Leszek Kołakowski: "samo słowo »wolność« stało się podejrzane" 21 października 1966 roku profesor Leszek Kołakowski wygłosił przemówienie, w którym ostro skrytykował działania władz komunistycznych z ostatniego dziesięciolecia. Wystąpienie doprowadziło do wydalenia filozofa z partii i objęcia jego twórczości częściową cenzurą. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia PRL Leszek Kołakowski filozofia Październik 1956 1968 1966 Uniwersytet Warszawski Adam Michnik studenci
Relacja płetwonurka z wyłowienia zwłok księdza Jerzego Popiełuszki 30 października 1984 roku w "Dzienniku Telewizyjnym" poinformowano o wyłowieniu z Wisły pod Włocławkiem ciała księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy IV departamentu MSW, zajmującego się zwalczaniem Kościoła katolickiego. Polskie Radio dotarło do nieznanej historykom i opinii publicznej relacji płetwonurka, który brał udział w poszukiwaniach księdza Jerzego Popiełuszki. Zobacz więcej na temat: Jerzy Popiełuszko służba bezpieczeństwa PRL
"Kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów – To była epoka rewolucji poetyckiej. Podjęliśmy tę walkę w imię unowocześnienia naszej poezji, postawienia przed nią wielkich problemów, nurtujących wówczas Europę – mówił o początkach polskiego futuryzmu Anatol Stern w 1956 roku. Zobacz więcej na temat: Anatol Stern Aleksander Wat Jarosław Iwaszkiewicz futuryzm poezja proza 1919 II Rzeczpospolita II RP Dwudziestolecie międzywojenne historia Polski historia PRL PRL II wojna światowa awangarda książki KSIĄŻKA KULTURA Bruno Jasieński Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec policja areszt Tadeusz Peiper
"Brunet wieczorową porą" Barei. Morderstwo w gęstym sosie absurdu 49 lat temu na ekranach polskich kin pojawiła się komedia kryminalna "Brunet wieczorową porą", dla Stanisława Barei dzieło przełomowe. Nie tylko zapowiadało nowy styl, z którym reżyser do dziś jest kojarzony, lecz także przełamało wcześniejszą niechęć krytyki do "bareizmów". Zobacz więcej na temat: Stanisław Bareja Stanisław Tym Krzysztof Kowalewski Wiesław Gołas Jan Kobuszewski Jan Himilsbach Jonasz Kofta Anna Jantar Jacek Fedorowicz historia Polski historia PRL HISTORIA PRL Edward Gierek lata 70 1976 komedia kryminał film polski kino premiera
Wanda Bortkiewicz. "Pielęgniarka nie ma prawa się bać" Rok temu w wieku 101 lat zmarła Wanda Bortkiewicz, sanitariuszka pierwszego partyzanckiego oddziału Armii Krajowej na Wileńszczyźnie pod dowództwem por. Antoniego Burzyńskiego "Kmicica". W Archiwum Polskiego Radia zachowały się jej wspomnienia. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa HISTORIA historia Polski Wileńszczyzna Niemcy nazizm Żołnierze Wyklęci Armia Krajowa Instytut Pamięci Narodowej
Ksiądz Zygmunt Kaczyński. Duchowny i wytrawny polityk Był jedynym duchownym, który został ministrem w polskim rządzie. Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do Polski i prawdopodobnie został zamordowany, 13 maja 1953 roku, przez komunistów. – To postać nietuzinkowa i ważna dla dziejów pierwszej połowy XX wieku – oceniał na antenie Polskiego Radia historyk prof. Jarosław Rabiński. Zobacz więcej na temat: stalinizm represje
Bogdan Włosik. Niewinna ofiara stanu wojennego – Z ręki esbeka strzałem w brzuch poniósł śmierć nasz przyjaciel Bogdan Włosik. Przysięgamy Bogusiu, że twoja ofiara nie pójdzie w zapomnienie. Stałeś się dla nas tym, czym dla stoczniowców stał się Janek Wiśniewski – napisali w nekrologu koledzy z Huty im. Lenina w Nowej Hucie. Zobacz więcej na temat: Bogdan Włosik stan wojenny Wojciech Jaruzelski zabójstwo
Pierwszy zamach na ks. Jerzego Popiełuszkę Plan wyeliminowania ks. Jerzego Popiełuszki było realizowany przez Służbę Bezpieczeństwa z żelazną konsekwencją. 13 października 1984 roku miała miejsce pierwsza próba zabicia kapłana "Solidarności". Zobacz więcej na temat: Jerzy Popiełuszko Warszawa KGB Solidarność Toruń PRL zabójstwo HISTORIA
