HISTORIA w PolskieRadio.pl (11)

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą".

Katarzy. Tragiczny koniec największej herezji średniowiecznej Europy

Kataryzm uważany jest za największy średniowieczny ruch religijny, uznany przez Kościół katolicki za herezję. Pozostaje jednocześnie jednym z najbardziej tajemniczych. 16 marca 1244 roku upadła twierdza Montségur w Pirenejach, ostatni bastion katarów. Tym samym nadszedł ich kres. Kres poprzedzony krwawą krucjatą, której symbolem stały się słowa rzekomo wypowiedziane przez papieskiego legata Arnauda Amaury przed rzezią Béziers: "Zabijcie wszystkich! Bóg rozpozna swoich". Zobacz więcej na temat: średniowiecze Francja religia

Stanisław Lorentz - ratował skarby narodowe

- W czasie okupacji Muzeum Narodowe było tajnym ośrodkiem opieki nad kulturą - wspominał prof. Stanisław Lorentz na antenie Polskiego Radia. Pod nosem władz okupacyjnych udawało mu się ratować bezcenne skarby i dokumentować niemiecką grabież. Po wojnie był jednym z inicjatorów odbudowy Zamku Królewskiego.

94 lata temu miał miejsce Zjednoczeniowy Kongres Chłopski. Tego dnia powstało Stronnictwo Ludowe

- Połączenie się wszystkich chłopów w Polsce, chłopów kłócących się, a nawet nienawidzących wzajemnie w jedno stronnictwo polityczne jest zdarzeniem tak wielkiej wagi, że w polityce ludowej równie doniosłego wypadku chyba, że dotąd nie było - komentował powołanie do życia Stronnictwa Ludowego Wincenty Witos.

Słowacka "republika proboszczów" paktowała z diabłem

"Miłość do siebie jest nakazem boskim, a ta miłość do siebie rozkazuje mi, abym odsunął od siebie wszystko, co mi szkodzi, co zagraża mojemu życiu. A że dla Słowaka żydowski żywioł zawsze był zagrożeniem życia, to nie trzeba nikogo przekonywać... " - mówił przywódca Słowacji w latach czterdziestych ks. Józef Tiso.

Wacław Sierpiński. Badacz zagadek nieskończoności

- Nie ma na świecie matematyka, który nie zna krzywej uniwersalnej Sierpińskiego czy krzywej trójkątowej Sierpińskiego - mówił w Polskim Radiu prof. Andrzej Schinzel. 133 lata temu, 14 marca 1882 roku urodził się Wacław Sierpiński, wybitny matematyk, jeden z twórców polskiej szkoły matematycznej.

Stephen Hawking. Wybitny umysł w sparaliżowanym ciele

- To, co odróżnia Hawkinga od wielu innych naukowców to fakt, że jego badania nie idą w zapomnienie i cały czas podniecają umysły młodych badaczy - mówił na antenie Polskiego Radia prof. Jerzy Lewandowski, kierownik Katedry Teorii Względności i Grawitacji Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Józef Bem. Bohater walk "za wolność waszą i naszą"

"Bemowi zawdzięczam więcej niż ojcu. Ojciec dał mi życie, a Bem honor" powiedział niegdyś o Józefie Bemie Sándor Petőfi, jego adiutant i węgierski poeta narodowy. W ciągu swojego zaledwie pięćdziesięciosześcioletniego życia Bem bił się w Polsce, Rosji, w Portugalii, w Austrii, na Węgrzech i w Turcji, stając się żywą legendą walki o wolność nie tylko swojego narodu.

Aleksander Lesser. Malarz, bez którego "nie byłoby zapewne Matejki"

Aleksander Lesser to twórca dziś niemal całkowicie zapomniany. Jego dorobek w dziedzinie malarstwa historycznego pozostaje w cieniu późniejszego dzieła Matejki, którego obrazy do dziś kształtują polską wyobraźnię. Ale to właśnie Lesser do perfekcji opanował metodę, którą tak genialnie wykorzystał jego następca.

Mieszko III Stary. Długie życie poświęcone walce o władzę

- Mieszko III Stary reprezentował tradycję tych władców piastowskich, którzy chcieli sprawować władzę w sposób absolutny. Potężny władca, który uważał się za jedynego reprezentanta interesu nie tylko całej rodziny, ale całego państwa - mówił w audycji Polskiego Radia historyk prof. Andrzej Nowak.

HISTORIA

Protektorat Czech i Moraw pod butem Hitlera

"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej

Katarzy. Tragiczny koniec największej herezji średniowiecznej Europy

"To nadzwyczajne, szalone, ale genialne!". Prapremiera "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego

Stanisław Lorentz - ratował skarby narodowe

94 lata temu miał miejsce Zjednoczeniowy Kongres Chłopski. Tego dnia powstało Stronnictwo Ludowe

"Jego piosenki uczyły żyć". 8 lat temu zmarł Wojciech Młynarski

Stanisław Szczęsny Potocki - synonim zdrajcy

Słowacka "republika proboszczów" paktowała z diabłem

Wacław Sierpiński. Badacz zagadek nieskończoności

Trzydziestu czterech w obronie kultury polskiej

Leon Schiller. Artysta pełen sprzeczności

Stephen Hawking. Wybitny umysł w sparaliżowanym ciele

Józef Bem. Bohater walk "za wolność waszą i naszą"

Anna Jantar. 45. rocznica tragicznego lotu

Aleksander Lesser. Malarz, bez którego "nie byłoby zapewne Matejki"

Mieszko III Stary. Długie życie poświęcone walce o władzę

Katastrofa kureniwska. Lawina błota mogła zabić nawet 1500 ludzi