Enigma. Jak Polacy przekazali aliantom tajemnicę nazistów "Im więcej Polacy mówili o swoich maszynach, tym bardziej Knox gotów był słuchać. Miał powrócić do Londynu ze świadomością, że zapewne pierwszy raz w życiu spotkał kogoś dorównującego mu intelektem" – pisał Dermot Turing o wrażeniu Brytyjczyków z konferencji kryptologicznej w Pyrach, podczas której Polacy przekazali Brytyjczykom sekret złamania kodu Enigmy. Zobacz więcej na temat: Enigma II RP 1939 II Rzeczpospolita Marian Rejewski
Akcja "Most III". Jak wywiad Armii Krajowej pomógł uratować Londyn - Trzeba z goryczą stwierdzić, że ogromnego wkładu Polaków do walki z Wunderwaffe ci, którzy nam najwięcej zawdzięczają - Anglicy - nie dostrzegli, albo też szybko zapomnieli – mówił Tadeusz Chciuk, cichociemny, jeden z uczestników operacji. Zobacz więcej na temat: Armia Krajowa Londyn Cichociemni
Polsko-sowiecki pakt o nieagresji i "nietykalności terytorium" "Obie umawiające się strony stwierdzają, że wyrzekły się wojny jako narzędzia polityki narodowej we wzajemnych stosunkach. Zobowiązują się wzajemnie do powstrzymywania się od wszelkich działań agresywnych lub od napaści jedna na drugą, zarówno samodzielnie, jak i łącznie z innymi mocarstwami" – brzmiało porozumienie zawarte 25 lipca 1932 roku. Zobacz więcej na temat: II RP Józef Piłsudski Rosja
Jerzy Różycki. Kryptolog, który pomógł złamać kod Enigmy Znajdował się w gronie polskich kryptologów, którzy rozpracowywali Enigmę. Jego życie i śmierć były niemal równie tajemnicze, jak zagadka niemieckiej maszyny szyfrującej. 24 lipca 1909 roku urodził się Jerzy Różycki. Zobacz więcej na temat: Enigma Henryk Zygalski Jerzy Różycki Niemcy Baleary Algieria
"Niczego nie udawałem, śpiewałem szczerze". Bernard Ładysz i jego radiowe wspomnienia - W śpiew włożyłem wszystkie moje doświadczenia, wszystkie moje przeżycia - podkreślał w archiwalnych nagraniach dla Polskiego Radia Bernard Ładysz. Dzisiaj przypada 103. rocznica urodzin tego znakomitego śpiewaka operowego, "głosu stulecia", ale i żołnierza Armii Krajowej. Zobacz więcej na temat: Bernard Ładysz PRL Wilno opera śpiew
Pal Teleki. Premier Węgrów, "bratanek" Polaków – Ze strony Węgier jest sprawą honoru narodowego nie brać udziału w jakiejkolwiek akcji zbrojnej przeciw Polsce. Węgry nie mogą przedsięwziąć żadnej akcji przeciw Polsce ze względów moralnych – pisał Pal Teleki do Hitlera. Zobacz więcej na temat: Niemcy Węgry
Jürgen Stroop. Kara śmierci dla kata warszawskiego getta "Wzniecenie pożaru spowodowało, że Żydzi objęci już płomieniami, masowo, całymi rodzinami wyskakiwali z okien. Zatroszczono się o to, by byli natychmiast likwidowani" - pisał Jürgen Stroop w raporcie do Heinricha Himmlera, relacjonując tłumienie powstania w warszawskim getcie. Zobacz więcej na temat: getto warszawskie Jürgen Stroop Kazimierz Moczarski Niemcy powstanie w getcie Warszawa
"Majdanek to było piekło". 81 lat temu wyzwolony został niemiecki obóz śmierci - Chciałam chociaż na chwilę czuć, że nadal jestem człowiekiem. Wszystkie zaczęłyśmy chorować, biegunka z krwią. Nie było toalet, nie było jak się umyć ani w co przebrać. To było piekło – wspomina jedna z więźniarek Majdanka w audycji Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: Holokaust Majdanek okupacja niemiecka zbrodnie wojenne niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Niemcy
Adam Czerniaków. "Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć" Do ostatniego dnia swojego życia łudził się. Nie wierzył, by Niemcy zdecydowali się na całkowite wyniszczenie Żydów. W ostatnim liście do żony napisał: "Żądają ode mnie, bym własnymi rękoma zabijał dzieci własnego narodu. Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć". Zobacz więcej na temat: Adam Czerniakow getto warszawskie Holokaust Warszawa
