Polskie Radio
Section05
proza

Maria Kuncewiczowa. Wędrówki po krętych ścieżkach umysłu

Znana jest przede wszystkim jako autorka doskonałej "Cudzoziemki", ale Maria Kuncewiczowa była nie tylko pisarką, lecz także tłumaczką, wykładowczynią na University of Chicago, szefową polskiego PEN Clubu na emigracji w Londynie oraz... śpiewaczką.
Zobacz więcej na temat:  Maria Kuncewiczowa Lubelszczyzna Kazimierz Dolny Jan Józef Szczepański Jerzy Kuncewicz proza literatura I wojna światowa II wojna światowa emigracja

"Cywilizacja i kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów

– To była epoka rewolucji poetyckiej. Podjęliśmy tę walkę w imię unowocześnienia naszej poezji, postawienia przed nią wielkich problemów, nurtujących wówczas Europę – mówił o początkach polskiego futuryzmu Anatol Stern w 1956 roku.
Zobacz więcej na temat:  Anatol Stern Aleksander Wat Jarosław Iwaszkiewicz futuryzm poezja proza 1919 II Rzeczpospolita II RP Dwudziestolecie międzywojenne historia Polski historia PRL HISTORIA komunizm PRL II wojna światowa awangarda książki KSIĄŻKA KULTURA Bruno Jasieński Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec policja areszt Tadeusz Peiper

Igor Newerly. "Trzeba pisać o tym, co się zna"

36 lat temu, 19 października 1987, zmarł Igor Newerly – pisarz, pedagog, społecznik. Autor m.in. "Chłopca z Salskich Stepów" i "Pamiątka z celulozy". W swojej prozie opierał na życiowych doświadczeniach - czasami tych, które przyniósł mu los, czasami natomiast specjalnie zaaranżowanych. 
Zobacz więcej na temat:  Igor Newerly II wojna światowa Janusz Korczak niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne proza historia Polski HISTORIA literatura literatura polska KSIĄŻKA

Podchorąży "Satyr". Tadeusz Różewicz jako partyzant Armii Krajowej

"Ocalałem / prowadzony na rzeź" – te słynne słowa Tadeusza Różewicza z tomu "Niepokój" wyrażają tragedię pokolenia poetów, z którego prawie nikt nie przeżył. W 102. rocznicę urodzin przypominamy, że w walce z niemieckim okupantem Różewicz brał czynny udział – jako żołnierz i jako poeta.
Zobacz więcej na temat:  Tadeusz Różewicz literatura Janusz Różewicz Stanisław Różewicz KSIĄŻKA książki humor satyra historia Polski historia PRL HISTORIA II wojna światowa okupacja niemiecka Armia Krajowa Stefan Żeromski Niemcy Żołnierze Wyklęci poezja proza wiersze

Edward Niziurski: "Patrzę na świat oczami dziecka"

- Wszystkie moje pomysły są wzięte albo z moich przeżyć szkolnych, albo z tego, co chciałem przeżyć - opowiadał Edmund Niziurski w Polskim Radiu w 1966 roku. Dziś mija 10. rocznica śmierci tego pisarza, który najbardziej zasłynął z literatury przeznaczonej dla młodzieży i dzieci, ale to tylko fragment jego bogatej twórczości. 
Zobacz więcej na temat:  Edmund Niziurski literatura młodzież pisarz pisarze i poeci proza literatura polska literatura przygodowa literatura dziecięca HISTORIA

Truman Capote. "Śniadanie u Tiffany'ego" zmieniło wszystko

Truman Capote powiedział kiedyś, że jego kariera dzieli się na dwa okresy - przed i po "Śniadaniu u Tiffany'ego". Za tym sukcesem stał nie tylko talent pisarza, lecz także kultowa adaptacja z Audrey Hepburn. Co druga znajoma Capote'a uważała, że jest pierwowzorem głównej bohaterki. A pewna kobieta z Manhattanu wytoczyła mu w związku z tym proces.
Zobacz więcej na temat:  śniadanie tiffany literatura KSIĄŻKA książki proza Truman Capote USA Ameryka Północna Ameryka Audrey Hepburn Hollywood HISTORIA

Poranek z arcydziełem. Pierwszy odcinek "Lalki" Bolesława Prusa

29 września 1887 roku na pierwszej i drugiej stronie porannego dodatku "Kuriera Codziennego" wydrukowano początek nowej powieści Bolesława Prusa pod tytułem "Lalka". Wtedy nikt nie wiedział jeszcze, z czym ma do czynienia. Na uznanie "Lalka" musiała zresztą czekać bardzo długo, nawet po wydaniu książkowym.
Zobacz więcej na temat:  Bolesław Prus KSIĄŻKA książki literatura proza lalka pisarz HISTORIA historia Polski Stanisław Wokulski Ignacy Rzecki Eliza Orzeszkowa Henryk Sienkiewicz prasa drukowana prasa Gazeta Polska kurier

