Polskie Radio
Section05

romantyzm

Polska na wygnaniu. Wielka Emigracja pozwoliła nam przetrwać

Choć pojedyncze punkty oporu broniły się do końca października, to przekroczenie granicy Prus przez główny korpus wojsk powstańczych 5 października 1831 roku oznaczało upadek powstania. Podobnie jak żołnierze, granice Kongresówki opuściły tysiące ludzi, dając początek fenomenowi polskiego życia kulturalno-politycznego poza ojczystą ziemią.
Zobacz więcej na temat:  emigracja powstanie listopadowe Adam Jerzy Czartoryski Fryderyk Chopin Adam Mickiewicz Cyprian Kamil Norwid Zygmunt Krasiński Juliusz Słowacki Joachim Lelewel

Towarzystwo Filomatów. Mickiewicz jako poeta i biurokrata

– Towarzystwo Filomatów, czasami posądzane o związki z masonerią, miało bardzo rozbudowaną hierarchię, referaty wygłaszano co tydzień, a wielkie posiedzenia wyborcze odbywały się co trzy miesiące – mówił w Polskim Radiu w 2002 roku dr Eligiusz Szymanis, znawca literatury romantycznej.
Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz Wilno Wileńszczyzna literatura literatura polska poezja historia Polski represje procesy polityczne studenci

"Mickiewicz? To polski Petrarka". Maurycy Mochnacki jako apostoł romantyzmu

Był jednym z pierwszych, którzy poznali się na geniuszu Adama Mickiewicza. W słynnym sporze romantyków z klasykami stanął po stronie nowej poezji. Maurycy Mochnacki - publicysta, uczestnik powstania listopadowego - należał do najważniejszych teoretyków epoki, która miała się stać dla naszej kultury przełomowa.
Zobacz więcej na temat:  Maurycy Mochnacki Adam Mickiewicz oświecenie literatura tożsamość poezja

Juliusz Słowacki. Wieszcz, którego nie chcieliśmy

Pod wieloma względami miał pecha. Zanim przedwcześnie zmarł, musiał żyć w czasach, gdy gwiazdą był Adam Mickiewicz. Publiczność żądała tylko jednego geniusza. Ale w "Beniowskim" zapowiadał: "moje będzie za grobem zwycięstwo". I chyba miał rację.
Zobacz więcej na temat:  Juliusz Słowacki literatura poezja książki Adam Mickiewicz Zygmunt Krasiński Cyprian Kamil Norwid Józef Piłsudski Wawel Kraków Paryż pisarz pisarze i poeci Salomea Słowacka krzemieniec historia Polski emigracja Narodowe Czytanie Andrzej Towiański filozofia

Książki, które mogą zmienić wszystko. Historia Marii Janion

- Kiedy przyglądam się tylu swoim fascynacjom literackim, odkrywam w nich pewną prawidłowość. Podobają mi się pisarze, którzy są zajęci bardzo niebezpieczną pracą samopoznania - mówiła w archiwalnej audycji Polskiego Radia prof. Maria Janion. Według tej wybitnej literaturoznawczyni książki były kluczem do głębszego, bardziej uważnego życia. 
Zobacz więcej na temat:  Maria Janion literatura poezja Adam Mickiewicz

Zemsta i Krzyżacy. Ile jest Konrada von Wallenrode w Konradzie Wallenrodzie?

20 sierpnia 1393 roku zmarł wielki mistrz krzyżacki Konrad von Wallenrode. Kojarzy się on przede wszystkim z bohaterem poematu Adama Mickiewicza "Konrad Wallenrod". I choć wieszcz podczas pisania inspirował się życiem średniowiecznego wojownika, losy wykreowanej przez niego postaci są zupełnie zmyślone. 
Zobacz więcej na temat:  Krzyżacy historia Polski Adam Mickiewicz literatura Litwa średniowiecze poezja

"Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę". Wymyślił mesjanizm, miał kontrowersyjne poglądy

– Józef Hoene-Wroński twierdził, że jest powołany do objawienia ludziom prawdy absolutnej i przeprowadzenia reformy powszechnej filozofii, matematyki, astronomii i techniki w oparciu o własny system filozoficzny – mówił w Polskim Radiu prof. Andrzej Notkowski. 9 sierpnia mija 172. rocznica śmierci tego myśliciela, matematyka, twórcy filozofii mesjanistycznej, którego idee bywały mocno dyskusyjne.  
Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz oświecenie filozofia religia Rosja Tadeusz Kościuszko wynalazcy matematyka

Deotyma. Czarodziejka-poetka w Pałacu Saskim, gwiazda dawnej Warszawy

"Po długich poszukiwaniach rodzice moi osiedli w Pałacu Saskim, który nęcił swoją świeżością", pisała w swoim pamiętniku Jadwiga Łuszczewska, XIX-wieczna pisarka znana jako Deotyma. Swoją karierę, początkowo fenomenalnej improwizatorki, zaczynała właśnie w Pałacu Saskim – to tu ściągli, nie tylko z Warszawy, ci, którzy chcieli posłuchać "młodej wieszczki".
Zobacz więcej na temat:  Pałac Saski Warszawa literatura poezja Jadwiga Łuszczewska

Wacław Gąsiorowski. Twórca romantycznych powieści historycznych

156 lat temu, 27 czerwca 1869 roku, urodził się Wacław Gąsiorowski - pisarz, pedagog i społecznik. Zasłynął jako autor niezwykle popularnych przed wojną utworów o tematyce historycznej. Na podstawie jego "Pani Walewskiej" w 1937 roku nakręcono nawet film o tym samym tytule, a w rolę głównej bohaterki wcieliła się wówczas Greta Garbo. 
Zobacz więcej na temat:  Wacław Gąsiorowski historia Polski literatura prasa II RP