamięci. Władysława Kopalińskiego frapowało, że „to, co usiłujemy sobie przypomnieć, objawia nam się dopiero wtedy, gdy zajęliśmy się już zgoła czym innym”. Zobacz więcej na temat: world music folklor folk Dwójka Hanna Szczęśniak muzyka współczesna muzyka elektroniczna muzyka eksperymentalna pamięć psychologia socjologia awangarda tradycja
"Zemsta wyobraźni". Nowe spojrzenie na surrealizm "Droga wyobraźnio, najbardziej w tobie kocham to, że nie przebaczasz" - do tej frazy André Bretona zawartej w słynnym manifeście surrealizmu odnosi się w swojej najnowszej książce "Zemsta wyobraźni" Jerzy Franczak. Badacz podejmuje rozważania nad dziedzictwem nadrealizmu. Teoria ta jest jednak tylko punktem odniesienia. Zobacz więcej na temat: surrealizm Katarzyna Hagmajer-Kwiatek wyobraźnia Dwójka Jerzy Franczak KULTURA
"Jedźmy z tym do papieża". Krzysztof Michalski i miejsce spotkań mistrzów – Gdy Michalskiemu przyszedł do głowy pomysł o Instytucie Nauk o Człowieku, podzielił się tym z Tischnerem. Ten powiedział: "Jedźmy z tym do papieża". Okazało się, że to był dobry pomysł – wspominał w Polskim Radiu eseista Wojciech Bonowicz. 11 lutego br. mija 12 lat od śmierci Krzysztofa Michalskiego, cenionego filozofa, twórcy jednego z najważniejszych europejskich centrów naukowych. Zobacz więcej na temat: Józef Tischner Jan Paweł II Andrzej Seweryn Krzysztof Król Wojciech Bonowicz Leszek Kołakowski chrześcijaństwo Aleksander Smolar
Jan z Głogowa. Średniowieczny erudyta, nauczyciel Kopernika Uczony ten, zmarły 11 lutego 1507 roku w Krakowie, był jednym z najtęższych umysłów przełomu średniowiecza i renesansu w Europie. W obrębie jego zainteresowań znajdowało się wiele dziedzin nauki. Poglądy Jana wpłynęły na jednego z uczniów - Mikołaja Kopernika. Zobacz więcej na temat: średniowiecze Uniwersytet Jagielloński astronomia
Józef Maria Bocheński. "Walka między mądrością a głupotą odbywa się wewnątrz nas" - Postępuj tak, abyś długo żył i dobrze ci się powodziło – głosi pierwsze przykazanie z "Podręcznika mądrości tego świata" o. Józefa Marii Bocheńskiego. – Mądrość polega na tym, żeby żyć tak, aby życie w każdej chwili miało sens, a życie ma sens pod dwoma warunkami – pierwszy, jeśli człowiek do czegoś dąży, ma cel, a drugi – jeśli używasz chwili – mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: Józef Maria Bocheński Uniwersytet Jagielloński II wojna światowa Monte Cassino historia Polski wojna polsko-bolszewicka
Ks. Józef Tischner patronem roku 2025. "Umiał łączyć wzniosłe z przyziemnym" Ksiądz Józef Tischner jest jednym z patronów roku 2025. Filozof, publicysta, promotor kultury góralskiej, kapelan "Solidarności", autor takich książek, jak: "Ksiądz na manowcach" czy "Historia filozofii po góralsku". - Można go określić następującymi słowami: inteligencja, poczucie humoru, umiłowanie wolności, wiara w dialog, energia oraz pozytywny stosunek do świata i ludzi - wylicza Magda Mikołajczuk. Zobacz więcej na temat: Magda Mikołajczuk Józef Tischner Zobacz także KULTURA literatura
Katastrofa - koniec wszystkiego czy początek nowej rzeczywstości? Z definicji jest nieprzewidywalna, choć miewamy intuicję, że nadciąga. Sieje spustoszenie, stawiając pod znakiem zapytania ład świata, w którym żyjemy. Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Dwójka katastrofa
Rafał Mazur i koncert filozoficzny. Sceniczne połączenie wielu elementów Rafał Mazur stworzył projekt pt. "Comprehension by resonance - koncert filozoficzny". Artysta opowiedział w Dwójce o tym wydarzeniu oraz o swoich inspiracjach z Dalekiego Wschodu. Zobacz więcej na temat: Jazz Roch Siciński Rafał Mazur koncert Dwójka Zobacz także MUZYKA
Stanisław Vincenz. Był obywatelem Huculszczyzny i obywatelem Europy. W swojej twórczości udowadniał, że mądrość karpackich górali nie odbiega od mądrości greckich klasyków. 54 lata temu, 28 stycznia 1971 roku, zmarł Stanisław Vincenz, pisarz i tłumacz, znawca Huculszczyzny, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Zobacz więcej na temat: góry HISTORIA Stanisław Vincenz
"Wolę brzydotę". Stanisław Grochowiak mówi o swojej poezji – Okazuje się, że jestem turpistą. To zabawny zbieg okoliczności, że ten termin ukuł poeta będący żyjącym klasykiem i przeciwnikiem turpizmu – mówił w archiwalnym nagraniu Polskiego Radia Stanisław Grochowiak. 24 stycznia wspominamy 91. rocznicę urodzin tego znakomitego poety. Zobacz więcej na temat: Stanisław Grochowiak literatura poezja Julian Przyboś HISTORIA historia Polski
Dezintegracja Rozpad całości na części, osłabienie spójności, rozejście się wewnętrznej struktury. Dla Aldousa Huxleya, choć dezintegracja jest niebezpieczna, nawet w niej „każdy indywidualny fragment zachowuje porządek, (…) [bo] całość obecna jest nawet w porozbijanych fragmentach”. Zobacz więcej na temat: world music folklor folk Dwójka Hanna Szczęśniak muzyka współczesna muzyka eksperymentalna muzyka elektroniczna awangarda psychologia
Charakter - immamentna część każdego z nas Posiada go każda osoba, choć metaforycznie mówimy czasem o jego deficycie. Mamy wówczas na myśli brak "kręgosłupa moralnego", chwiejność, niekonsekwencję. Charakter - to o nim, a także o sposobach jego kształtowania, rozmawialiśmy w "Rachunku myśli". Zobacz więcej na temat: Tomasz Stawiszyński Michał Nowak Dwójka
"Optymizm jest najgorszym wrogiem ludzkości". Nicola Chiaromonte, antyfaszyzm i starożytni Grecy "Był nieagresywnym, niedogmatycznym przewodnikiem dusz", pisał o nim Wojciech Karpiński. Nicola Chiaromonte – zmarły 18 stycznia 1972 roku włoski filozof i eseista – stał się dla wielu mistrzem uważnego życia, niepoddanego ideologii, odrzucającego łatwe rozwiązania. Zobacz więcej na temat: Włochy faszyzm starożytna Grecja literatura
Prof. Andrzej Leder: dla filozofa to są nieprawdopodobnie atrakcyjne czasy Czy filozofia nadąża za zmianami we współczesnym świecie? Czy obecnie filozof nadal jest postrzegany jako król myślenia, czy został zdetronizowany? Zobacz więcej na temat: Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST