HISTORIA w PolskieRadio.pl (35)

Wojciech Chrzanowski. Kartograf, który dowodził powstańcami listopadowymi i armią Sardynii

Niewielu Polaków zostało głównodowodzącymi armii innych krajów, a jednak postać wojskowego gubernatora Warszawy nie jest dziś powszechnie znana. Powodem, dla którego nie zagościł w narodowej mitologii mogą być kontrowersje, które towarzyszą tej postaci od czasów emigracyjnych.

Generał Nikodem Sulik. "Tata Ryś" z Armii Andersa

- Generał Nikodem Sulik przeszedł do historii jako dowódca legendarnej 5 Kresowej Dywizji Piechoty, krwawo i skutecznie walczącej na froncie włoskim, zwłaszcza pod Monte Cassino. Ale piękną żołnierską kartę swej biografii zapisał już znacznie wcześniej - mówił w audycji Polskiego Radia historyk dr Janusz Osica.

Konferencja w Casablance. Preludium "wielkiej trójki"

Na początku 1943 roku niemiecki wywiad za wszelką cenę próbował się dowiedzieć, gdzie odbędzie się aliancka konferencja na najwyższym szczeblu. Otrzymał informację o spotkaniu w Białym Domu w Waszyngtonie. W najgłębszej tajemnicy Winston Churchill i Franklin Delano Roosevelt spotkali się 14 stycznia 1943 roku w zdobytej Casablance.

83 lata temu dokonano oblotu pierwszego seryjnie produkowanego śmigłowca

Początek kariery helikopterów, choć ich prototypy pojawiły się już u progu XX wieku, wiąże się z II wojną światową. Zarówno Niemcy jak i alianci dostrzegli potencjał w pojazdach zdolnych wzbić się w powietrze i lądować bez pokaźnego pasa startowego. Maszyny pojawiły się na polu walki w drugiej fazie konfliktu.

Proces brzeski. "Piłsudski wybrał uderzenie w ład demokratyczny"

- Piłsudski, mając alternatywę: demokracja lub zagrożenie niepodległości, którym mogło skutkować to, co się działo w Polsce, wybrał uderzenie w ład demokratyczny. Nie ulega wątpliwości, że aresztowanie, proces i traktowanie więźniów odbiegało od standardów demokratycznych – oceniał na antenie Polskiego Radia historyk, prof. Rafał Habielski.

Teodor Tripplin. Romantyk fantastyki naukowej

Choć jego powieść "Podróż po Księżycu odbyta przez Serafina Bolińskiego" pełna jest wizji nowinek technologicznych, to jej autorowi bliżej było do Mickiewicza i Słowackiego niż Verne’a. – Powieść Tripplina to wielka, romantyczna historia uczucia, scjentyzm pełni tu rolę drugoplanową – słyszymy w audycji Polskiego Radia.

83. rocznica likwidacji obozu cygańskiego w łódzkim getcie

12 stycznia 1942 roku Niemcy zakończyli likwidację tak zwanego obozu cygańskiego, który funkcjonował w obrębie getta w Łodzi. W ciągu trwającej tydzień akcji naziści wywieźli do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem ponad cztery tysiące Romów. Nie przeżył nikt. Wszyscy zostali zamordowani w mobilnych komorach gazowych. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy Romowie II wojna światowa Niemcy nazizm niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne śmierć

"Odprawa posłów greckich". Premiera dramatu Kochanowskiego

Okoliczności premiery "Odprawy posłów greckich" Jana Kochanowskiego nie były przypadkowe. Dramat wystawiono 12 stycznia 1578 roku na weselu podkanclerza koronnego Jana Zamoyskiego i Krystyny Radziwiłłówny. Pan młody był jednym z najważniejszych mecenasów polskiego odrodzenia.

Jarema Stępowski. Promotor warszawskich piosenek ulicznych

- Nigdy nie przypuszczałem, że te moje utwory kiedykolwiek wyjdą poza granice stolicy. A tu utwór "Taksówkarz warszawski" został niezwykle ciepło przyjęty przez brać taksówkarską. Do tego stopnia, że kieleccy taksówkarze kiedyś wydali nawet bankiet na moją cześć – wspominał ze śmiechem Jarema Stępowski na antenie Polskiego Radia.

Wanda Wiłkomirska. "Ikona polskiej kultury muzycznej"

- Ojciec zaplanował, że mój starszy brat Józef będzie wiolonczelistą i nim został. Ja byłam przeznaczona na skrzypaczkę i nikt się mnie nie pytał, czy ja tego chcę, czy nie – tak w audycji Polskiego Radia o wyborze swojej drogi życiowej opowiadała Wanda Wiłkomirska, jedna z najwybitniejszych polskich wirtuozek skrzypiec.

HISTORIA

Wojciech Chrzanowski. Kartograf, który dowodził powstańcami listopadowymi i armią Sardynii

Generał Nikodem Sulik. "Tata Ryś" z Armii Andersa

Marianna Cel. Jedyna kobieta na szlaku "Hubala"

Konferencja w Casablance. Preludium "wielkiej trójki"

Kabaret "Dudek". Przedwojenny mistrzowski humor w realiach PRL

83 lata temu dokonano oblotu pierwszego seryjnie produkowanego śmigłowca

Proces brzeski. "Piłsudski wybrał uderzenie w ład demokratyczny"

Jędrzej Moraczewski. Pierwszy premier II RP

Sprawa lekarzy kremlowskich. Ostatnia intryga Stalina

Teodor Tripplin. Romantyk fantastyki naukowej

Jack London. Autor "Białego Kła", poszukiwacz złota i ostrygowy pirat

83. rocznica likwidacji obozu cygańskiego w łódzkim getcie

Jak artyleria zmieniła obraz pola bitew? "Kula przebiła wrota bramy miasta"

"Odprawa posłów greckich". Premiera dramatu Kochanowskiego

Władysław Grabski i reforma monetarna. "Ocalił gospodarczą niepodległość kraju"

Jarema Stępowski. Promotor warszawskich piosenek ulicznych

Wanda Wiłkomirska. "Ikona polskiej kultury muzycznej"

Adam Kersten - komunista, działacz opozycyjny, wybitny historyk