Polskie Radio
Section05

poezja

"Tylko tak mogłam uratować męża". Sowieckie piekło i poeta

- Ona dokonała heroicznego i nieprawdopodobnego czynu: przeniesienia dzieła poety z najczarniejszych czasów stalinizmu do współczesności, do naszej pamięci - podkreślał w Polskim Radiu w 2016 r. Andrzej Mietkowski, opowiadając o "Wspomnieniach" żony Osipa Mandelsztama. 29 grudnia 2025 roku mija 45 lat od śmierci znakomitej pisarki Nadieżdy Mandelsztam. 
Zobacz więcej na temat:  Osip Mandelsztam ZSRR Józef Stalin stalinizm komunizm literatura Rosja Nadieżda Mandelsztam

Ludwik Jerzy Kern: podglądam wady Polaków

– Ludzie lubią, jak się ich demaskuje. Oczywiście jeśli się ich demaskuje jako zbiorowość, a nie wskaże palcem na kogoś i powie: to pan zrobił! – mówił Ludwik Jerzy Kern w Polskim Radiu w 1992 roku.
Zobacz więcej na temat:  satyra Ludwik Jerzy Kern wiersze literatura KSIĄŻKA książki historia Polski HISTORIA Kraków dziennikarstwo dziennikarze Konstanty Ildefons Gałczyński bajki dla dzieci książki dla dzieci pisarz pisarze i poeci piosenka

Ukochana Mickiewicza, "otruta jego poezją"

- Mam wrażenie, że na końcu to Maryla stała się ofiarą tej wielkiej miłości, która u Mickiewicza wyładowała się w poezji. On później przecież wielu rzeczy doświadczył, a tęskniąca Maryla została na prowincji, można powiedzieć: otruta tą poezją -  mówiła Maria Danilewicz-Zielińska, prawnuczka Maryli Wereszczakówny, na antenie Radia Wolna Europa. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Adam Mickiewicz romantyzm Maryla Wereszczakówna literatura KULTURA miłość literatura polska POLSKA

Stanisław Barańczak i sprawy najważniejsze

- W moich wierszach jest wiele zwrotów do Stwórcy. Ale to paradoksalny dialog: próbujemy w nim rozpaczliwie coś przekazać, wytłumaczyć, a przecież Bóg wie wszystko. I nic nie powie – mówił Stanisław Barańczak w archiwalnym radiowym nagraniu. 26 grudnia br. mija 11. rocznica śmierci tego znakomitego poety.
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Barańczak literatura emigracja USA PRL Komitet Obrony Robotników opozycja demokratyczna filozofia teologia chrześcijaństwo

Zagadka narodzin wieszcza. "Piekielna droga"

W grudniu 1798 roku chwyciły ponoć siarczyste mrozy. Czy w takich warunkach państwo Mickiewiczowie wybrali się z Nowogródka do folwarku Zaosie, by spędzić święta Bożego Narodzenia u krewnych? W Wigilię tego roku przyszedł na świat ich drugi syn, Adam, który miał stać się największym polskim poetą. Jednak czy na pewno narodziny przypadły 24 grudnia?  
Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz Nowogródczyzna Nowogródek Litwa Rzeczpospolita Wigilia

Światło i mrok Bożego Narodzenia. Rozmowa z Remkiem Mazurem-Hanajem

Jakie kwestie w okresie świąt Bożego Narodzenia są nam wyjątkowo bliskie? Samotność i wspólnota? Paplanina i cisza? A może przemijanie i zmieniająca się perspektywa na świat? Między innymi o tych wątkach, ale też o muzyce, duchach przodków i wspomnieniach rozpływających się w czasie rozmawiamy z gościem przedwigilijnej Nocnej Strefy.
Zobacz więcej na temat:  Hanna Szczęśniak muzyka ludowa awangarda Jazz improwizacja tradycja KULTURA Remigiusz Mazur-Hanaj Boże Narodzenie Wigilia

Rysunek piórkiem w epoce algorytmów. "Nightfall" Pawła Mykietyna i Mai Laury

- Na Wydziale Kompozycji samo słowo "piosenka" było źle widziane. Utwór na głos i fortepian był akceptowalny. Nie wiem, z czego to wynika - być może z przekonania, że piosenka jest czymś prostszym, wymagającym minimalnych środków. Czy to są piosenki poetyckie? Jak zwał, tak zwał. Możemy to nazwać piosenką, piosenką poetycką albo utworem na głos i fortepian - dla mnie to nie ma większego znaczenia - mówiła w Dwójce Maja Laura.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka Adam Suprynowicz Paweł Mykietyn Maja Laura muzyka współczesna KULTURA

Harenda. Tu żył i tu spoczął Jan Kasprowicz

- Przez ponad 30 lat, niemal rokrocznie, Jan Kasprowicz przyjeżdżał na wakacje w swoje ukochane Tatry, zatrzymując się w Poroninie. Marzył o tym, żeby kiedyś mieć tu swój własny dom i w 1923 roku nadarzyła się znakomita okazja. Dowiedział się, że do kupienia jest wspaniały, nowo wybudowany dom na osiedlu Harenda, w połowie drogi między Poroninem a Zakopanem - mówiła w Dwójce Małgorzata Karpiel z Muzeum Jana Kasprowicza w Zakopanem.
Zobacz więcej na temat:  Jan Kasprowicz Zakopane Dwójka Aldona Łaniewska-Wołłk Tatry Młoda Polska KULTURA literatura art déco

Nie tylko "Tata Kazika". Stanisławowi Staszewskiemu na stulecie urodzin

- Na pewno warto zapoznać się z postacią Stanisława Staszewskiego, z jego twórczością i tragicznym życiorysem. Może spuścizna, którą po sobie pozostawił nie jest zbyt pokaźna, ale za to bardzo jakościowa. To nie tylko "Celina" i "Baranek", ale też "Notoryczna narzeczona" czy "Latający Holender", a oprócz piosenek i wierszy, także eseje, opowiadania, sztuki teatralne - mówił w Dwójce Przemysław Lembicz, współkurator wystawy "Ta droga była bez końca. O Stanisławie Staszewskim".
Zobacz więcej na temat:  Małgorzata Nieciecka- Mac Stanisław Staszewski Kult Kazik Staszewski Dwójka KULTURA Muzeum Literatury wystawa

"Załamał się, kiedy się dowiedział". Broniewski prywatnie

– Mamę zabrali do Auschwitz. Potem Broniewski, a był już w Armii Andersa, otrzymał wiadomość, że jego żona zmarła w obozie – opowiadała w Polskim Radiu Maria Zarębińska-Pijanowska, przybrana córka Władysława Broniewskiego. Dramatyczne koleje losu sprawiły, że ta opowieść miała jeszcze swój nieoczekiwany ciąg dalszy.
Zobacz więcej na temat:  Władysław Broniewski II wojna światowa Auschwitz literatura rodzina wspomnienie komunizm PRL

Lilka z Kossaków, czyli Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Miłosne zmagania i ezoteryczne pasje

W wydanej właśnie książce "Czarująca poetka" autorka Joanna Jurgała-Jureczka opisuje miłosne zmagania Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, ale też jej, typową dla epoki, fascynację zjawiskami ezoterycznymi. "To swoista biografia (...) skierowana do tych, którzy pragną odkryć interesujące, mniej znane, a nawet nieznane dotąd informacje na temat poetki" - czytamy w opisie książki.
Zobacz więcej na temat:  Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Jakub Kukla Rafał Podraza Dwójka