Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05
historia Europy

Polska i jej sąsiedzi: Mongołowie, Ruś, Moskwa i Litwini w latach 1241-1320

W roku 1241, kiedy na ziemiach polskich postępowało rozbicie dzielnicowe, bohaterski odpór najazdom Mongołów próbował stawić poległy w bitwie pod Legnicą książę śląski Henryk Pobożny. Mongolska nawała przetoczyła się przez kraj, do okupacji jednak nie doszło. Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski średniowiecze Mongolia Wołyń Litwa historia Europy Moskwa Rosja

Bolesław Krzywousty w zwierciadle historii i perspektywie uczonego

Z narracji epoki, kronik Galla Anonima, wiemy, że średniowieczny władca był wojowniczy i ambitny, a jego charakter odzwierciedla cytat: "wiekiem chłopiec, lecz zacnością strzec". Walczył o miejsce w polityce międzynarodowej, odnosił sukcesy, budował sojusze. Biografię Bolesława, syna Władysława I Hermana, Piasta z historycznych zapisów odtworzył prof. Stanisław Rosik z Uniwersytetu Wrocławskiego. Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST Bolesław Krzywousty historia Polski historia Europy biografia średniowiecze Bolesław Chrobry

Nie żyje Michaił Gorbaczow. Jego rządy wyznaczyły kres ZSRR. Od pieriestrojki do puczu Janajewa

W wieku 91 lat zmarł ostatni przywódca ZSRR - Michaił Gorbaczow. 24 sierpnia 1991 roku Michaił Gorbaczow ustąpił ze stanowiska sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego. Był to skutek nieudanych reform i puczu, który doprowadził do osłabienia jego autorytetu. Oznaczało to faktyczny koniec komunistycznego imperium. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Europy ZSRR Michaił Gorbaczow Rosja Borys Jelcyn

Obrona Głogowa. Średniowieczna zwycięska wojna Bolesława Krzywoustego

W sierpniu 1109 roku rozpoczęła się obrona Głogowa. Starcia opisywał Gall Anonim, wspominał o nich Kosmas z Pragi. Szturm zakończył się odstąpieniem od oblężenia sił niemiecko-czeskich, a następstwem wojny było umocnienie polskiej pozycji w Europie i triumf Bolesława Krzywoustego. Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST Głogów historia Polski historia Europy Bolesław Krzywousty Władysław Herman Niemcy Poznań

Zagłada Romów i Sinti w KL Auschwitz. Niemcy mordowali ich w komorach gazowych

78 lat temu Niemcy zlikwidowali obóz rodzinny dla Cyganów w Auschwitz II-Birkenau. Ocaleni z zagłady oraz młodzi Romowie z całej Europy, przedstawiciele władz państwowych, duchowni i dyplomaci uczcili w Oświęcimiu Europejski Dzień Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti, który obchodzony jest rokrocznie 2 sierpnia.  Zobacz więcej na temat:  historia Europy historia Polski Patryk Michalski śmierć II wojna światowa Auschwitz Oświęcim Romowie Sinti Paweł Pawlica

"Kanał", "Eroica", "Miasto 44". Powstanie Warszawskie oczami twórców filmowych

O tym, co działo się przez 63 dni Powstania Warszawskiego, wiemy przede wszystkim z relacji jego uczestników. Jest też wiele zdjęć, są nagrania, ale w ciągu 78 lat od wybuchu powstańczego zrywu powstało też wiele filmów, które pozwalają nam, chociaż w niewielkim stopniu, wyobrazić sobie, jak trudne były to dni dla walczącej Warszawy, dla jej mieszkańców, dla powstańców. Wśród filmów poświęconych Powstaniu wyróżnia się "Kanał" Andrzeja Wajdy czy przewrotna "Eroica" Andrzeja Munka, a w ostatnich latach - filmy Jana Komasy, przede wszystkim "Miasto 44". Zobacz więcej na temat:  historia Europy historia Polski Małgorzata Raducha Patryk Michalski Andrzej Wajda Janusz Morgenstern Jan Komasa Powstanie Warszawskie Warszawa FILM Andrzej Munk Armia Krajowa Jerzy Stefan Stawiński Ewa Błaszczyk Tadeusz Łomnicki Mateusz Kościukiewicz Krzysztof Kamil Baczyński śmierć II wojna światowa reżyser

Mija 25 lat od powodzi tysiąclecia. Reportaż dokumentalny Magdy Skawińskiej [POSŁUCHAJ]