Proszę państwa, oto wampir. John Polidori i pierwsi krwiopijcy

Najsłynniejszym żądnym krwi upiorem w literaturze jest bez wątpienia hrabia Drakula z powieści Brama Stokera, ale pewnie nie czytalibyśmy dziś o jego okropnych zwyczajach, gdyby kilkadziesiąt lat wcześniej nie przetarł mu szlaku niejaki lord Ruthven, bohater opowiadania "Wampir" Polidoriego.
Zobacz więcej na temat:  literatura Lord Byron proza Mary Shelley Genewa Szwajcaria horror fantastyka mitologia książki KSIĄŻKA HISTORIA

Co naprawdę zdarzyło się nad Niemnem? Inspiracje i przeżycia Elizy Orzeszkowej

"Nad Niemnem", podobnie jak inne dzieła tego okresu, czerpie obficie z faktów historycznych, społecznych, geograficznych czy nawet botanicznych. Powieść Orzeszkowej, choć przedstawia fikcyjną fabułę, jest w szczegółach niemal fotograficznym odbiciem rzeczywistości, z którą autorka zetknęła się osobiście.
Zobacz więcej na temat:  Eliza Orzeszkowa Narodowe Czytanie 2023 Narodowe Czytanie Niemen historia Polski HISTORIA Grodno Litwa Białoruś rzeka literatura literatura polska książki KSIĄŻKA proza Powstanie Styczniowe

Jerzy Żuławski. Z ziemi polskiej na Księżyc

Choć akcję swych najsłynniejszych książek umieścił na przełomie dwudziestego dziewiątego i trzydziestego wieku, to poruszał problemy aktualne tysiąc lat wcześniej. Księżycowe scenerie, opisy pozaziemskich cywilizacji i fantastycznych technologii były metaforami zjawisk, które Jerzy Żuławski obserwował za życia.
Zobacz więcej na temat:  Jerzy Żuławski Juliusz Żuławski Andrzej Żuławski Xawery Żuławski Marek Żuławski science-fiction proza poezja księżyc podróże kosmos literatura książki Młoda Polska

Julian Stryjkowski. Piewca "narodu, którego już nie ma"

– Cel, jaki postawiłem sobie w swoim pisarstwie, to uratowanie pamięci narodu, postawienie, wedle moich skromnych sił, pomnika dla narodu, który zginął – mówił Julian Stryjkowski w Polskim Radiu w 1975 roku. 8 sierpnia mija 27. rocznica śmierci pisarza. 
Zobacz więcej na temat:  Julian Stryjkowski literatura Żydzi Galicja II wojna światowa PRL komunizm historia Polski historia Europy HISTORIA KSIĄŻKA książki proza pisarz

Sukces i klątwa. Roman Bratny w cieniu "Kolumbów"

Pozostawił po sobie ponad sto książek poetyckich i prozatorskich, kilkadziesiąt scenariuszy filmowych i dramatów, ale znany jest jako autor jednego dzieła: powieści "Kolumbowie. Rocznik 20". – Jestem zdominowany przez ten jeden konkretny utwór – przyznał w Polskim Radiu w 1970 roku.
Zobacz więcej na temat:  Roman Bratny Andrzej Mularczyk Tadeusz Gajcy Powstanie Warszawskie PZPR PRL historia Polski HISTORIA II wojna światowa Solidarność komunizm Armia Krajowa proza poezja literatura KSIĄŻKA książki

"Historia przyszłości". Mickiewicz przewidział radio, telewizję i loty w kosmos

Najbardziej tajemniczy utwór Adama Mickiewicza jest dowodem, że nie bez przyczyny nazywano tego pisarza "wieszczem". Mamy tu i science fiction, i political fiction, i elementy dystopii. A raczej: mielibyśmy, gdyż dzieło... nie istnieje. I to nie istnieje na co najmniej kilka sposobów. Los "Historii przyszłości" był bowiem dość skomplikowany.
Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz romantyzm literatura KSIĄŻKA książki science-fiction fantastyka kosmos radio telewizja pociągi technologie historia Polski HISTORIA proza

Maria Kuncewiczowa. Wędrówki po krętych ścieżkach umysłu

Znana jest przede wszystkim jako autorka doskonałej "Cudzoziemki", ale Maria Kuncewiczowa była nie tylko pisarką, lecz także tłumaczką, wykładowczynią na University of Chicago, szefową polskiego PEN Clubu na emigracji w Londynie oraz... śpiewaczką.
Zobacz więcej na temat:  Maria Kuncewiczowa Lubelszczyzna Kazimierz Dolny Jan Józef Szczepański Jerzy Kuncewicz proza literatura I wojna światowa II wojna światowa emigracja HISTORIA historia Polski