Polskie Radio
Section05
Wigilia

NASZ WYWIAD Ryby na wigilijnym stole. Historyk: przed wojną popularny był karp w sosie polskim, czyli w piernikach

- Karp w dawnej Polsce był jedną z najpopularniejszych ryb, ponieważ był duży i tłusty, a tłuste ryby w czasach głodu niezwykle ceniono. Jeszcze przed wojną jedzono m.in. karpia w sosie polskim, czyli w piernikach. Ale na wigilijnym stole znajdowały się też szczupaki, łososie, jesiotry i wiele innych gatunków ryb - mówi w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl dr hab. Jarosław Dumanowski, historyk sztuki kulinarnej, profesor UMK w Toruniu.
Zobacz więcej na temat:  Wigilia Boże Narodzenie ryby Karp tradycja żywność święta jedzenie KULTURA kuchnia polska Jadwiga Andegaweńska Władysław Jagiełło katolicyzm potrawy Polskie Radio 24 POLSKA

Tradycja wysyłania świątecznych kartek. Skąd wzięły się bożonarodzeniowe pocztówki?

Skąd wziął się zwyczaj wysyłania świątecznych kartek? Tradycja związana z wysyłaniem życzeń upowszechniła się na ziemiach polskich wraz z początkiem XX wieku. Ówczesne pocztówki trochę różniły się jednak od tych współczesnych. Rzadko można było na nich spotkać Świętego Mikołaja. Królowały natomiast sceny biblijne, ilustracje przedstawiające zimowe zabawy i obrazki nawiązujące do historii Polski. 
Zobacz więcej na temat:  poczta Boże Narodzenie choinka Wigilia święta Trójka

WYWIAD Dania wigilijne w dawnej Polsce. Karp, barszcz i... ślimaki

Dawniej o wigilijnej wieczerzy myślano już jesienią, na wsiach przygotowywano przetwory, a na potrzeby królewskiego dworu odbywały się prawdziwe rybne żniwa. Choć zatraciliśmy wiele z różnorodności potraw dawnej Wigilii, to nadal pozostaje ona żywym świadectwem polskiej historii kulinarnej. Przekonuje o tym badacz i popularyzator dziejów kuchni polskiej, prof. Jarosław Dumanowski.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA kuchnia polska Wigilia Boże Narodzenie magazyn 2022/2023

Przedświąteczne spotkanie z Anną Dymną w "Trójce pod księżycem"

W poprzedzającym święta czasie spotkaliśmy się tradycyjnie z przyjaciółmi, bliskimi nam ludźmi. Należą do nich Anna Dymna oraz Wojciech Bonowicz. Tak się składa, że oboje mieszkają w Krakowie, a, jak wiadomo, Kraków kojarzy się nam zimą z tym, co o tej porze roku najprzyjemniejsze: krakowskie szopki, rozświetlony Rynek, pastorałki i "piwniczne" pieśni, a w dalszej perspektywie – zawsze ośnieżone góry.
Zobacz więcej na temat:  Trójka KULTURA Barbara Marcinik Wojciech Dorosz Anna Dymna Wojciech Bonowicz święta Wigilia Boże Narodzenie Kraków

Święta Bożego Narodzenia bywają stresujące. Jak je przetrwać?

Przed świętami każdy z nas ma listę spraw do załatwienia. Świadomość jej długości jest źródłem stresu, bo do 24 grudnia coraz mniej czasu. Efekt? Niekiedy zapominamy o priorytetach, a przecież święta to okres, w którym najważniejsza jest radość przebywania z rodziną i najbliższymi.
Zobacz więcej na temat:  STYL ŻYCIA społeczeństwo święta Wigilia Boże Narodzenie stres Piotr Firan Józef Niewiarowski Radosław Nałęcz Trójka

Wigilia dla samotnych. "Przychodzą do nas różni ludzie, nikogo nie pytamy i nie oceniamy"

- Nasza fundacja przygotowuje wieczerzę wigilijną w ponad trzydziestu miastach. Bardzo ważne jest to, że to autentyczny czas 24 grudnia, prawdziwe spotkanie z osobami samotnymi. To Wigilia dla każdego, nie ma konkretnego adresata. Ludzka samotność może być permanentna, ale również chwilowa. Nigdy nikogo nie pytamy, nie oceniamy. Są z nami duchowni różnych wyznań, a także prezydenci miast, które z nami współpracują - mówił w Dwójce Mikołaj Rykowski, prezes Fundacji Wolne Miejsce.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka Roch Siciński Wigilia samotność problemy społeczne pomoc Boże Narodzenie

PR24 Rozmowy o polityce przy świątecznym stole? Psycholog: czy chcemy być źródłem smutku, irytacji?

