Adam Makowicz. Jazz, swing i fortepian Adam Makowicz przeszedł długą drogę od gry w klubach jazzowych w krakowskich piwnicach do występów w nowojorskiej Carnegie Hall. Wysiłek był warty poświęcenia, ponieważ dzisiaj jest jednym z najbardziej znanych na świecie polskich muzyków. Zobacz więcej na temat: Jazz MUZYKA Adam Makowicz Tomasz Stańko Zbigniew Namysłowski Jan Ptaszyn Wróblewski
Anna Walentynowicz. Nieustraszona bohaterka Sierpnia ’80 Jej nazwisko weszło na trwałe do historii polskiego ruchu robotniczego. Swoją bezkompromisową, prostolinijną postawą, uczciwością i stale wyrażanym dążeniem do prawdy zaskarbiła sobie szacunek i wielką popularność wśród robotników, ściągając jednocześnie na siebie prześladowanie i nienawiść władz. Zobacz więcej na temat: Anna Walentynowicz Gdańsk Solidarność stan wojenny Stocznia Gdańska komunizm socjalizm
Sławomir Mrożek na emigracji. "Odtąd datuje się moja wolność" – Powiedziałem: "do widzenia" i to było najpiękniejsze "do widzenia" w moim życiu. Niezależność, poczucie wolności - cudowna sprawa! Potem nigdy nie pojawiłem się w Polsce Ludowej, dopóki istniała – tak w 2005 roku Sławomir Mrożek wspominał początek życia na emigracji. Zobacz więcej na temat: Sławomir Mrożek literatura emigracja
To one ratowały kiedyś spragnionych w upalne dni - uliczne saturatory W okresie PRL sieci sklepów spożywczych i lokali gastronomicznych były bardzo słabo rozwinięte. Tylko nieliczne placówki miały lodówki do chłodzenia napojów. W upalne dni sukcesem było kupno butelki wody mineralnej lub oranżady, o tym, żeby były one schłodzone, nikt nawet nie marzył. Ratunkiem w upał były uliczne saturatory. Zobacz więcej na temat: lato woda
Adam Ważyk. Pierwszy głos odwilży '56 Poeta, który był znany z bałwochwalczych socrealistycznych wierszy, w połowie lat 50. stanął w awangardzie krytyki stalinizmu. Jego wydany w 1955 roku "Poemat dla dorosłych" był pierwszym otwartym głosem sprzeciwu wobec błędów komunizmu. Rok później opowiedział o nim na antenie Polskiego Radia. Dziś mija 43. rocznica śmierci Adama Ważyka. Zobacz więcej na temat: Adam Ważyk poezja odwilż 1956
Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955. Wystawę o spektakularnym wydarzeniu w historii stolicy - V Światowym Festiwalu Młodzieży i Studentów – oglądać można w Muzeum Warszawy. Zobacz więcej na temat: Muzeum Warszawy studenci propaganda
Edmund Osmańczyk. Zdezerterował z Wehrmachtu, walczył w powstaniu 1944 Pracował w Polskim Radiu we wrześniu 1939 roku i w czasie konspiracji. W Powstaniu Warszawskim redagował audycję "Dzień walki". – Był nowoczesnym, myślącym Polakiem – wspominał Edmunda Osmańczyka wieloletni pracownik Polskiego Radia Maciej Józef Kwiatkowski. Zobacz więcej na temat: Polskie Radio Dwudziestolecie międzywojenne okupacja niemiecka Powstanie Warszawskie II wojna światowa
Kary śmierci bez prawa do obrony. Komunistyczne czystki w Wojsku Polskim Na początku lat 50. w Ludowym Wojsku Polskim komuniści przeprowadzili czystki przeciwko oficerom z przeszłością w Armii Krajowej oraz przedwojennym wojsku. Nieświadomi zagrożenia wojskowi stali się ofiarami intrygi obmyślonej w ramach partyjnych walk frakcyjnych. Zobacz więcej na temat: stalinizm procesy polityczne Ludowe Wojsko Polskie (LWP) komunizm zbrodnie sowieckie Żołnierze Wyklęci Armia Krajowa
"Nie mieli żadnych hamulców w prowokowaniu rzeczywistości" - Pamiętam, byłam bardzo poruszona, kiedy się dowiedziałam, że oto spotkam swojego ulubionego autora - wspominała w Polskim Radiu Kalina Jędrusik moment, w którym poznała swojego przyszłego męża Stanisława Dygata. W radiowych archiwach zachowały się nagrania wspólnych rozmów tej słynnej, legendarnej w czasach PRL-u pary. Zobacz więcej na temat: Stanisław Dygat Kalina Jędrusik małżeństwo literatura