Getto w Warszawie. Piekło w środku miasta 85 lat temu, 22 lipca 1940 roku, Niemcy rozpoczęli "akcję wysiedleńczą" w warszawskim getcie. W ciągu dwóch miesięcy do obozu śmierci w Treblince wywieźli 245 tysięcy osób. Zobacz więcej na temat: getto warszawskie Niemcy Warszawa Żydzi Holokaust
Kazimierz Moczarski. Siedział w celi z niemieckim katem Komunistyczny reżim przez wiele miesięcy trzymał go w celi śmierci. Ubowcy wybijali mu zęby i rozdeptywali palce. Wsadzili go do więzienia razem z niemieckim generałem SS Jürgenem Stroopem, mordercą z getta warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Kazimierz Moczarski PRL powstanie w getcie getto warszawskie Holokaust Niemcy zbrodnie wojenne
2 Korpus Polski. To oni zdobyli Monte Cassino 21 lipca 1943 roku, rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z jednostek Armii Polskiej na Wschodzie utworzony został 2 Korpus Polski, którego dowództwo objął gen. Władysław Anders. Włączony w skład Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie jako związek taktyczny w składzie brytyjskiej 8 Armii uczestniczył w kampanii włoskiej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Władysław Anders armia Andersa Armia Polska w ZSRR
"Spisek" komandorów. Niewinni skazani na śmierć 73 lata temu, 21 lipca 1952, zapadł wyrok w pokazowym tzw. procesie komandorów – siedmiu wysokich oficerów Marynarki Wojennej fałszywie oskarżono o szpiegostwo i dywersję. Pięciu oficerów skazano na karę śmierci, wykonano trzy wyroki. Zobacz więcej na temat: HISTORIA stalinizm Bolesław Bierut służba bezpieczeństwa PRL marynarka wojenna procesy polityczne
Zamach w Wilczym Szańcu. Diabeł stróż czuwał nad Hitlerem Dzień 20 lipca 1944 miał odmienić losy Niemiec. Śmierć Adolfa Hitlera ułatwiłaby przeprowadzenie puczu wojskowego i utworzenie nowego rządu pod zwierzchnictwem Carla Friedricha Goerdelera. Zobacz więcej na temat: Adolf Hitler zamach
KL Warschau - obóz koncentracyjny w środku miasta 82 lata temu, 19 lipca 1943 roku, do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Warschau przewieziono pierwszych 300 więźniów transportem z KL Buchenwald. Dzień ten uznawany jest za datę rozpoczęcia działalności obozu, w którym życie straciło - według różnych szacunków - od 20 do 200 tysięcy więźniów. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Warszawa
51 lat temu uruchomiono zegar na Zamku Królewskim - Punktualnie o godzinie 11.15, po blisko 35 latach od momentu, kiedy to na Zamek Królewski spadły hitlerowskie bomby, ożyły znów wskazówki zegara - relacjonował spiker Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: Zamek Królewski Warszawa Niemcy nazizm HISTORIA
Wyzwolenie Ankony. Pancerne uderzenie Armii Andersa Walki o adriatycki port trwały dokładnie dwa miesiące. O zwycięstwie zadecydowało wkroczenie do walki II Korpusu Polskiego. Działania, które doprowadziły do bitwy o Ankonę, były jedyną samodzielną operacją Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w czasie II wojny światowej. 18 lipca 1944 roku Polacy wyzwolili włoską Ankonę. Zobacz więcej na temat: Władysław Anders Włochy nazizm Niemcy
Powojenne losy "Panoramy Racławickiej" i innych polskich zbiorów ze Lwowa Po II wojnie światowej podjęto trud odzyskania pozostałych we Lwowie zabytków polskiej kultury, w tym "Bitwy pod Racławicami". Starania zakończyły się sukcesem i 18 lipca 1946 roku słynny obraz Wojciecha Kossaka i Jana Styki wraz z częścią zbiorów lwowskiego Ossolineum został przekazany polskiej stronie. Zobacz więcej na temat: Lwów zabytki Adam Mickiewicz Jan Matejko ZSRR III Rzesza okupacja niemiecka