- Warto rozważyć, jak chcemy funkcjonować przy świątecznym stole. Czy chcemy być źródłem smutku wśród osób, które z nami przy nim siedzą - pewnego rozdrażnienia, irytacji - czy raczej chcemy widzieć siebie jako osobę życzliwą, serdeczną i wartą kontaktu - mówiła w Polskim Radiu 24 dr Ewa Wojtowicz, psycholog z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Boże Narodzenie Wigilia rodzina społeczeństwo psychologia święta rozmowa Polskie Radio 24 Grzegorz Frątczak

"Turystyka świąteczna" zamiast rodzinnej Wigilii? To coraz popularniejszy pomysł

Święta Bożego Narodzenia kojarzą się z rodzinnym siedzeniem w domu, gotowaniem, ewentualnie okazjonalnym wyjściem w pierwszy czy drugi dzień świąt. Jednak coraz więcej osób decyduje się na tak zwaną "turystykę świąteczną" i łączenie świąt z urlopem. Nie przejmują się opinią rodziny i wolą spędzić czas np. na Teneryfie albo po prostu w ekskluzywnym hotelu.
Zobacz więcej na temat:  STYL ŻYCIA Wigilia Boże Narodzenie święta rodzina turystyka tradycja Piotr Firan Radosław Nałęcz Trójka

Pierwsza gwiazdka w Wigilię: gwiazda, kometa czy planeta? Czego wypatrywać na niebie?

Jedną ze świątecznych tradycji jest wypatrywanie pierwszej gwiazdy na niebie. Nierzadko jest jednak tak, że najjaśniejszym punktem na niebie wcale nie jest gwiazda, lecz planeta. Tak będzie na przykład w tym roku. Co konkretnie będzie tą symboliczną "pierwszą gwiazdką"? I gdzie jej szukać na niebie?
Zobacz więcej na temat:  Trójka Wigilia Boże Narodzenie astronomia niebo gwiazdy święta Witold Lazar

Schroniska dla zwierząt wstrzymują adopcję w czasie świąt Bożego Narodzenia. "To nie jest dobry pomysł na prezent"

- Nie ma nic gorszego niż powrót zwierzęcia do schroniska. Adopcja musi być przemyślana - przypomina Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt w Krakowie, które na czas okołoświąteczny wstrzymało wydawanie szczeniąt i kociąt. Ograniczenia w adopcji podopiecznych wprowadziły także placówki w Gdańsku, Poznaniu czy Białymstoku.
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Boże Narodzenie Wigilia schronisko dla zwierząt zwierzęta pies kot społeczeństwo

Świąteczne tradycje i zwyczaje na Podlasiu. Jak dawniej obchodzono Boże Narodzenie

Tradycje związane z Bożym Narodzeniem zmieniały się w Polsce przez wieki. Różniły się między sobą w poszczególnych regionach kraju. Dziś możemy się z nimi zapoznać m.in. w muzeach etnograficznych, które często organizują różnego rodzaju warsztaty, przybliżają nasze zwyczaje, także kulinarne, czy sztukę wykonywania ozdób choinkowych. Portal Polskiego Radia 24 przyjrzał się bliżej świątecznym zwyczajom na Podlasiu.    
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Boże Narodzenie Białystok muzeum Wigilia tradycja

Jak przeżyć rodzinne święta i nie zwariować? Odpowiedź w "Strefie rodzica"

Przygotowania do świąt pochłaniają mnóstwo naszego czasu, a także cierpliwości. Czasem bywa tak, że kiedy siadamy przy świątecznym stole, emocje biorą górę. Mogą one dojść do głosu również przed świętami, jak i niedługo po nich, ponieważ są one ważne z różnych powodów, nie tylko związanych z samymi obchodami, ale też prywatnymi wspomnieniami i skojarzeniami dotyczącymi tego, jak święta wyglądały kiedyś w domu rodzinnym. Jest to bagaż przeróżnych doświadczeń, często pięknych, ale niekiedy też tych mniej przyjemnych. 
Zobacz więcej na temat:  Boże Narodzenie Wigilia rodzicielstwo emocje psychologia Strefa Rodzica radio dla rodziców

Wieczerza wigilijna. Dobry czas na kulinarne eksperymenty?

– Uważam, że w Wigilię i w świąteczny czas warto wracać do tradycyjnych smaków, ale kultura i tradycja też są zjawiskiem dynamicznym. Jeśli na dwanaście dań osiemdziesiąt procent to będą tradycyjne rzeczy: barszcz, uszka pierogi, śledzik, karp koniecznie, to jest przestrzeń na to, żeby wprowadzić coś nowego, co się będzie jednak mieścić w tym kontekście – mówił w "Porze na Trójkę", Grzegorz Łapanowski, mistrz sztuki kulinarnej.
Zobacz więcej na temat:  Piotr Firan Radosław Nałęcz Wigilia Święta Bożego Narodzenia jedzenie dieta tradycja