Apogeum terroru. 73 lata temu komuniści skazali na śmierć sześciu lotników Wojska Polskiego 7 sierpnia 1952 roku na terenie więzienia mokotowskiego w Warszawie zostało rozstrzelanych sześciu oficerów lotników, oskarżonych przez władze komunistyczne o "udział w spisku mającym na celu obalenie siłą władz państwa i szpiegostwo". Zobacz więcej na temat: stalinizm represje PSZ Ludowe Wojsko Polskie (LWP) procesy polityczne zbrodnie sowieckie komunizm II wojna światowa
Sopocki festiwal '56. Jazz wychodzi z podziemia - Jazz jest wszędzie i urabia zbiorową psychikę, to jest jego rewelacyjna społecznie właściwość. Festiwal uważam za start polskiego życia jazzowego - mówił Stefan Kisielewski w 1956 roku w Sopocie. Zobacz więcej na temat: Jazz odwilż 1956 Leopold Tyrmand Krzysztof Komeda Jan Ptaszyn Wróblewski Tomasz Stańko Stefan Kisielewski
"Należę do nienormalnych, którzy za nic mają to, co stracili". Historie Mycielskiego – Zawsze chciałem być muzykiem, nie miałem żadnych wątpliwości. I cieszę się z tego, bo to mi wypełniło życie – mówił w archiwalnym radiowym nagraniu Zygmunt Mycielski. Ten kompozytor, a także pisarz, autor cenionych dzienników, zmarł 38 lat temu w Warszawie. Zobacz więcej na temat: Zygmunt Mycielski Mieczysław Tomaszewski kompozytor muzyka klasyczna Paryż wspomnienie literatura dziennik muzyka współczesna
Sukces i klątwa. Roman Bratny w cieniu "Kolumbów" Pozostawił po sobie ponad sto książek poetyckich i prozatorskich, kilkadziesiąt scenariuszy filmowych i dramatów, ale znany jest jako autor jednego dzieła: powieści "Kolumbowie. Rocznik 20". – Jestem zdominowany przez ten jeden konkretny utwór – przyznał w Polskim Radiu w 1970 roku. Zobacz więcej na temat: Roman Bratny Andrzej Mularczyk Tadeusz Gajcy Powstanie Warszawskie PZPR II wojna światowa Solidarność komunizm Armia Krajowa literatura
Siostry zakonne miały trafić do obozów pracy - taki był cel akcji "X-2" Cała akcja była ukrywana. Przygotowania do jej przeprowadzenia objęte były ścisłą tajemnicą. Nadano jej kryptonim "X-2". Zobacz więcej na temat: HISTORIA Józef Cyrankiewicz Kościół katolicki Stefan Wyszyński historia Polski
Dostawało się i Mickiewiczowi. Tak się zmieniał kanon lektur Zmiany w kanonie lektur szkolnych – jak pokazuje historia – są i nieuniknione, i kontrowersyjne. Czytać klasyków czy literackie nowości? Skracać dzieła trudne czy nakazywać całość? Kogo dodać, a kogo usunąć z listy tekstów, które młody Polak powinien w szkole poznać? Zobacz więcej na temat: lektury szkolne romantyzm szkoła literatura poezja Adam Mickiewicz
Proces generałów. Tak zaczęła się stalinowska czystka w Wojsku Polskim Jednym procesem pokazowym komuniści zdołali uderzyć w kilku swoich przeciwników: od "polskiego" Londynu, przez Armię Krajową i Zachód, aż po wroga wewnętrznego - Władysława Gomułkę i Mariana Spychalskiego. Sądowy spektakl zapowiadał też falę terroru, która przetoczyła się w pierwszej połowie lat 50. przez szeregi kadry oficerskiej. Zobacz więcej na temat: stalinizm Wojsko Polskie represje procesy polityczne
Aleksander Bardini. "Na egzaminie aktorskim miałem dwie kompromitacje" – Dziś, kiedy to wspominam, właściwie powinienem zejść do podziemi i przybrać pseudonim. I udawać, że jestem zupełnie kimś innym, niż jestem – komentował Aleksander Bardini, w latach 90. w Polskim Radiu, swoją opowieść z początków aktorskiej drogi. 30 lipca 2024 roku mija 30. rocznica śmierci tego znakomitego reżysera, człowieka teatru, aktora i pedagoga. Zobacz więcej na temat: Aleksander Bardini Lwów Łódź Warszawa TEATR aktor reżyser II wojna światowa
Opowieść o Kongresie Wolności Kultury Dwa wektory sił ścierały się na powojennej mapie świata: wolność kontra totalitaryzm. W 1947 Sowieci utworzyli Kominform, rok później dokonali przewrotu w Czechosłowacji. Dalej - blokada Berlina, a w 1949 – sowiecka bomba atomowa. Prezydent Truman odpowiada doktryną powstrzymywania. Rusza „intelektualny Plan Marshalla”. W czerwcu 1950 roku w Berlinie zbiera się Kongres Wolności Kultury. Po latach powiedziano o tym zdarzeniu – najpiękniejsza antykomunistyczna akcja CIA. O kongresie Wolności Kultury rozmawiają prof. Rafał Habielski i Andrzej Mietkowski. Zobacz więcej na temat: ZSRR