Polskie Radio
Section05

historia Polski

Nie tylko prom Jan Heweliusz. Tysiące wraków na dnie Bałtyku

Bałtyk od wieków jest świadkiem morskich katastrof. Nic dziwnego, że jego dno jest usiane wrakami okrętów. Niektóre z nich zatonęły setki lat temu. To, że wciąż możemy je oglądać, zawdzięczamy szczególnym warunkom panującym w tym morzu. Istnieje jednak ryzyko, że niedługo wszystko się zmieni.
Zobacz więcej na temat:  Morze Bałtyckie Jan Heweliusz Zatonięcie katastrofa Szwecja woda zwierzęta morskie statki statek marynarka wojenna marynarka żeglarstwo żeglarze marynarze żegluga pełnomorska wypadek tragedia Bałtyk

Polsko-niemiecki traktat graniczny. Dokument, na który Polska czekała 45 lat

- Oto w sposób pokojowy Polacy i Niemcy usuwają źródła historycznych konfliktów i zamykają okres, w którym problem granicy dzielił nasze kraje, był dla nas Polaków źródłem obaw i poczucia zagrożenia – powiedział 14 listopada 1990 roku ówczesny premier Rzeczpospolitej Tadeusz Mazowiecki. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Niemcy lata 90 Hans-Dietrich Genscher Krzysztof Skubiszewski POLSKA Rzeczpospolita

Wręczono Nagrody BohaterON 2025 im. Powstańców Warszawskich

27 osób, firm, instytucji i organizacji, które promowały wiedzę o historii Polski oraz postawy współczesnego patriotyzmu, zostało wyróżnionych Nagrodą BohaterON 2024 im. Powstańców Warszawskich. W środę wieczorem w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie odbyła się gala Nagrody BohaterON 2025 im. Powstańców Warszawskich.
Zobacz więcej na temat:  BohaterON społeczne zaangażowanie Powstanie Warszawskie

"Nuż w bżuhu". Wielki skandal kulturalny, polityczny i ortograficzny

Po tej publikacji prasa okrzyknęła futurystów "fanatykami ludożerstwa i apostołami zboczeń", niszczącymi polszczyznę i wprowadzającymi bolszewizm. Pod naciskiem opinii publicznej cenzura zatrzymała cały nakład jednodniówki "Nuż w bżuhu", choć zaledwie miesiąc wcześniej wydała pozwolenie na jej druk.
Zobacz więcej na temat:  futuryzm literatura Dwudziestolecie międzywojenne książki poezja wiersze Anatol Stern proza Bruno Jasieński Aleksander Wat Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec cenzura Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

Józef Piłsudski na nowo. Jaki jest obraz Marszałka?

Biografia Józefa Piłsudskiego niezmiennie budzi emocje. Mariusz Wołos, wybitny znawca dwudziestolecia międzywojennego, profesor Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz Instytutu Historii PAN w Warszawie, w swojej najnowszej książce zatytułowanej "Józef Piłsudski. Rzecz o nieprzeciętności", umieszcza Piłsudskiego w kontekstach, bez których nie sposób zrozumieć jego sposobu myślenia i działania.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka Józef Piłsudski wiedza społeczeństwo książki biografia Małgorzata Nieciecka- Mac

Mija 100 lat od powstania auta CWS T-1. Tomasz Szczerbicki o początkach motoryzacji w Polsce

W historii polskiej motoryzacji rodzimych samochodów nie było zbyt wiele, to niektóre z modeli wspominamy z ogromnym sentymentem i to był m.in. samochód CWS T-1. W "Na luzie" gościliśmy Tomasza Szczerbickiego, dziennikarza, publicystę, pisarza, kulturoznawcę, dokumentalistę, a także zapalonego miłośnika zabytkowych motocykli i samochodów, militariów, aut terenowych oraz historii społecznej Polski z ostatnich 200 lat. 
Zobacz więcej na temat:  Radio kierowców radio kierowców online Polskie Radio Kierowców motoryzacja samochody Zbigniew Zegler

Jan Marcin Szancer: odkąd sięga moja pamięć, malowałem

– Zabawa przy pomocy farb, kredek, pędzelków była moim najulubieńszych zajęciem. I tak już zostało – wyznał Jan Marcin Szancer w Polskim Radiu. Radiowe archiwa pełne są barwnych opowieści artysty o jego biografii prywatnej, twórczości oraz ludziach, którzy wywarli znaczący wpływ na jego życiowe wybory.
Zobacz więcej na temat:  Jan Marcin Szancer grafika Stanisław Wyspiański Kraków Warszawa telewizja malarstwo Jan Matejko ilustracja Jan Brzechwa

Scalanie kraju po zaborach. Od trzech światów do jednej Polski

„Z trzech odmiennych światów, z trzech państw, z trzech cywilizacji, z trzech różnych urządzeń społecznych, zrosło się jedno państwo, jeden naród. Zrosło się, ale szwami, które długo jeszcze się jątrzyć będą” — pisał Stefan Żeromski w Przedwiośniu. Te słowa doskonale oddają trudny proces, który rozpoczął się po 11 listopada 1918 roku — połączenia trzech zupełnie różnych części dawnej Rzeczpospolitej w jedno państwo polskie. O tym, jak wyglądało „zszywanie Polski”, opowiada dr Stefan Artymowski, kustosz Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
Zobacz więcej na temat:  Święto Niepodległości odzyskanie niepodległości 11 listopada Józef Piłsudski wolność