25 lat temu kraje Europy Środkowej nawiedziła powódź zwana później potocznie powodzią tysiąclecia. W lipcu 1997 roku rzeki zalały południową i zachodnią Polskę, Czechy, wschodnie Niemcy, północno-zachodnią Słowację oraz wschodnią Austrię, doprowadzając do śmierci wielu ludzi i ogromnych strat materialnych.  Zobacz więcej na temat:  Anna Stempniak reportaż historia Polski powódź Czechy Niemcy śmierć Austria historia Europy Odra Magda Skawińska reportaż w Jedynce

"Obrazy z pamięci". Reportaż Czesławy Borowik (Radio Lublin) [POSŁUCHAJ]

Niewiele starych fotografii znajduje się w rodzinnych albumach Marcina Zamoyskiego. Dużym odkryciem po śmierci ostatniego ordynata - Jana Zamoyskiego - były szklane negatywy i błony cięte, znalezione u niego w domu. Zainteresował się nimi fotoreporter, właściciel zamojskiej Galerii i Muzeum Starej Fotografii Adam Gąsianowski. Zobacz więcej na temat:  czesława borowik Zamość Zamojszczyzna fotografia UNESCO miasto album historia Polski historia Europy

Lipiec miesiącem wielkich bitew. Jak starcia militarne wpłynęły na losy świata?

Dlaczego lipiec to miesiąc obfitujący w znaczące bitwy w dziejach świata, w różnych okresach historycznych? Listę słynnych starć militarnych otwiera zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców 15 lipca 1099 roku, czyli zwieńczenie pierwszej krucjaty i początek ruchu krucjatowego.  Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Europy bitwa pod grunwaldem Jerozolima Grunwald Konfederacja I wojna światowa Marna historia Polski

Odkryto grób kilku tysięcy więźniów niemieckiego obozu w Działdowie

Po prawie 80 latach eksperci Instytutu Pamięci Narodowej odnaleźli prochy około 8 tysięcy osób zamordowanych przez Niemców w czasie drugiej wojny światowej w obozie w Działdowie. Szacują, że w jamach śmierci w lesie niedaleko wsi Białuty znajduje się około 17 ton ludzkich prochów.  Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa IPN Patryk Michalski Witold Banach historia Polski historia Europy nazizm mogiła śmierć

Monarchia francuska. Od potęgi do upadku

Rocznica wybuchu Wielkiej Rewolucji Francuskiej skłania do refleksji na temat kształtowania się silnej państwowości w czasach średniowiecza. Panujące po sobie dynastie Karolingów i Kapetyngów i ich odwieczny porządek nie zatrzymały zmian, które doprowadziły do zgilotynowania króla Ludwika XVI Burbona w 1793 roku.  Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST Francja historia Europy Ludwik XVI Rewolucja Francuska

Upamiętnienie rzezi wołyńskiej. "Po prostu boli ta historia"

11 lipca, w rocznicę Krwawej Niedzieli obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa. Jest to upamiętnienie zbrodni dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej. Według szacunków IPN w latach 1943-1945 na Wołyniu, ale także w Galicji wschodniej, na Lubelszczyźnie, z rąk Ukraińców zginęło około 100 tys. Polaków. Zobacz więcej na temat:  POLSKA Wołyń historia Polski rocznica historia Europy Karolina Rożej Aleksander Ziemiańczyk

Bezcenne zabytki ze skupu złomu

Dwa żelazne topory oraz grot włóczni, prawdopodobnie ze średniowiecza, zostały odnalezione przez mieszkańca gminy Janowiec. Właściciel Prywatnego Muzeum Historii Ziem i Walk Nadwiślańskich w Wojszynie znalazł je, poszukując eksponatów w skupie złomu. Zabytki pochodzą prawdopodobnie ze zbiorów kolekcjonera, który zmarł, a jego kolekcja uległa rozproszeniu. Ostatnio coraz częściej obserwujemy podobne przypadki.  Zobacz więcej na temat:  historia Europy Karolina Rożej historia Polski broń muzeum kolekcjonowanie prehistoria

Europejskie oranżerie i palmiarnie. Historia szklanych konstrukcji dla egzotycznych roślin

Oranżerie i palmiarnie zaczęto budować wraz z rozwojem kolekcjonerskich pasji dla roślin przywożonych z kolonizowanych  kontynentów. Z czasem doskonalono metody i techniki budowy. Najwybitniejszym ich konstruktorem był sir Joseph Paxton. Do dziś w ogrodach rezydencjonalnych czy botanicznych możemy oglądać cieplarnie zwane zimowymi ogrodami.  Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST ogród ogród botaniczny historia Europy technologie Londyn rośliny drzewo biologia ekologia natura KULTURA przyroda