Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

historia hp

Kwestia narodowościowa w powstaniu styczniowym

Pierwociny koncepcji pokojowego, równoprawnego współistnienia i samostanowienia narodów dawnej Rzeczpospolitej, Polaków, Litwinów i Rusinów - Ukraińców i Białorusinów - ewoluujące później w kierunku myśli Piłsudskiego, a następnie Giedroycia i Mieroszewskiego, wykuwały się (choć niestety bez większego powodzenia) razem z powstańczymi kosami. 162 lata po niepodległościowym zrywie po raz kolejny nabrały aktualności.  Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Litwa Białoruś Ukraina Bartłomiej Makowski

Powstanie styczniowe. Najbardziej masowy ruch niepodległościowy XIX wieku

- Wybuch powstania jest zawsze aktem desperacji, oznacza, że wyczerpano wszelkie inne możliwe środki walki politycznej o własny byt narodowy, a sytuacja, w której naród się znajduje, jest po prostu nieakceptowalna - mówił historyk prof. Michał Klimecki. 162 lata temu, 22 stycznia 1863 roku, rozpoczęło się powstanie styczniowe, największy zryw narodowowyzwoleńczy przeciwko rosyjskiemu zaborcy.  Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Rosja Rzeczpospolita Ukraina Warszawa rozbiory Polski

Papcio Chmiel. Jak z plamy tuszu zrodziła się legenda

Henryk Jerzy Chmielewski - znany też jako Papcio Chmiel - zmarł 22 stycznia 2021 roku. Rysownik, powstaniec warszawski, autor niezapomnianej serii komiksów "Tytus, Romek i A'Tomek", która bawi i uczy kolejne pokolenia. Na antenie Polskiego Radia twórca wspominał m.in. moment narodzin swoich legendarnych bohaterów. Zobacz więcej na temat:  komiks grafika Powstanie Warszawskie historia Polski Henryk Jerzy Chmielewski Armia Krajowa Tytus książki dla dzieci książki literatura

Wincenty Witos przed mikrofonem. Unikatowe nagranie z 1938 r

To jeden z największych skarbów znajdujących się w Archiwum Polskiego Radia. Niewiele ponad dwuminutowe nagranie przemówienia Wincentego Witosa to jeden z zaledwie trzech zachowanych do dziś głosów Ojców Niepodległości. Pokazuje też, że lider ludowców był pionierem alternatywnych technik dotarcia do odbiorców.  Zobacz więcej na temat:  Wincenty Witos Czechosłowacja II Rzeczpospolita II RP niepodległość Bartłomiej Makowski

Wincenty Witos trzy razy był premierem, choć ukończył dwie klasy szkoły ludowej. Jak wyglądała młodość lidera chłopów?

"Nie potrzebuję chyba udowadniać niczym, że pochodzę z tych, których losy przez długie wieki rzucały pod nogi i na pastwę drugim, tak pod względem politycznym, jak i materialnym, a więc z klasy chłopskiej. Gorzej jeszcze, bo w tej klasie należałem do wydziedziczonych i najwięcej upośledzonych, połykających gorzki chleb skrajnej nędzy", pisał o sobie Witos. Nie użalał się nad sobą. Droga życiowa jednego z Ojców Niepodległości, zwłaszcza na początku, wiodła - dosłownie - przez ugór.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wincenty Witos chłopi Bartłomiej Makowski

Drobnomieszczański rewolucjonista, żądny krwi urzędnik. Sto jeden lat temu zmarł Włodzimierz Lenin

– Tak jak jakobini, radykałowie rewolucji francuskiej, wywodzili się ze środowisk adwokackich i notariuszy, tak w warunkach rosyjskich Lenin, niewątpliwie wychowany w rodzinie drobnomieszczańskiej, stał się rewolucjonistą zawodowym, rosyjskim jakobinem – mówił w Polskim Radiu historyk prof. Leszek Jaśkiewicz. Zobacz więcej na temat:  Włodzimierz Lenin Rosja ZSRR socjalizm komunizm marksizm HISTORIA zbrodnie sowieckie

Stanisław Młodożeniec. Futurysta spod chłopskiej strzechy

Stanisław Młodożeniec był talentem, który narodził się w sandomierskiej wsi. Spod chłopskiej strzechy dotarł do kanonu polskiej literatury, a po drodze nauczał języka polskiego w gimnazjum i liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. Tym samym, do którego uczęszczał Krzysztof Kamil Baczyński. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Stanisław Młodożeniec literatura literatura polska poezja Dwudziestolecie międzywojenne wieś chłopi

Janusz Meissner. Inspiracja dla polskich asów myśliwskich

– Zetknąłem się z Januszem Meissnerem jeszcze jako chłopiec. Dla mnie i moich rówieśników "Szkoła Orląt" była inspiracją do wybrania kariery pilotów – wspominał Stanisław Skalski, jeden z najwybitniejszych polskich pilotów, as myśliwski w Bitwie o Anglię. Meissner zasłynął jako instruktor w czasie dwudziestolecia międzywojennego oraz autor poczytnych książek, które popularyzowały lotnictwo. Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa lotnictwo Dwudziestolecie międzywojenne Bitwa o Anglię Stanisław Skalski

Wiceprezydent na kacu, kowboje i dużo martwych ptaków. Najdziwniejsze epizody związane z zaprzysiężeniem prezydentów USA

Nad przebiegiem jednego z najważniejszych wydarzeń w politycznym kalendarzu Stanów Zjednoczonych czuwa sztab organizatorów i agentów tajnych służb. Nie zawsze tak było, a uroczystość i jej oprawa przybierały najróżniejsze formy: od gorączkowej improwizacji, po graniczące z kiczem festyny. Nie brakowało też spektakularnych wpadek. Zobacz więcej na temat:  prezydent prezydenci USA wybory prezydenckie w USA Jerzy Waszyngton Barack Obama Donald Trump Dwight Eisenhower Lyndon Johnson George Bush Richard Nixon Jimmy Carter John Fitzgerald Kennedy USA Bartłomiej Makowski Inauguracja Donalda Trumpa