Noblista László Krasznahorkai. Piewca węgierskiej apokalipsy 9 października 2025 roku węgierski pisarz László Krasznahorkai otrzymał Literacką Nagrodę Nobla "za fascynującą i wizjonerską twórczość, która w obliczu apokaliptycznego terroru potwierdza siłę sztuki". Kim jest ten autor i co ukształtowało jego pisarstwo? Zobacz więcej na temat: Literacka Nagroda Nobla nagroda Nobla literatura Węgry książki Holokaust
Akt terroru czy heroizmu? Zamach bombowy w Opolu w 1971 roku W nocy z 5 na 6 października 1971 roku aula Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu została zniszczona przez wybuch bomby podłożonej przez Jerzego Kowalczyka, który korzystał z pośredniej pomocy brata Ryszarda Kowalczyka. Władze PRL okrzyknęły ich zbrodniarzami, w III RP uznano ich za bohaterów, a sprawa do dziś budzi kontrowersje. Zobacz więcej na temat: PRL historia Polski Opole 1971 zamach bomba środki pirotechniczne terroryzm opozycja demokratyczna opozycja Solidarność Grudzień 1970
1949. Niewidzialni muzycy i Chopin "lakierowany na czerwono" IV Międzynarodowy Konkurs im. Fryderyka Chopina, zorganizowany w 100. rocznicę śmierci kompozytora w 1949 roku, nosił piętno swego czasu. W zrujnowanej Polsce brakowało fortepianów, jurorów podejrzewano o niecne zamiary, a Chopin miał być "ludowy" jak nigdy dotąd. Zobacz więcej na temat: konkurs chopinowski Konkurs Chopinowski 2025 Fryderyk Chopin PRL fortepian historia Polski Warszawa muzyka klasyczna konkurs 1949 socrealizm ZSRR
Stefan Kisielewski. Mistrz ciętej riposty - Po śmierci będzie kanonizowany jako prorok. Wszystko, co zaczął przepowiadać od roku 1945, sprawdza się po kolei - mawiał Jerzy Waldorff o Stefanie Kisielewskim. "Kisiel" zmarł 27 września 1991 roku. Zobacz więcej na temat: Tygodnik Powszechny Jerzy Kisielewski Warszawa Stefan Kisielewski literatura satyra PRL
Lenin. Zawodowy rewolucjonista, żądny krwi urzędnik – Tak jak jakobini, radykałowie rewolucji francuskiej, wywodzili się ze środowisk adwokackich i notariuszy, tak w warunkach rosyjskich Lenin, niewątpliwie wychowany w rodzinie drobnomieszczańskiej, stał się rewolucjonistą zawodowym, rosyjskim jakobinem – mówił w Polskim Radiu historyk prof. Leszek Jaśkiewicz. Zobacz więcej na temat: Włodzimierz Lenin Rosja ZSRR socjalizm marksizm zbrodnie sowieckie
Niezależne Zrzeszenie Studentów - uczelniana Solidarność NZS powstało 22 września 1980 roku, ale ówczesny komunistyczny rząd zwlekał z rejestracją zrzeszenia. Ta nastąpiła dopiero po długich strajkach studentów 17 lutego 1981 roku, a pierwszym szefem organizacji został Jarosław Guzy. Zobacz więcej na temat: Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS) Solidarność studenci PRL Jarosław Guzy
Plan Trzyletni. Pierwszy i jedyny udany plan gospodarczy powojennej Polski Plan realizowany w latach 1947-1949 zakładał podniesienie stopy życiowej powyżej poziomu przedwojennego. Cel ten udało się zrealizować, jednak realizacji projektu towarzyszyły działania szkodliwe dla społeczeństwa. Zobacz więcej na temat: historia Polski PRL Bolesław Bierut Związek Sowiecki HISTORIA
Stefan Żeromski i komunizm. Pisarz nie krył swoich poglądów Stefan Żeromski, jeden z najważniejszych polskich pisarzy XX wieku, pozostawił po sobie nie tylko bogaty dorobek literacki, ale także wyraziste świadectwo swoich poglądów politycznych i społecznych. Zobacz więcej na temat: Stefan Żeromski Dwójka Małgorzata Szymankiewicz literatura
Jak polskie władze uciekały z Polski we wrześniu 1939 roku Ewakuacja władz Rzeczpospolitej od początku budziła wiele kontrowersji. Uciekinierów nazywano tchórzami, zdrajcami, "grabarzami ojczyzny", próbowano ich nawet stawiać przed Trybunałem Stanu. Czy słusznie? Zobacz więcej na temat: 17 września 1939 II wojna światowa Rząd RP Rząd RP na Uchodźstwie Rumunia Zaleszczyki II Rzeczpospolita II RP pakt Ribbentrop-Mołotow Niemcy nazizm ZSRR kampania wrześniowa 1939 wrzesień Ignacy Mościcki Felicjan Sławoj-Składkowski Edward Rydz-Śmigły Francja Wielka Brytania 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę
32 lata temu wojska sowieckie opuściły Legnicę 16 września 1993 roku ostatnie oddziały rosyjskie opuściły Legnicę, będącą od II wojny światowej siedzibą dowództwa wojsk sowieckich stacjonujących w Polsce. Zobacz więcej na temat: Rosja RWE ZSRR HISTORIA